Półpasiec - jak go rozpoznać i leczyć?

Pierwsze objawy półpaśca, występujące w tzw. fazie zwiastunowej są mało specyficzne, dlatego choroba bywa mylona z przeziębieniem bądź grypą i tak też leczona. Są to najczęściej:

• podwyższona temperatura ciała (od stanu podgorączkowego do wysokiej gorączki);
• ból gardła, nieżyt nosa;
• bóle głowy, rzadziej - brzucha;
• dreszcze;
• ogólne osłabienie, uczucie zmęczenia;
• nadwrażliwość na światło;
• ból po jednej stronie ciała (tam, gdzie znajduje się zaatakowany przez chorobę nerw);
• świąd lub pieczenie skóry, niekiedy uczucie mrowienia.

Na kolejnym etapie pojawiają się zmiany skórne. Są to nieduże pęcherzyki wypełnione płynem surowiczym, wstępują w skupiskach, niekiedy się niemal zlewają, czasami zaś pomiędzy nimi widoczne są fragmenty skóry niezmienionej chorobowo. Wysypkę tę opisuje się jako bliźniaczo podobną do tej, która pojawia się przy ospie. 

Najczęściej zlokalizowane są albo na twarzy (okolice oczu, nos), albo na tułowiu (klatka piersiowa, plecy lub brzuch), gdzie tworzą pas pęcherzyków, nieco pojawiają się na rękach lub nogach. 

Równocześnie z pęcherzami mogą występować zaczerwienienia skóry, tkliwość lub opuchlizna. Objawy grypopodobne mogą utrzymywać się dalej, dlatego wskazane jest, by pacjent w miarę możliwości nie opuszczał domu, w ten sposób ogranicza możliwość transmisji wirusa, a efekty leczenia pojawią się szybciej. 

Zmian oczywiście nie wolno drapać. Nie przyniesie to ulgi (świąd będzie się nasilał), co więcej, w ten sposób łatwo o nadkażenia bakteryjne. Poleca się jednak przykrywać je odzieżą, zwłaszcza wtedy, gdy nie można uniknąć kontaktu z innymi osobami (np. pielęgnującymi chorego) - zasłonienie zmian zmniejsza nieco ryzyko zarażania. Odzież musi być jednak luźna, by nie sprawiała pacjentowi dodatkowego bólu. 

Warto nadmienić, że półpasiec jest mniej zaraźliwy niż ospa wietrzna (w przypadku zetknięcia się z chorym na półpasiec zarazi się ok. 4 na 10 osób, a przy ospie będzie nawet 9 zakażonych, mowa tu oczywiście o osobach wrażliwych na zakażenie - to kobiety w ciąży, osoby starsze i z obniżoną odpornością). 

Przyjmuje się, że półpasiec jest zaraźliwy do czasu przyschnięcia pęcherzyków (największy zakaźny potencjał ma płyn w nich zawarty). Gdy zaczynają wysychać, zamieniać się w strupki, a z czasem odpadać, chory może wrócić do życia zawodowego i towarzyskiego. Niestety, nie sposób określić precyzyjnie, ile to potrwa, ponieważ każdy organizm jest inny, jednak proces wysychania pęcherzyków najczęściej zaczyna się po tygodniu. 

Przechorowanie półpaśca, w zdecydowanej większości przypadków, pozwala na uzyskanie odporności.

Choroba, w zależności od przypadku, może trwać 2-4 tygodnie. U osób starszych, nawet po całkowitym zagojeniu się wykwitów skórnych, ból i tkliwość skóry nie mijają tak szybko i mogą utrzymywać się przez wiele miesięcy lub lat. 

Leczenie polega na podawaniu pacjentom leków przeciwwirusowych, często konieczne są też środki przeciwbólowe i leki antyhistaminowe. Jeśli leki przeciwbólowe nie działają, lekarz może zaproponować uzupełnienie terapii o zastrzyki z witaminy B1 i B12. Pacjentom poleca się chłodne kąpiele, utrzymywanie wzorowej czystości (częsta zmiana pościeli i odzieży, pranie ich w wysokich temperaturach), pozostanie w domu (a przez pierwsze dni, gdy utrzymuje się gorączka i inne objawy grypopodobne - w łóżku). Chorzy powinni poważnie potraktować zalecenie o oszczędzającym trybie życia (wypoczynek, dostatecznie długi sen, polegiwanie).

Zobacz także:

Zapalenie cieśni nadgarstka - gdy przedmioty wypadają z rąk

Karolina Gruszka choruje na stwardnienie rozsiane. Poznaj fakty i mity dotyczące SM

Po czym poznać dobrego terapeutę?