10 sygnałów od ciała, że za mało śpisz. W ogóle nie kojarzą się ze zmęczeniem

Sen jest niezbędny dla zachowania wszystkich funkcji w organizmie człowieka. Przyczynia się do odpoczynku organizmu, w tym układu trawiennego, nerwowego czy układu krążenia. W trakcie snu dochodzi do konsolidacji pamięci, stabilizuje się nastrój, reguluje się metabolizm oraz wzmacniane są funkcje układu odpornościowego. 

Co ważne, sen pomaga w detoksykacji, przyspiesza regenerację tkanek, przyczynia się także do stabilizacji hormonów. Im bardziej regularny sen, o odpowiedniej długości, tym lepsze ciśnienie tętnicze krwi, unormowany poziom cukru we krwi i lepsze samopoczucie. 

Jak widać, sen jest podstawową potrzebą dla człowieka, dlatego zaburzenie cyklu dobowego, sen przerywany lub zbyt krótki, może prowadzić do dysfunkcji wielu układów w organizmie człowieka. 

Niedobór snu odczuwa całe ciało, dlatego jeśli śpisz zbyt krótko, często zarywasz noce, organizm może zacząć wysyłać sygnały, które jasno wskazują, że organizmowi brakuje odpoczynku. Jak objawia się niedobór snu? 

Choć trudno bezpośrednio połączyć ilość snu z układem trawiennym, to okazuje się, że osoby, które nie śpią wystarczająco długo częściej skarżą się na kłopoty jelitowe. Wzdęcia oraz nieregularne wypróżniania są spowodowane niedostatecznym odpoczynkiem układu pokarmowego. Na ilość snu w ciągu doby powinny zwrócić uwagę te osoby, które doświadczają problemów żołądkowo-jelitowych mimo, że nie doszło do żadnej modyfikacji w diecie. 

Badania dowiodły, że niedostateczna ilość snu na dobę przyczynia się do nadciśnienia tętniczego. Jeśli śpimy krócej niż 7 godzin na dobę, ryzyko to wzrasta o 7 proc., a jeśli na sen przeznaczymy mniej niż 5 godzin - ryzyko wzrasta o 11 proc. Badania ujawniły także, że ważna jest płeć - kobiety o wiele częściej narażone są na nadciśnienie tętnicze wynikające z niedoboru snu. 

Wahania nastroju, częstsze odczuwanie smutku lub złości, ale także skłonność do podejmowania nierozsądnych decyzji, także są objawami niedoboru snu. 

Osoby, które śpią za krótko, częściej sięgają po jedzenie, którego na co dzień unikają i częściej podejmują kłótnie z najbliższymi. Niedobór snu może także powodować stany lękowe, prowadzić do obniżenia libido a także do nadmiernych reakcji emocjonalnych - nawet na drobne wydarzenia. 

Niedostateczna ilość snu wpływa na masę ciała oraz przyrost tkanki tłuszczowej. Badania prowadzone w tym kierunku wskazują, że osoby, które śpią krócej, spożywają średnio 300 kalorii więcej w ciągu doby niż osoby, które przeznaczają odpowiednią liczbę godzin na sen. 

Jedna z analiz, opublikowanych w 2013 roku w czasopiśmie "Sleep", wykazała, że osoby dorosłe, które śpią mniej, niż siedem godzin na dobę, mają wyższe ryzyko zachorowania na otyłość, wynoszące aż 55 proc. 

W innym badaniu udowodniono, że dzieci w wieku od 6 do 9 lat, jeśli śpią krócej niż 10 godzin na dobę, mają wyższe ryzyko zachorowania na otyłość w przyszłości niż te dzieci, które spały dłużej niż 10 godzin dziennie. 

Zbyt mało snu to częstsze choroby i częstszy ból. Niedostateczny odpoczynek sprawia, że układ odpornościowy i nerwowy nie mają czasu się zregenerować. To sprawia, że osoby, które śpią zbyt mało, są bardziej narażone na infekcje wirusowe i bakteryjne, ale częściej też odczuwają ból, np. ból głowy czy stawów. Wynika to z ciągłego napięcia mięśni, które odpoczywają zbyt krótko w czasie snu. 

Niedostateczna ilość snu zaburza równowagę hormonalną. Przede wszystkim dochodzi do wzrostu poziomu kortyzolu, czyli hormonu stresu, co prowadzi do gorszego samopoczucia, nadwrażliwości, zaburzeń odżywiania. 

Brak snu powoduje wzrost greliny (hormonu głodu) i spadek leptyny (hormonu sytości), co w konsekwencji prowadzi do uczucia ciągłego głodu i nieustannego podjadania, a to z kolei - do nadwagi i otyłości. 

Niedobory snu wpływają także na poziom testosteronu u mężczyzn, co powoduje spadek libido i obniżenie siły mięśni. 

Zbyt krótki sen może również wpływać na hormony tarczycy, zaburzając regulację metabolizmu i nastroju. 

Problemy z koordynacją ruchową mogą wynikać z niewyspania i być spowodowane przeciążonym układem nerwowym oraz osłabieniem mięśni, a także gorszą regeneracją tkanek. Niedobór snu zwiększa zatem ryzyko wypadków i urazów. Jest też niebezpieczny dla kierowców, ponieważ osłabia ich czas reakcji.

Gorszy czas reakcji, jak wspomniano wyżej, może stanowić bezpośrednie zagrożenie dla uczestników ruchu drogowego. Kierowcy, którzy niedosypiają, mogą mieć opóźniony refleks, zaburzenia koordynacji ruchowej oraz wolniej podejmować istotne dla bezpieczeństwa za kierownicą decyzje. Długi niedobór snu objawia się także w postaci problemów z pamięcią - zapominanie o spotkaniu, pozostawieniu kluczy czy kłopoty z pamięcią krótkotrwałą to sygnały, które może wysyłać niewyspany organizm. 

Zbyt krótki sen może prowadzić do... zaburzeń snu. To błędne koło, które ma niekorzystny wpływ na cały organizm. Osoby, które śpią za krótko, częściej doświadczają koszmarów sennych, częściej lunatykują i częściej wybudzają się w nocy. Aby zaradzić tym problemom, konieczne jest wyciszenie przed snem (pomocna może być medytacja lub joga) oraz zadbanie o to, by wydłużyć czas snu. Regularny, odpowiednio długi sen wyeliminuje powyższe objawy. 

Osoby, które śpią za krótko, potrzebują uzupełnić energię, której nie dostarczył organizmowi w czasie nocnej regeneracji. To właśnie dlatego, jeśli się nie wysypiamy, częściej sięgamy po słodkie i niezdrowe przekąski, które zawierają dużo cukru, czyli potrzebnej nam energii. 

Ochota na słodkie jest także efektem zaburzeń hormonalnych (greliny i leptyny, a także kortyzolu), o których wspomniano wyżej.

Źródła:

1. https://journals.viamedica.pl/forum_zaburzen_metabolicznych/article/download/54254/41129
2. https://www.cnbc.com/2018/12/27/5-signs-you-really-cant-function-on-less-than-8-hours-of-sleep.html
3. https://healthcareassociates.com/sleep-deprivation/

CZYTAJ TAKŻE:

Najczęstszy błąd przy stosowaniu melatoniny. Prawie każdy go popełnia

Jedz, by spać lepiej. Naukowcy z Chicago wskazują prosty sposób na bezsenność

Pij przed snem. Zaśniesz szybciej, w nocy się nie obudzisz, a rano będziesz w formie