Hiperkalcemia - groźny w skutkach nadmiar
Co to jest hiperkalcemia? To nadmiar wapnia w organizmie, czyli stan, w której jego stężenie wynosi ponad 2,5 mmol/l. O ciężkiej hiperkaliemii mówi się wtedy, gdy stężenie wapnia wynosi powyżej 3,5 mmol/l. Problem hiperkalcemii dotyczy zwłaszcza osób starszych. Dowiedz się, jakie mogą być przyczyny zwiększonego poziomu wapnia w organizmie i czy jest się czym przejmować?
Najczęstszą przyczyną hiperkalcemii jest nadczynność przytarczyc. Nie każdy zdaje sobie sprawę z roli gruczołów, jakimi są wspomniane przytarczyce, odpowiadają one za wytwarzanie parathormonu, który zwiększa stężenie wapnia we krwi, uwalniając go z kości i stymulując wchłanianie tego pierwiastka z jelit, poza tym zwiększa wydalanie fosforanów. Najczęstszą przyczyną nadczynności przytarczyc jest gruczolak. Okazuje się, że hiperkalcemia może być spowodowana pewnymi nowotworami, zwłaszcza: białaczką, rakiem nerki, rakiem płuca, rakiem żołądka, albo szpiczakiem plazmocytowym. Do innych (rzadszych) przyczyn hiperkalcemii należą: nadczynność tarczycy, zespół mleczno-alkaliczny, przedłużające się unieruchomienie, nadmiar witaminy D, niektóre choroby wrodzone (rodzinna (łagodna) hiperkalcemia hipokalciuryczna), złośliwa hiperkalcemia noworodków.
Jeżeli zaobserwowałeś u siebie, któryś z poniższych objawów wykonaj podstawowe badania krwi (w tym jonogram) i skonsultuj się ze swoim lekarzem rodzinnym:
- nudności i wymioty;
- ból brzucha;
- wzmożone pragnienie;
- obniżony nastrój i senność;
- wielomocz albo częstomocz;
- osłabienie mięśni.
Hiperkalcemia może ukazać się w badaniu EKG jako wydłużenie odstępu PQ i skrócenie odstępu QT. Istnieje istotny związek między hiperkalcemią, a chorobami nerek. Nadmiar wapnia we krwi jest związany z kamicą nerkową, która z kolei może powodować bardzo bolesną kolkę nerkową.
Hiperkalcemia jest objawem, którego nie powinno się ignorować, ponieważ może świadczyć nawet o chorobie nowotworowej. Nie należy jednak popadać w panikę, pamiętaj, że przyczyn podwyższonego stężenia wapnia może być wiele. Jeżeli w badaniach krwi, poziom wapnia jest podwyższony wskazana, jest wizyta u lekarza rodzinnego, który zleci potrzebne badania i zinterpretuje ich wyniki, a w razie potrzeby - skieruje do specjalisty. Naukowcy znajdują korelacje pomiędzy hiperkalcemią a rozwojem nadciśnienia tętniczego. Parathormon może powodować przerost kardiomiocytów, czyli komórek występujących w sercu.
Leczenie polega na usunięciu pierwotnej przyczyny schorzenia. Jeżeli poziom wapnia jest nieznacznie podwyższony, zwykle wystarczy unikanie spożywania pokarmów z dużą ilością wapnia oraz właściwe nawodnienie organizmu. Lekami stosowanymi w leczeniu hiperkalcemii są: bisfosfoniany i kalcytonina (działa antagonistycznie do parathormonu, jest hormonem produkowanym przez tarczycę), glikokortykosteroidy, furosemid. U niektórych konieczna może okazać się dializa i hospitalizacja. Ważne jest, by kontrolować wyniki badań w trakcie przeprowadzanego leczenia.
Lekarz zwykle zleca wykonanie następujących badań:
- stężenia fosforanów, fosfatazy alkalicznej we krwi oraz wydalania wapnia i fosforanów z moczem;
- stężenia 1,25 dihydroksycholekalciferolu stężenia 25 dihydroksycholekalciferolu (podwyższone w przypadku zatrucia witaminą D3);
- stężenia parathormonu.
Żeby zmniejszyć stężenie wapnia we krwi, należy eliminować z diety produkty, w których zawartość tego pierwiastka jest wysoka. Nie można go jednak zupełnie wykluczyć, bo jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania układu kostnego. Do produktów, których należy unikać, zaliczają się: ser żółty, ser biały, sezam. Wskazane jest jedzenie produktów bogatych w fosfor i ubogich w wapń, to znaczy: mleka, jaj, indyczego mięsa, śledzi, kaszy gryczanej i orzechów.
Zobacz także:
Kalendarz adwentowy dla zdrowia
Zmarszczka nakątna - czy stanowi powód do obaw?