Bierzemy za przeziębienie, a potem biegniemy do laryngologa. Zwodniczy objaw

Przeziębienie odpuszcza zazwyczaj w ciągu tygodnia, w tym czasie organizm pozbywa się wirusów, a śluzówka nosa przestaje być objęta procesem zapalnym. Jeśli dolegliwość utrzymuje się lub dołączają do niej takie objawy jak dyskomfort przy mówieniu lub połykaniu, kaszel, zwłaszcza szczekający, chrypka, duszność albo gorączka, to sygnał, że możesz cierpieć na zapalenie krtani. 

Co prawda, chorobę leczy się objawowo, zażywając niesteroidowe leki przeciwzapalne i oszczędzając organizm, ale jeśli terapia nie przynosi efektów, warto zachować czujność. Przewlekłe zapalenie krtani, choć może to wydać się niektórym zaskakujące, bywa spowodowane refluksem żołądkowo-przełykowym, który wymaga zupełnie innej kuracji, a nawet (mimo że bardzo rzadko) ziarniniakowatością z zapaleniem naczyń.

Trwająca dłużej niż 12 tygodni niedrożność nosa jest przesłanką do rozpoczęcia diagnostyki pod kątem przewlekłego zapalenia zatok przynosowych. Dla tej jednostki typowe są:

• śluzowo-ropna wydzielina,
• ból albo ucisk twarzy,
• zaburzenia węchu.

Przyczyny choroby można podzielić na pierwotne - alergiczne, grzybicze, wtórne - guz, grzybniak, zębopochodne, mechaniczne oraz zapalne.

Jednym z najczęstszych powodów przewlekłego zatkania nosa jest alergia. Reakcja układu odpornościowego na pyłki, kurz, sierść zwierząt czy pleśnie często objawia się wodnistym katarem, kichaniem i swędzeniem nosa. W przeciwieństwie do przeziębienia objawy alergii mogą utrzymywać się przez długie miesiące, zwłaszcza jeśli alergeny stale występują w otoczeniu. Co więcej, nieleczona alergia może prowadzić do poważniejszych powikłań, takich jak astma czy przewlekły stan zapalny zatok.

Niektóre osoby cierpią na przewlekłe zatkanie nosa z powodu polipów, czyli łagodnych narośli na błonie śluzowej. Polipy nosa mogą rozwijać się w wyniku przewlekłych stanów zapalnych, alergii lub predyspozycji genetycznych. Choć nie są groźne, ich obecność znacznie utrudnia przepływ powietrza, powodując uczucie ciągłego zatkania nosa.

Laryngolog podczas badania pacjenta, u którego podejrzewa polipy, prosi o dokładne scharakteryzowanie symptomów. Dlaczego? Dla polipów nosa charakterystyczny jest jednostronny wyciek wydzieliny.

Czasem powód zatkanego nosa kryje się w jego budowie. Skrzywiona przegroda nosowa to jedna z najbardziej typowych przyczyn przewlekłej niedrożności. Wada ta może być wrodzona lub wynikać z urazów mechanicznych. Oprócz skrzywienia na drożność nosa mogą wpływać także: zrosty, deformacje małżowin nosowych czy inne zmiany anatomiczne.

Warto pamiętać, że nawet niewielkie urazy nosa mogą prowadzić do przewlekłych problemów, jeśli spowodują zmiany w strukturze jamy nosowej. W takich przypadkach konieczna może być konsultacja laryngologiczna, a czasem również korekta chirurgiczna.

Zanikowy nieżyt nosa i towarzyszące mu uczucie zapchanego nosa to pokłosie postępującego zaniku błony śluzowej i kostnego rusztowania nosa z poszerzeniem przewodów śluzowych. Powstające w przewodach nosowych strupy upośledzają węch i dają stałe doznanie nieprzyjemnego posmaku w ustach. Zanikowy nieżyt nosa to kłopot głównie ludzi starszych. U seniorów przewlekły wyciek z nosa spowodowany bywa także obniżeniem efektywności mechanizmów autonomicznego układu nerwowego.

Czy to możliwe, że na katar wpływają hormony? Tak! Hormonalny nieżyt nosa może występować u kobiet w czasie: cyklu miesiączkowego, pokwitania (okres procesu dojrzewania), podczas ciąży i w trakcie hormonalnej terapii zastępczej lub brania doustnych środków antykoncepcyjnych. Zdarza się również, że ciągła niedrożność nosa spowodowana jest niedoczynnością tarczycy.

Nie zawsze winowajcą jest infekcja czy alergia. Często sami przyczyniamy się do problemów z nosem, używając nadmiernie kropli obkurczających śluzówkę. Choć początkowo przynoszą ulgę, ich długotrwałe stosowanie prowadzi do tzw. polekowego nieżytu nosa. Śluzówka traci zdolność do naturalnej regulacji, a nos pozostaje zatkany mimo braku innych objawów. Innym potencjalnym czynnikiem jest suche powietrze w pomieszczeniach. Centralne ogrzewanie w zimie lub klimatyzacja w lecie mogą wysuszać śluzówkę nosa, co sprzyja obrzękom i utrudnia oddychanie.

Źródła:

Otorynolaryngologia. Podręcznik dla studentów kierunku lekarskiego i lekarsko-dentystycznego, red. J. Olszewski, PZWL, Warszawa 2022.

Poradnik dyżuranta. Pediatria, red. P. Buda, R. Grenda, wyd. 2, Medi-Press, Warszawa 2021.

CZYTAJ TAKŻE: 

Uporczywy problem z zatokami? Jest skuteczne rozwiązanie. Na czym polega endoskopowa operacja zatok?

Śpisz przy kaloryferze? Zmęczenie, bóle głowy i drapanie w gardle to tylko część problemów

Czym przeziębienie różni się od grypy lub covidu. Jak skutecznie radzić sobie z infekcją?