Zawał niemy - po czym go rozpoznać. Jakie są nietypowe objawy zawału?

Czy można przejść zawał serca i o tym nie wiedzieć? Tak! Czasami ostre niedokrwienie mięśnia sercowego przebiega bezobjawowo lub z bardzo niespecyficznymi, słabo nasilonymi objawami. Taka sytuacja może być niezwykle niebezpieczna dla pacjenta, ponieważ brak objawów znacznie opóźnia poszukiwanie pomocy. Pacjent zwykle dowiaduje się o przebytym zawale po nieprawidłowych wynikach kontrolnego badania EKG. 

Na niemy przebieg zawału szczególnie  narażone są osoby chorujące na cukrzycę. Brak objawów w przebiegu zawału nie oznacza, że zmiany w sercu są mniejsze niż w przypadku pełnoobjawowego ostrego niedokrwienia.  

Niemy zawał serca może ukrywać się pod postacią wielu niespecyficznych objawów. Dlatego niezwykle istotne jest, aby przy każdym podejrzeniu ostrego niedokrwienia mięśnia sercowego jak najszybciej szukać pomocy medycznej. Szybka diagnostyka i leczenie znacznie zmniejszają śmiertelność i ryzyko odległych powikłań.   

Typową oznaką rozpoczynającego się zawału serca jest silny ból, zlokalizowany za mostkiem, opisywany przez pacjentów często jako ściskający, opasujący lub jako uczucie ciężaru. Może on promieniować w dół do kończyn, gardła, żuchwy i zębów. Nie mija przy zmianie pozycji ani po zażyciu nitrogliceryny. Tak intensywny ból związany jest z postępującym niedokrwieniem komórek mięśnia sercowego w wyniku zamknięcia tętnicy wieńcowej lub jej odgałęzień przez zakrzep. Jego źródłem może być pęknięcie blaszki miażdżycowej, co aktywuje procesy krzepnięcia i prowadzi do powstania zakrzepu i w ciągu kilku minut do całkowitego zamknięcia światła tętnicy. 

Zawał mięśnia sercowego może objawiać się nietypowo głównie u kobiet. Z tego względu często zbyt późno otrzymują niezbędną pomoc, co przekłada się na większe ryzyko powikłań. 

Nierzadko zawałowi serca mogą towarzyszyć silne bóle brzucha, nudności i wymioty, które nie przynoszą ulgi. Takie objawy zwykle w pierwszej kolejności sugerują niestrawność, zatrucie pokarmowe, chorobę wrzodową czy zakażenia wirusowe, a możliwość zawału serca przesuwają na dalszy plan. Jeżeli tym objawom towarzyszy dodatkowo ból ramion lub ucisk w klatce piersiowej, postaraj się jak najszybciej uzyskać pomoc lekarską, ponieważ stan ten wymaga dalszej diagnostyki.

Intensywne pocenie się często jest jednym z objawów, które towarzyszą zawałowi serca. Wynika to z silnej aktywacji układu współczulnego, czego przyczyną jest niedokrwienie mięśnia sercowego. Jest to alarmujący objaw, w szczególności, jeżeli nie poprzedzał go wysiłek fizyczny ani wysokie temperatury powietrza. 

Podczas postępującego zawału serca czynność mięśnia sercowego może ulegać zaburzeniu. W efekcie może dojść do przejściowego niedokrwienia mózgu i pojawienia się zawrotów głowy lub omdleń. Dlatego nie bagatelizuj zawrotów głowy, a wszystkie niepokojące objawy od razu zgłoś lekarzowi.

Uczucie duszności często towarzyszy zawałowi serca u kobiet. Jest to objaw niezwykle niepokojący i towarzyszy mu uczucie braku powietrza, co dodatkowo wywołuje bardzo silny lęk. Pacjent  zaczyna oddychać szybko i płytko, tak jak po bardzo intensywnym wysiłku fizycznym, próbując tę duszność zrekompensować. Jeżeli kiedykolwiek zaczniesz odczuwać nagłe uczucie braku powietrza, którego nie da się wyjaśnić ćwiczeniami fizycznymi, koniecznie szukaj pomocy lekarskiej. 

W przypadku niektórych osób zawałowi serca towarzyszy także niezwykle silne zmęczenie. Może się ono objawiać trudnościami w wykonywaniu codziennych czynności i poruszaniu się, które w prawidłowo nie powinny sprawiać kłopotów. Każdy ruch może być wyczerpujący. Tak jak w przypadku pozostałych objawów, zmęczenie może zostać początkowo przeoczone, tym bardziej, jeżeli jest to jeden z pierwszych symptomów. 

UWAGA!  O złym samopoczucie poinformuj najbliższych. Ważne aby osoby z twojego otoczenia wiedziały, że czujesz się gorzej, w razie gdyby objawy się nasilały, konieczne a było udzielenie ci pomocy lub wezwanie pogotowia. 

Karolina Tarnas 

Zobacz również:

Jak mieć mocne i zdrowe serce? Poznaj 9 sposobów na uniknięcie zawału

Po czym poznać zawał? Lista alarmujących sygnałów