Doskonały relaks i detoks. Jak na organizm działa sauna? Kto nie może z niej korzystać?
Dobroczynne właściwości sauny, znane były już w starożytnej Grecji i Rzymie, a nawet w Ameryce Środkowej i to na długo przed tym jak dotarł do niej Kolumb. Na przestrzeni wieków, sauny zaczęły służyć nie tylko jako miejsce, w którym można się oczyścić, ale również jako źródło relaksu i część kultury. Nie bez powodu sauna jest nieodłącznym elementem strefy wellness i spa i ma szerokie grono zwolenników. Jakie korzyści wynikają z korzystania z sauny? Kto powinien się tego wystrzegać?
Sauna to pomieszczenie lub specjalnie zbudowana kabina, w której panuje wysoka temperatura i różna wilgotność. Sauny znane są, dzięki Finlandii, gdzie wiązały się z życiem codziennym, a nawet uchodziły za centrum spotkań. Ludzie gromadzili się w publicznych saunach, rozmawiali, plotkowali, a nawet prowadzili negocjacje i rozstrzygali spory.
Tradycyjne fińskie sauny miały prostą konstrukcję i były wykonane z drewna. Parę tworzono poprzez skraplanie wodą rozgrzanych kamieni. Wysoka temperatura w kabinie kontrastowała z zimnem panującym na zewnątrz, co sprzyjało hartowaniu organizmu. W miarę upływu czasu, sauny zyskały popularność na całym świecie. Obecnie istnieje wiele różnych typów saun, zdolne sprostać wielu oczekiwaniom.
W spa lub na basenie można skorzystać zwykle z kilku różnych typów sauny. Czym się różnią?
W saunie fińskiej używa się pieca do podgrzewania kamieni, na które czasami wylewa się wodę, aby zwiększyć wilgotność. Temperatura wynosi od 70 do 100°C, a wilgotność od 10 do 20 proc.
W saunie parowej, do wytwarzania pary używa się generatora. Zwykle pomieszczenie pokryte jest ceramiczną mozaiką, wilgotność dochodzi do 100 proc., a temperatura wynosi ok. 40-50º C.
Sauna na podczerwień charakteryzuje się niską wilgotnością i temperaturą w przedziale: 50-60°C. Specjalne promienniki podczerwieni, bezpośrednio ogrzewają ciało, a nie powietrze w saunie.
Istnieje również łagodniejsza wersja sauny fińskiej, często z dodatkiem aromaterapii, tzw. biosauna. Temperatura w niej jest podobna do tej w saunie na podczerwień, a wilgotność to ok. 20 do 30%.
Pora wymienić kilka korzyści zdrowotnych, jakie daje sauna:
- wysoka temperatura panująca w saunie powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych, co zwiększa przepływ krwi. W rezultacie do tkanek dociera więcej tlenu i składników odżywczych;
- ciepło sprzyja relaksacji mięśni i może pomóc w redukcji napięcia oraz stresu. Z kolei endorfiny uwalniane podczas sesji, poprawiają nastrój;
- regularne korzystanie z sauny może wzmocnić układ odpornościowy poprzez zwiększenie produkcji białych krwinek;
- pocenie się otwiera pory i może ułatwić oczyszczanie skóry z zanieczyszczeń i toksyn;
- gorące powietrze w saunie może pomóc w oczyszczeniu dróg oddechowych, co jest cenne, zwłaszcza dla osób dotkniętych chorobami układu oddechowego (np. astmą przewlekłym zapaleniem oskrzeli).
Mimo że kąpiele w saunie powodują różne ostre, przejściowe zmiany w układzie sercowo-naczyniowym i hormonalnym, są one dobrze tolerowane przez większość zdrowych dorosłych i dzieci, jednak nie są dla wszystkich. Przeciwwskazania do korzystania z sauny obejmują:
- niestabilną dusznicę bolesną,
- niedawny zawał mięśnia sercowego,
- ciężkie zwężenie zastawki aortalnej.
Zabronione jest także spożywanie alkoholu przed lub podczas korzystania z sauny, ponieważ zwiększa ryzyko niedociśnienia, arytmii i może stwarzać zagrożenie dla życia.
W zależności od potrzeb i stanu zdrowia warto odpowiedzialnie wybrać saunę:
- sauna fińska - sprawdzi się u ludzi w dobrej kondycji fizycznej, którzy szukają relaksu i poprawy samopoczucia, oraz u sportowców chcących zregenerować swoje mięśnie. Dodatkowo może pomóc w łagodzeniu trądziku i innych problemów skórnych dzięki oczyszczaniu porów;
- sauna parowa - jest dobra dla osób z problemami z układem oddechowym, tych, którzy nie tolerują wysokich temperatur sauny suchej oraz tych, których skóra jest wyjątkowo sucha, gdyż wysoka wilgotność pomaga w jej nawilżeniu;
- sauna na podczerwień - to rozwiązanie dla zmagających się z bólami stawów i mięśni. Poprawia też krążenie krwi, bez obciążenia bardzo wysokimi temperaturami;
- biosauna - przez aromaterapię, ma szczególne zastosowanie w redukcji stresu i poprawie samopoczucia psychicznego.
Źródła:
Laukkanen JA, Laukkanen T, Kunutsor SK. Cardiovascular and Other Health Benefits of Sauna Bathing: A Review of the Evidence. Mayo Clin Proc. 2018
Lee E, Kolunsarka I, Kostensalo J, Ahtiainen JP, Haapala EA, Willeit P, Kunutsor SK, Laukkanen JA. Effects of regular sauna bathing in conjunction with exercise on cardiovascular function: a multi-arm, randomized controlled trial. Am J Physiol Regul Integr Comp Physiol. 2022
CZYTAJ TAKŻE:
Wyszczupli, odpręży, zadziała przeciwbólowo. Przygotuj kąpiel z tymi dodatkami
Drętwieją ci ręce? To nie musi być niedobór ani magnezu, ani potasu
