Jak dbać o jamę ustną i gardło swojego dziecka?

Dorosłych nie trzeba szczególnie przekonywać, że dbanie o higienę jamy ustnej ma spory wpływ na zdrowie. Dobre nawyki jednak należy zaszczepiać od najmłodszych lat. Nie chodzi jedynie o to, aby mieć zdrowe uzębienie oraz piękny uśmiech. W jamie ustnej, podobnie jak w jelitach, istnieje specyficzny mikrobiom, który spełnia w organizmie bardzo istotną rolę.

Dlaczego higiena jamy ustnej oraz gardła jest tak ważna w rozwoju dziecka? Ponieważ ich nierozwinięty w pełni układ odpornościowy dopiero "uczy się" rozpoznawać zagrożenia, więc nasze pociechy mogą zmagać się z dyskomfortem wiele razy w ciągu roku.

Od kiedy zacząć myśleć o higienie jamy ustnej naszego dziecka? Okazuje się, że należy dbać o nią już od pierwszego miesiąca życia, na długo przed pojawieniem się pierwszych zębów. Jak czyścić jamę ustną niemowlakowi? Wystarczy umyć porządnie ręce, a na palec wskazujący nawinąć gazik albo kawałek tetry nasączony ciepłą, ale wcześniej przegotowaną wodą. Można także zastosować specjalne nakładki do czyszczenia dziąseł. Kiedy czyścić jamę ustną niemowlęcia? W tym okresie wystarczy robić to raz dziennie wieczorem, przed ułożeniem dziecka do snu.

Delikatnie, ale bardzo dokładnie należy umyć zarówno dziąsła, jak i język i policzki dziecka, aby pozbyć się resztek pokarmu.

Wyrzynanie się zębów nie jest niczym przyjemnym dla dzieci, ponieważ szczególnie wtedy odczuwają dyskomfort nasilający się nocą. Z tego też powodu to trudny czas dla rodziców, którzy doglądają swoich pociech i chcą im ulżyć w cierpieniu.

Kiedy zaczynają wyrzynać się pierwsze zęby? Proces ten jest rozłożony w czasie, ale zaczynają pojawiać się około 6 miesiąca życia. Gdy wyrzynają się pierwsze mleczaki, higiena jamy ustnej jest bardzo istotna: wtedy nie tylko nadal dbamy o odporność naszego dziecka, ale także sprawiamy, że minimalizujemy ryzyko wystąpienia próchnicy.

Dziecko ma swój pierwszy ząbek za sobą? Teraz czas na wzmożoną higienę jamy ustnej. Na początku nie zmienia się zasada, gdzie można czyścić dziąsła i język gazą lub tetrą nawiniętą na palec. Dopiero wtedy, kiedy zębów w jamie ustnej pojawia się więcej, a dieta dziecka zaczyna być bardziej urozmaicona, wtedy należy zacząć szczotkować zęby. Wtedy też trzeba zaopatrzyć się w pastę i szczoteczkę do zębów (z małą główką i bardzo delikatnym włosiem) przeznaczone dla małych dzieci. Czyszczenie zębów powinno obywać się dwa razy dziennie: rano i wieczorem. Wtedy też warto zadbać, aby ta czynność była traktowana jako zabawa, np. wskazane jest śpiewanie w trakcie, wybieranie smakowych past do zębów i kolorowych szczoteczek, mycie zębów poza łazienką, czytanie lub słuchanie ulubionej muzyki podczas szczotkowania.

Uwaga: zanim zaczniemy szczotkować swojemu dziecku zęby, warto przyzwyczaić je do szczoteczki i pasty. Pozwólmy małemu człowiekowi oswoić się z nowymi przedmiotami, pozwalać brać je zarówno do małej rączki, jak i do buzi.

Rodzic - po konsultacji ze specjalistą - może także wprowadzić suplementy diety, które będą wspierały mikrobiom w jamie ustnej. Jednym z preparatów dostępnych na rynku jest suplement diety BioGaia Pharax, który zawiera unikalne i opatentowane szczepy bakterii (L. reuteri ATCC PTA 5289 i L. reuteri DSM 17938) oraz witaminę D3, która wykazuje działanie wspierające prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Warto jednak pamiętać, że włączenie suplementów diety do codziennego jadłospisu powinno być skonsultowane z lekarzem, a ich stosowanie nie zastąpi zdrowego trybu życia i zbilansowanej diety.

Nasza pociecha ma wszystkie zęby i opanowała już samodzielne szczotkowanie zębów? Teraz czas na urozmaicenie diety, ponieważ i ona wiąże się z doskonałą kondycją jamy ustnej. Do jadłospisu należy wprowadzić produkty, które zawierają:

• witaminy z grupy B,
• żelazo,
• cynk,
• antyoksydanty.

Gdzie można znaleźć witaminy z grupy B? Znajdziemy je w nabiale oraz produktach pełnoziarnistych (pieczywo, makarony i kasze). Dodatkowo ich źródłem są warzywa strączkowe, brzoskwinie, banany i szpinak. Żelazo i cynk znajdują się w mięsie, ale także rybach. Pierwiastki te znajdują się w suszonych śliwkach oraz rodzynkach, a także w kakao. Antyoksydanty znajdują się w większości surowych warzyw i owoców, choć szczególnie polecane są jabłka, papryka, pietruszka, śliwki, gruszki i marchew.

Co rujnuje kondycję jamy ustnej naszego dziecka? Przede wszystkim brak należytej higieny, dlatego trzeba zaszczepić w naszym dziecku konieczność regularnego mycia zębów. Jeśli tę kluczową dla jamy ustnej i gardła sztukę już opanuje, to warto wykluczyć czynniki, które mogą sprzyjać rozwojowi bakterii. Przede wszystkim odpoczynek - młody organizm potrzebuje odpowiedniej dawki snu (8 godzin to absolutne minimum). Wypoczęte dziecko i jego układ odpornościowy lepiej radzą sobie z potencjalnymi infekcjami.

Dieta również jest kluczowa: choć już doskonale wiemy, co dzieci powinny mieć na talerzach, warto wspomnieć również o tym, co niszczy kondycję jamy ustnej. Pierwszym wrogiem jest cukier, który obecny jest nie tylko w słodyczach, ale także w przetworzonych produktach spożywczych, np. w fast-foodach.

Odpowiednie nawodnienie również jest kluczowe dla kondycji jamy ustnej i gardła, ponieważ wysuszona śluzówka jest bardziej podatna na infekcje. Dlatego trzeba pić dużo płynów w trakcie dnia: najlepiej wody (ok. 1,5 litra) oraz ziołowych naparów.