Niedobory serotoniny, czyli gdzie zaczyna się smutek
Serotonina, zwana także hormonem szczęścia, wydzielana jest w układzie pokarmowym i nerwowym. Niski poziom serotoniny łączyć się może z problemami trawiennymi, osłabieniem i złym nastrojem - osoby z jej niedoborem mają problemy ze snem, agresją, zaburzeniami koncentracji, cierpią na stany lękowe, obniżenie samooceny i spadek libido. Niedoprodukcja serotoniny jest też uznawana za jedną z przyczyn depresji, choć najnowsze badania poddają to w wątpliwość. Bez wątpienia jednak, serotonina zawiaduje naszym poczuciem szczęścia, snem i życiową energią, a na jej poziom wpływ mają dieta i styl życia. Jak można podnieść poziom serotoniny w organizmie? Przeczytaj.
Ludzie często zarzucają osobom z depresją bądź innymi zaburzeniami nastroju, brak racjonalnego powodu złego samopoczucia. Mówią: "Masz wszystko, czego ci brakuje, że chodzisz taki smutny? Weź się w garść!". Zapominają tym samym, że chory nie ma wpływu na to, jak się czuje, a u podłoża problemu leżą m.in. zaburzenia w działaniu hormonów, w tym - niedostateczna produkcja serotoniny.
Serotonina potocznie nazywana jest hormonem szczęścia. Większość z nas kojarzy ją głównie z układem nerwowym, dokładnie z podwzgórzem, gdzie jest wydzielana. Warto jednak wiedzieć, że to niejedyny układ, który ma związek z tym hormonem.
Aż 90 proc. serotoniny wydzielane jest bowiem w naszym układzie pokarmowym. Serotonina jest niezwykle istotnym hormonem, który pełni w naszym organizmie wiele ważnych funkcji.
Właściwości serotoniny to naprawdę długa lista. Serotonina ma bowiem istotny wpływ na funkcjonowanie całego organizmu, a konkretnie:
- wpływa na procesy krzepnięcia krwi,
- przyspiesza gojenie się ran,
- pomaga w zachowaniu równowagi pomiędzy temperaturą ciała a oddechem,
- wpływa na gęstość kości,
- pośredniczy w przekazywaniu sygnałów między komórkami nerwowymi,
- zapobiega powstawaniu wrzodów żołądka i dwunastnicy,
- poprawia pracę układu pokarmowego i pomaga w pozbywaniu się z niego szkodliwych substancji,
- wpływa na pracę oskrzeli,
- wpływa na agregację płytek krwi,
- poprawia zasypianie,
- wpływa na libido,
- poprawia apetyt,
- odpowiada za dobry nastrój oraz redukuje niepokój i lęki.
Główną przyczyną niedoboru serotoniny jest nieprawidłowa dieta, która uboga jest w produkty zawierające tryptofan. Chodzi m.in. o ryby (zwłaszcza tuńczyka i dorsza), sery, jajka i orzechy oraz czekoladę. Innymi przyczynami niedoboru może być zbyt mała aktywność fizyczna, niewystarczająca ekspozycja na słońce, stresujący tryb życia i zbyt mała ilość snu.
Niedobór serotoniny objawia się przede wszystkim obniżonym nastojem. Towarzyszyć mu mogą problemy ze snem, problemy z odżywaniem (brak apetytu lub wręcz przeciwnie - objadanie się), napady agresji i ogólne złe samopoczucie.
Dla niedoboru serotoniny charakterystyczne są również stany lękowe, osłabienie koncentracji, obniżenie samooceny czy spadek libido. Niektórzy specjaliści wskazują również na związek niskiego poziomu serotoniny z nagłą śmiercią łóżeczkową u noworodków i niemowląt.
Ze względu na podobne objawy, wielu pacjentów łączy niedobór serotoniny z depresją. Do niedawna dotyczyło to także specjalistów. Wielu ekspertów uważało bowiem, że niedobór serotoniny jest jedną z przyczyn depresji. Dokładniejsze badania na ten temat (m.in. naukowców z Uniwersytetu Stanowego Wayne) sugerują jednak, że choroba ta nie jest następstwem niedoboru serotoniny.
Poziom serotoniny można zwiększyć farmakologicznie poprzez odpowiednie leki. Najczęściej stosuje się leki z grupy inhibitorów MAO oraz z grupy SSRI. Należy jednak pamiętać, że opisywane substancje przyjmuje się pod ścisłą kontrolą lekarską. Leki wydawane są wyłącznie na receptę.
Poziom serotoniny zwiększyć może również odpowiednia dieta. Istotna jest dieta bogata w tryptofany. Znajdziemy je przede wszystkim w jajkach, rybach, krewetkach, orzechach, migdałach, serach, soi, ananasach, awokado i bananach. Doskonałym źródłem tryptofanów są również pestki dyni.
Poziom serotoniny wyrównać może również aktywność fizyczna - minimum 25 minut dziennie. Dobrym pomysłem jest również ruch na świeżym powietrzu, ponieważ inną metodą walki z niskim poziomem serotoniny jest ekspozycja na słońce. Warto zadbać także o codzienne nawyki. Ważna jest odpowiednia ilość snu, unikanie stresu oraz przyjemne spędzanie czasu wolnego.
Nie tylko niedobór, ale i nadmiar serotoniny może powodować nieprzyjemne objawy. W przypadku wysokiego poziomu tego hormonu wystąpić mogą takie dolegliwości jak: nadpotliwość, biegunki, bóle brzucha, wzdęcia, przyspieszenie tętna oraz przekrwienie skóry twarzy.
Zdarza się również, że wysoki poziom serotoniny towarzyszy innym chorobom, np. rakowiakom jelita cienkiego, wyrostka robaczkowym, trzustki lub okrężnicy.
CZYTAJ TAKŻE:
Jedzenie, które poprawia nastrój. Lista produktów dla dobrego humoru
Bożena Dykiel twierdzi, że niedobór litu wywołuje depresję. Jak jest naprawdę?
