Tak organizm "woła" o wodę. Objawy, które zwiastują odwodnienie
Picie wody może nas uchronić przed przegrzaniem i odwodnieniem organizmu, nie tylko w czasie bardzo ciepłych dni. Odpowiednie nawodnienie wspiera też procesy poznawcze i odpowiada m.in. za prawidłowe krążenie krwi czy sprawny metabolizm. Polacy generalnie piją za mało wody, a niektórzy - zwłaszcza najmłodsi i seniorzy - nie zawsze potrafią rozpoznać sygnały wysyłane przez organizm, który domaga się uzupełnienia wody. Uczucie pragnienia to pierwszy wyraźny sygnał, że organizm jest odwodniony, ale to nie wszystko. Jakie są inne objawy picia niedostatecznej ilości wody? Jak może objawiać się odwodnienie u dzieci, a jak u dorosłych?
Odwodnienie to stan, w którym zawartość wody w organizmie spada do poziomu utrudniającego jego prawidłowe funkcjonowanie. Do odwodnienia bardzo często dochodzi podczas upałów, ale nie tylko.
W ciepłe dni tracimy wodę nie tylko wraz z moczem, kałem, ale także poprzez pocenie się i parowanie. W normalnych warunkach dorosły człowiek traci dziennie 2,5 l wody. Kiedy na zewnątrz jest gorąco, utrata wody jest błyskawiczna, a im wyższa temperatura, tym więcej wody ubywa z organizmu. Szacuje się, że przy 30 st. Celsjusza ubytek wody poprzez pocenie się i parowanie wynosi nawet pół litra. Im większa powierzchnia ciała, tym więcej wody tracimy.
Odwodnienie organizmu może dotyczyć osoby w każdym wieku i może stanowić zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia. Na odwodnienie najbardziej narażone są dzieci i osoby starsze. Objawy odwodnienia różnią się w zależności od tego, czy stan jest łagodny, czy ciężki.
Niemowlęta i małe dzieci mają zwiększone zapotrzebowanie na wodę i mniejsze rezerwy płynowe. Nie bez znaczenia jest także szybszy metabolizm, a także to, że zwyczajnie nie są nam one w stanie powiedzieć, że dzieje się z nimi coś niedobrego. Dlatego w upalne dni (ale nie tylko) rodzice muszą być wyczuleni na pewne sygnały.
W tej grupie na odwodnienie mogą wskazywać:
- zmiana zachowania (zmniejszona aktywność, apatia, senność, rozdrażnienie),
- płacz bez łez,
- zapadnięte oczy i policzki (zaostrzone rysy twarzy),
- suchy język i usta,
- podkrążone oczy,
- zapadnięte ciemiączko,
- zimne dłonie i stopy,
- pomarszczona skóra,
- szybkie i pogłębione oddechy.
Przy podejrzeniu odwodnienia u niemowląt i dzieci należy zgłosić się do lekarza.
U dorosłych na odwodnienie wskazują najczęściej:
- uczucie pragnienia,
- zmęczenie,
- bóle głowy,
- osłabienie,
- problemy z koncentracją,
- senność,
- drażliwość,
- widoczne wysuszenie języka i ust,
- suchość oczu,
- rzadsze oddawanie moczu,
- zmiana koloru moczu (na ciemnożółtą),
- przyspieszone bicie serca.
W tej grupie osób najbardziej narażone na odwodnienie są osoby starsze.
"W grupie wiekowej powyżej 60. roku życia najczęstszą przyczyną odwodnienia jest niedostateczne spożycie płynów. Osoby starsze nie odczuwają pragnienia tak silnie jak młodsze, co powoduje, że piją mniej. W starszym wieku nerki mają zmniejszoną zdolność do zagęszczania moczu i zatrzymywania wody. Jeśli nie dostarczasz regularnie wody do organizmu, pojawienie się uczucia pragnienia może być już objawem wczesnej fazy łagodnego odwodnienia" - wskazuje Ministerstwo Zdrowia.
Dorosły człowiek, w zależności od płci, masy ciała, aktywności fizycznej i temperatury otoczenia powinien wypijać od 2 do 2,5 l wody dziennie, a w czasie intensywnego wysiłku i upałów nawet do 4-5 l na dobę.
W upalne letni dni nie należy zwlekać do czasu, aż poczuje się pragnienie. Uczucie pragnienia oznacza, że organizm zaczyna się odwadniać. Dlatego płyny trzeba uzupełniać regularnie. Pij często, małymi łykami, dzieląc zalecane porcje na cały dzień. Unikaj spożywania alkoholu, mocnej kawy, słodkich i gazowanych napojów. Wybieraj wodę, ale nie jest to jedyna opcja na upały - możesz też spożywać inne płyny, np. ziołowe napary, a także domowe izotoniki, które uzupełnią utracone elektrolity. Takim domowym izotonikiem będzie np. lemoniada, cytrynowa lub pomarańczowa, posłodzona miodem i z dodatkiem odrobiny soli. Nie wolno zapominać o nawadnianiu dzieci i osób starszych, które mogą mieć zaburzone poczucie pragnienia.
W upalne dni warto również spożywać produkty bogate w wodę. Zalicza się do nich m.in. arbuza, truskawki, ogórka, cukinię czy brzoskwinie.
W godzinach od 11 do 15, kiedy temperatura na zewnątrz jest najwyższa, jeśli tylko możesz - zostań w domu. Jeśli musisz wyjść, nie zapomnij o nakryciu głowy, lekkim, przewiewnym ubraniu, a także o tym, by poruszać się w cieniu. Nie wychodź bez zapasu wody. Kiedy słońce przygrzewa, zrezygnuj z intensywnych i długotrwałych aktywności. W pomieszczeniach utrzymuj chłód.
CZYTAJ TAKŻE:
Uważaj na zioła zakazane latem. Nasilają przykre objawy
Udar cieplny, udar słoneczny, wyczerpanie cieplne nie oznaczają tego samego
Zamykane zabytki i woda rozdawana turystom. Upał wykańcza Europę
