Półpasiec oczny. Groźne powikłanie wirusa ospy wietrznej
Na skutek reaktywacji wirusa ospy wietrznej może dojść do rozwinięcia półpaśca, który namnaża się i przemieszcza wzdłuż nerwów, docierając do skóry. Najczęściej zmiany te pojawiają się w obrębie tułowia, ponieważ uśpiony wirus przebywa w zwojach korzonków brzusznych. Jeśli wirus przemieści się do nerwu trójdzielnego, rozwinie się półpasiec oczny. Czym jest, jak się objawia i jakie niesie powikłania? Na te wszystkie pytania odpowiadamy w poniższym tekście.
Półpasiec rozwija się na skutek reaktywacji wirusa ospy wietrznej (VZV). W pierwotnym zakażeniu dochodzi do rozwoju ospy, jednak po jej wyleczeniu wirus VZV wciąż pozostaje w organizmie człowieka w grzbietowych zwojach nerwowych, w fazie uśpienia. Oznacza to, że wirus jest nieaktywny, jednak w trakcie pojawienia się czynników wyzwalających wirusa - reaktywuje się, dochodzi do jego namnożenia i przybiera on kliniczną postać półpaśca. Czynniki, jakie sprzyjają rozwojowi choroby, to:
- wiek - ryzyko zachorowania wzrasta u osób po 50. roku życia
- znaczny spadek odporności
- nowotwory
Do rozwoju półpaśca dochodzi zazwyczaj w okolicach tułowia i to właśnie w tych miejscach najczęściej występują charakterystyczne objawy: pieczenie, swędzenie, mrowienie, wysypka z przeźroczystymi pęcherzykami. Zazwyczaj objawy te występują tylko na połowie ciała, stąd nazwa pół-pasiec.
Wirus VZV przemieszcza się nerwami, istnieje zatem ryzyko, że zmiany obejmą również twarz. Wirus, przemieszczający się nerwem trójdzielnym, dociera do oczu, szczęki i żuchwy. Najczęściej jednak na ryzyko narażona jest pierwsza gałąź nerwu trójdzielnego - czyli oko.
Wirus wywołuje stan zapalny w okolicach nerwu oraz tkanek, co uwidacznia się w okolicy nadoczodołowej, powiekach oraz czole.
Chorobie, oprócz objawów miejscowych, towarzyszą ogólne objawy zakażenia wirusowego. Jeszcze przed wystąpieniem bólu oraz wysypki, u chorych może pojawić się gorączka, bóle głowy, ogólne zmęczenie oraz bóle kostno-stawowe.
W przebiegu półpaśca ocznego, pacjent odczuwa takie objawy, jak:
- ból twarzy w okolicy oka (tylko po jednej stronie twarzy),
- nadwrażliwość na dotyk,
- mrowienie oraz pieczenie twarzy i oka,
- wysypka z pęcherzami wypełnionymi płynem surowiczym.
Oprócz tego pojawia się dyskomfort związany głównie z okiem: łzawienie, obrzęk powieki, nadwrażliwość na światło, zaczerwienienie.
Półpasiec, nie tylko związany z zajęciem nerwu trójdzielnego, może powodować ból i mrowienie jeszcze wiele miesięcy po zakończeniu leczenia. Jest to związane z uszkodzeniem nerwów w przebiegu choroby. W przypadku postaci ocznej, do powikłań związanych z półpaścem, zalicza się zapalenie spojówek, zapalenie rogówki oka, zapalenie nerwu wzrokowego.
Do poważnych powikłań zaliczyć można jaskrę, zapalenie siatkówki oka oraz bliznowacenie rogówki. Powikłania są częstsze w przypadku nieleczonej choroby lub wdrożenia leczenia zbyt późno.
W leczeniu półpaśca stosuje się leczenie przeciwwirusowe, które nie daje jednak gwarancji na uniknięcie powikłań. W przypadku występowania półpaśca ocznego, konieczne jest leczenie przez okulistę. Kluczowy jest pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego oraz wprowadzenie sterydu doustnego lub w kroplach podawanych bezpośrednio do worka spojówkowego.
W przypadku wystąpienia nadkażenia bakteryjnego, konieczne jest wdrożenie antybiotyku. By złagodzić objawy związane z pieczeniem i swędzeniem oka, zalecane jest przyjmowanie "sztucznych łez" w kroplach.
Leczenie półpaśca ocznego trwa zazwyczaj 7-10 dni, a im szybciej zostano ono wdrożone, tym mniejsze ryzyko groźnych powikłań.
Półpasiec jest mniej zakaźny niż ospa wietrzna, jednak do zarażenia może dojść po kontakcie ze zmianami skórnymi osoby chorej. Zarażenie się wirusem VZV od osoby z półpaścem spowoduje rozwinięcie ospy wietrznej, jeśli do tej pory nie występowała ona u osoby, która miała kontakt z chorym.
Jeśli w przeszłości przechorowała ospę, to po kontakcie z chorym na półpaśca - istnieje niewielkie ryzyko zachorowania.
CZYTAJ TAKŻE: