Grzybica płuc. Atakuje najsłabszych, udaje inne choroby

Grzybicze zapalenie płuc może zostać wywołane przez zarodniki grzybów rozwijające się w naszym otoczeniu - wodzie, ziemi czy powietrzu. Kto jest najbardziej narażony na grzybicę płuc i jak pacjenci mogą sobie z nią poradzić?

Grzybica płuc, inaczej nazywana grzybiczym zapaleniem płuc, to infekcja wywoływana przez zarodniki grzybów. Dostają się one do organizmu pacjenta przez układ pokarmowy, układ oddechowy lub skórę. Na zakażenia o podłożu grzybiczym najbardziej narażone są osoby z obniżoną odpornością oraz te, które są w trakcie antybiotykoterapii (w związku z niszczeniem przez antybiotyki fizjologicznej flory bakteryjnej).

Wśród pacjentów wysokiego ryzyka są: 

• astmatycy, 
• osoby chorujące na HIV czy AIDS, 
• osoby z reumatyzmem,
• osoby cierpiące na przewlekłą, obturacyjną chorobę płuc,
• pacjenci po leczeniu onkologicznym,
• pacjenci, którzy przechodzili przewlekłą białaczkę.

W największej grupie ryzyka są również pacjenci po 65. roku życia i dzieci, u których nie rozwinął się jeszcze dostatecznie układ odpornościowy.

Pierwsze objawy grzybicy płuc mogą być mylące. Przypominają one bardziej rozwijającą się grypę. Jednym z częstszych objawów grzybiczego zapalenia płuc jest krwioplucie (w zależności od rodzaju grzyba).

Alergiczna grzybica płuc objawia się mokrym kaszlem i wydzieliną koloru brązowego. Oprócz tego pacjent może mieć gorączkę i zacząć nagle tracić na wadze.

Inwazyjna odmiana grzybicy płuc może wywoływać takie objawy jak kaszel, ból głowy, gorączkę i dreszcze. W początkowej fazie rozwoju jest to mylące i kojarzy się z grypą lub infekcją wirusową, czyli po prostu przeziębieniem. W kolejnej fazie pacjent zaczyna mieć objawy w postaci krwiomoczu, bólu płuc czy skróconego i płytkiego oddechu. Zdarza się również, że u pacjentów wykrywa się ropnie na płucach.

Wszelkie przedstawione wyżej objawy mogą różnić się w zależności od tego, jakiego rodzaju grzyb rozwija się w płucach pacjenta. Najczęściej przyczyną grzybicy płuc są grzyby z rodzajów Candida oraz Aspergillus. Rzadziej zdarza się zarażenie grzybem Mucor i Rhizopus.

Aspergiloza, rozwijająca się przez grzyb Aspergillus, inaczej zwana grzybniakiem kropidlakowym, powoduje rozwinięcie się strzępków grzyba w pęcherzach rozedmowych lub w jamach pozostałych po ropniu, po przebytej przez chorego torbieli lub gruźlicy.

Enzymy wytwarzane przez grzyby powodują niszczenie naczyń krwionośnych i ścian oskrzeli, przez co u pacjenta może wystąpić krwioplucie. Inna forma aspergilozy powoduje zmiany na obu płucach, a powstające ropnie mogą być błędnie kojarzone z gruźlicą. Z czasem infekcja ta może przenosić się do innych części organizmu.

Grzyby z rodzaju Candida funkcjonują w ludzkim organizmie nawet, gdy ten jest zdrowy. Nie powodują one choroby. Gdy kandydoza płuc zacznie się rozwijać przez osłabienie organizmu pacjenta, jej objawy często mylone są z zapaleniem płuc.

W związku z faktem, iż objawy grzybiczego zapalenia płuc bywają niejednoznaczne, konieczne jest monitorowanie stanu zdrowia. Jeśli pojawiają się objawy mogące sugerować zapalenie płuc, zaleca się skierowanie na badanie radiologiczne. Na podstawie RTG płuc lub tomografii klatki piersiowej lekarz ma możliwość odnaleźć miejsca, w których rozwijają się grzyby. Może się zdarzyć, że w badaniu nie zostaną wykryte żadne zmiany okołopłucne. Grzyby mogą rozwijać się wolniej, niż wskazują na to objawy. Gdy zmiany wywołane przez grzyby są widoczne w badaniu obrazowym, zwykle pojawiają się w formie zacienienia na zdjęciu, głównie w dolnej części płuc.  

Jeśli pacjent ma robione badanie wydzieliny wykrztuśnej, to również w tym wypadku wyniki mogą być niejednoznaczne. W organizmie zdrowego człowieka można wykryć komórki grzybicze, które nie są chorobotwórcze. 

Najpewniejszą formą diagnostyki jest badanie bronchoskopowe. Pozwala ono na wzrokową ocenę wyglądu błony śluzowej dróg oddechowych i strun głosowych. Prócz tego w trakcie badania można pobrać próbkę do badań bakteriologicznych.

W trakcie badania bronchoskopowego lekarz może zauważyć specyficzne dla grzybiczego zapalenia płuc naloty o barwie kremowo-białej w okolicach błony śluzowej oskrzeli. Pobierając popłuczyny oskrzelowe można wykryć, jakie grzyby rozwijają się w organizmie chorego. Przy użyciu mikroskopu weryfikuje się obecność grzybni. 

Chory może również zostać skierowany na badanie krwi i być diagnozowany pod kątem obecności przeciwciał lub antygenów grzybów w surowicy krwi.

Najważniejsze w leczeniu grzybiczego zapalenia płuc jest usunięcie wszelkich źródeł mogących przyczynić się do zakażenia. Prócz tego pacjent poddany jest farmakologicznemu leczeniu, które trwać będzie przez kilka tygodni. Po zbadaniu chorego pod kątem wrażliwości na leki przeciwgrzybiczne przepisuje się te, które nie będą niosły ze sobą pogorszenia stanu zdrowia. Bardzo często wykorzystywane w farmakoterapii są: 

• amfoterycyna B, 
• flukonazol, 
• wyrokonazol,
• itrakonazol.

W przypadku grzybniaka kropidlakowego może zdarzyć się, że najlepszą metodą leczenia będzie chirurgiczne usunięcie grzybiczego zapalenia. Ma ono na celu wycięcie grzybniaka, ale może być konieczne również usunięcie fragmentu płuca. Operacyjne leczenie nie jest wskazane w przypadku seniorów, osób mających problemy z oddychaniem oraz u tych, u których grzyb rozprzestrzenił się na oba płuca. Wtedy preferuje się stosowanie pasty z nystatyną, wprowadzając ją poprzez nakłucie klatki piersiowej.

Czym grozi nieleczenie grzybicy płuc? Najbardziej martwić się powinni pacjenci, którzy mają słabszą odporność. Z początku myląca z grypą choroba może doprowadzić do krwotoku, całkowitego uogólnienia zakażenia (grzyb przenosi się na inne części organizmu), a finalnie nawet do zgonu. Im później podejmie się decyzję o leczeniu grzybiczego zapalenia płuc, tym pogarszają się rokowania na całkowity powrót do zdrowia.

CZYTAJ TAKŻE:
Jak ustrzec się kandydozy?

Co przyczynia się do rozwoju grzybów w organizmie?