Nowotwór kości - objawy, ryzyko i leczenie

Wbrew pozorom, nazwa "mięsak", nie jest synonimiczna z "rakiem". Warto wiedzieć, że mięsak, powstaje z komórek mezenchymalnych, czyli komórek dających początek tkance łącznej. Z kolei raki, powstają z komórek tkanki nabłonkowej. 

Poruszając temat guzów kości, należy pamiętać, że te nowotwory, podobnie jak wszystkie inne, są klasyfikowane jako złośliwe lub łagodne. Te ostatnie mają, rzecz jasna lepsze rokowanie. Guz łagodny, nie daje przerzutów i w ograniczonym stopniu nacieka na otaczające tkanki, poza tym rośnie o wiele wolniej niż nowotwór złośliwy. Nowotwory złośliwe, mają średnie lub złe rokowania. Poniżej zostały wymienione niektóre z nowotworów złośliwych

• Mięsak Ewinga - najczęstszy nowotwór złośliwy okresu dojrzewania. Może uciskać na rdzeń kręgowy. Leczy się go najczęściej operacyjnie i z użyciem chemioterapii,
• Kostniakomięsak - dotyczy głównie młodych mężczyzn, często daje przerzuty; Chrzęstniakomięsak- daje objawy często mylone z rwą kulszową, a także dolegliwości ze strony układu moczowego. Leczeniem z wyboru jest protonoterapia.
  
  Poza nowotworami złośliwymi wyróżniamy także nowotwory łagodne:
  
  
• Kostniak -  chorujący odczuwają silny ból, niemniej szybko podjęta operacja daje dobre rokowania, w równym stopniu dotyka i kobiety, i mężczyzn,
• Chrzęstniak - chorują zarówno kobiety jak i mężczyźni, podobnie jak w przypadku kostniaka, głównym objawem jest silny ból, rokowanie jest dobre,
• Szkliwiak - podstawowym objawem jest ból w okolicy zębów, często pojawiają się guzy w okolicy twarzy, nowotwór może przybrać złośliwy charakter,
• Guz olbrzymiokomórkowy - dotyczy osób pomiędzy drugą a czwartą dekadą życia. Tak jak w przypadku szkliwiaka, istnieje szansa na jego zezłośliwienie. Do głównych objawów należą obrzęki kończyn. W zależności od umiejscowienia guza, stosuje się leczenie operacyjne lub radioterapię.

Stadia zaawansowania nowotworu określa się według następujących kryteriów:

• stopnia zaawansowania histologicznego (G od ang. grade),
• średnicy ogniska pierwotnego i występowania innych ognisk (T od ang. tumor),
• obecności przerzutów do węzłów chłonnych  (N od ang. node),
• przerzutów do narządów odległych (M od ang. metastasis).

Objawy zależą oczywiście od rodzaju nowotworów. Jak zostało wspomniane, chrzęstniakomięsak przypomina rwę kulszową, szkliwiak wiąże się z bólem zębów, a guz olbrzymiokomórkowy daje obrzęki. Ból typowo kostny występuje przede wszystkim w przebiegu przerzutów nowotworowych do kości. Zazwyczaj na początku pojawia się i ustępuje, w dalszych etapach choroby utrzymuje się stale. Czasami jest wywoływany ruchem, zdarza się też, że pojawia się samoistnie. Trudno postawić prawidłową diagnozę, ponieważ lekarze często na początku podejrzewają uraz. Dodatkowy objaw - kości stają się kruche i łamliwe. Niektórzy pacjenci skarżą się także na zmęczenie i osłabienie, mają podwyższone parametry stanu zapalnego.

Żeby potwierdzić diagnozę, wykonuje się zdjęcia RTG. Jeżeli konieczna jest dalsza diagnostyka, zleca się inne badania obrazowe (rezonans magnetyczny, tomografia komputerowa, scyntygrafia kości). W przypadku nowotworów łagodnych, lekarze zazwyczaj decydują się na operację, która polega na chirurgicznym wycięciu nowotworów, najczęściej z marginesem zdrowej tkanki, po to, aby mieć pewność, że wszystkie komórki nowotworowe zostały usunięte. 

W minionych latach usuwano całą kość z sąsiednim stawem. Na szczęście obecnie stosuje się terapie skojarzone, które często ratują przed amputacją. Po operacji pacjenci są zazwyczaj poddawani napromieniowaniu. Jeśli nowotwór kości powstał jako wynik przerzutu, należy leczyć nowotwór pierwotny. 

Aleksandra Oracz

Zobacz także:

Jak rozmawiać z pacjentem leżącym? Co mówić, gdy brakuje słów?

Barbara jeździ na wózku w wyniku błędu lekarzy. Jej historia jest poruszająca!

Wojtek oddycha przez respirator, odżywia się dojelitowo, nie rusza się samodzielnie. Ma piękną dziewczynę i... porwał polski internet