Mikroflora bakteryjna jelit a odporność

Mikroflora to różne organizmy, takie jak: bakterie, grzyby, protisty grzybopodobne. W ciele człowieka to przede wszystkim bakterie. Możemy je znaleźć na całej długości jelit, to jest w: jelicie cienkim, jelicie grubym i odbytnicy, gdzie stanowią florę bakteryjną jelit, czyli złożony ekosystem. Jest ich niesamowicie dużo, szacuje się, że u osoby dorosłej w jelicie grubym może być ok. 1-2 kg suchej masy bakterii. W ciele człowieka bakterii jelitowych jest nawet więcej, niż ludzkich komórek! Ze względu na specyfikę środowiska występowania, bakterie muszą posiadać zdolność do oddychania beztlenowego, mogą być zatem bezwzględnymi beztlenowcami, lub fakultatywnymi beztlenowcami. Mają zdolność do przeprowadzania fermentacji. Bakterie zasiedlające jelito grube stanowią większą część masy kału.    

Poza mikroflorą funkcję immunologiczną spełniają także komórki układu odpornościowego, bytujące w jelicie oraz błona śluzowa. Okazuje się, że zaburzenia w składzie mikroflory mogą nie tylko znacząco obniżać odporność, ale także... predysponować do otyłości. 

Relację łączącą bytujące w przewodzie pokarmowym bakterie i człowieka, określa się mianem symbiozy. Symbioza to zależność polegająca na ścisłym współżyciu dwóch organizmów. Oba organizmy nie szkodzą sobie a ich funkcjonowanie bez siebie jest niemożliwe lub utrudnione. Poza stymulowaniem odporności, bakterie przeprowadzają fermentację co wspomaga trawienie i przyswajanie pewnych składników pokarmowych, w tym błonnika i witamin.

Do głównych zadań bakterii składających się na mikroflorę należą: 

• synteza witamin z grupy B oraz witaminy K 
• uniemożliwienie kolonizacji organizmu przez drobnoustroje chorobotwórcze; 
• stymulacja wydzielania czynnika martwicy nowotworów TNF; 
• spółdziałanie w utrzymaniu właściwego poziomu cholesterolu w organizmie; 
• aktywacja układu odpornościowego; 
• wytwarzanie kwasów tłuszczowych o krótkich łańcuchach; 
• działanie bakteriobójcze i bakteriostatyczne. 
  
  

Co ważne, bakterie stanowiące mikroflorę jelitową wpływają na organizm od momentu narodzin. Przed urodzeniem noworodki mają sterylny układ pokarmowy. Stwierdzono, że karmienie piersią poprawia skład mikroflory jelitowej. Różnica w składzie mikroflory występuje także pomiędzy dziećmi urodzonymi naturalnie a tymi urodzonymi poprzez cesarskie cięcie. Te pierwsze posiadają mikroflorę, składającą się z mikroorganizmów, które pochodzą z dróg rodnych matki oraz z jej przewodu pokarmowego. Natomiast mikroflora tych drugich pochodzi z mikroorganizmów bytujących na skórze. Wraz z wiekiem ilość organizmów zasiedlających jelita nie zmienia się znacząco, za to zmienia się ich skład gatunkowy.   

Zachwianie równowagi mikroflory ma miejsce podczas antybiotykoterapii, a także u osób otyłych i odżywiających się nieprawidłowo. Cukier i używki dosłownie zabijają dobre mikroby jelitowe. Poza tym skład mikroflory bakteryjnej zmienia się pod wpływem: hormonów, choroby, przewlekłego stresu i środowiska. Zaburzeniom sprzyjają także: spożywanie wysoko przetworzonych pokarmów, jak i dużej ilości mięsa, alkohol i substancje psychoaktywne, a także metale ciężkie.   

Kiedy dochodzi do zaburzeń mikroflory jelitowej można pokusić się o zażywanie probiotyków. Probiotyki to nic innego, jak żywe organizmy, które sprzyjają odbudowie mikroflory. Występują w formie suplementów, dostępnych w aptece, oraz w jogurtach i sfermentowanych produktach spożywczych. W skład probiotyków wchodzą najczęściej bakterie kwasu mlekowego.  

W probiotyki powinni zaopatrzyć się wszyscy przechodzący antybiotykoterapię. Dysbioza, czyli zaburzenia w funkcjonowaniu mikroflory bakteryjnej objawiają się: bólami brzucha, brakiem apetytu, zaparciami lub biegunką oraz wahaniami wagi.  

Czytaj także:
Pięć złych nawyków, które niszczą naturalną odporność

Prebiotyki i prebiotyki okiem farmaceuty. Cała prawda o tych suplementach

Prosta dieta na wzmocnienie odporności