Kandydoza układowa - czy jest groźna? Objawy przerostu Candidy
Statystki wskazują, że nawet 4 na 5 osób na całym świecie jest skolonizowanych przez grzyby z rodzaju Candida. Większość z nich nawet nie wie, że w ich ciele obecne są komórki grzyba, natomiast u niektórych rozwijają się tymczasem nawet zagrażające życiu zakażenia. Kto jest narażony na rozwój infekcji - przerost kandydozy? Czy każde zakażenie jest groźne? Dowiedz się z poniższego artykułu.
Najczęstszym zakażeniem wywoływanym przez Candidę jest grzybica pochwy lub penisa. Grzybica miejsc intymnych objawia się swędzeniem, pieczeniem i upławami, a także bólami podczas stosunku lub w trakcie oddawania moczu. Szczególne narażone na grzybicę pochwy są kobiety w ciąży, chorujące na cukrzycę a także przyjmujące antykoncepcję hormonalną czy poddawane długotrwałej antybiotykoterapii. Samo zakażenie nie jest groźne - nieprzyjemne objawy zwykle ustępują po skutecznym leczeniu przeciwgrzybiczym.
Drugim miejscem, w którym Candida lubi się rozwinąć, jest przewód pokarmowy - lokalizuje się w obrębie jamy ustnej, gardła i przełyku. W przeciwieństwie do kandydozy pochwy, kandydoza przewodu pokarmowego pojawia się najczęściej u osób z osłabioną odpornością. Może się jednak pojawić u osób, które przewlekle palą papierosy czy noszą aparat ortodontyczny. Jest to również efekt uboczny stosowania glikokortykosteroidów wziewnych u osób z astmą oskrzelową czy przewlekłą obturacyjną chorobą płuc. Szczególne narażone są także małe dzieci i niemowlęta.
Ostatnią, najcięższą postacią kandydozy jest kandydoza inwazyjna, zwana także uogólnioną. W jej przebiegu dochodzi do rozsiewu komórek grzyba w całym organizmie. Jest to najgroźniejsza postać kandydozy, pojawiająca się u osób z głęboko upośledzonym działaniem układu odpornościowego. Leczenie jest długotrwałe, polega na podawaniu leków przeciwgrzybiczych jeszcze przez dwa tygodnie od ustąpienia objawów i niewykrywalnej Candidzie we krwi.
Grzyby z rodzaju Candida zwykle nie wywołują ciężkich infekcji u osób zdrowych, z prawidłowo działającym układem odpornościowym. Kto zatem jest najbardziej narażony na uogólniony przebieg infekcji Candidą? Pojawia się ona głównie u osób z obniżoną odpornością, spowodowaną na przykład:
- immunosupresją po przeszczepach narządów, w terapii chorób autoimmunologicznych, wynikającą z przyjmowania leków immunosupresyjnych;
- długotrwałą antybiotykoterapią i związanymi z nią zaburzeniami równowagi mikroflory jelitowej,
- chorobami nowotworowymi, w szczególności białaczkami;
- chemioterapią chorób nowotworowych;
- osoby z AIDS, z obniżoną liczbą limfocytów we krwi,
- osoby nadużywające cukru w diecie, prowadzące niezdrowy tryb życia.
Osoby z zagrzybionym organizmem przez lata mogą bez skutku poszukiwać diagnozy i rozwiązania swoich problemów. Pierwsze objawy przerośniętej Candidy są bowiem nieswoiste, podobne do objawów typowych dla ogólnego osłabienia, problemów z trawieniem, metabolizmem lub gospodarką hormonalną. Są to:
- obniżenie odporności organizmu, skłonność do łapania infekcji, przewlekle zapalenia zatok,
- objawy ze strony układu pokarmowego - takie jak biegunka, wymioty, zaparcia czy brzydki zapach z ust,
- trudności z utrzymaniem prawidłowej masy ciała,
- objawy ogólnoustrojowe, senność, męczliwość, rozdrażnienie, depresja, bóle głowy, obniżenie nastroju - spowodowane przede wszystkim przez toksyny grzybów,
- bóle mięśni, kości i stawów,
- nawracające grzybice zewnętrzne skóry, paznokci i miejsc intymnych.
Układowa, rozsiana kandydoza może spowodować spustoszenie w organizmie - może atakować praktycznie każdy narząd człowieka. Jest przyczyną zapalenia mięśnia sercowego, zapaleń płuc, układu moczowego, szpiku i kości, a także może lokalizować się w ośrodkowym układzie nerwowym i narządach jamy brzusznej, na przykład w wątrobie i śledzionie. Rozsiana kandydoza jest bardzo ciężką chorobą, nierzadko kończącą się zgonem. Czy jednak może się ona rozwinąć u każdego z nas?
Szacuje się, że aż 80 proc. ludzi na świecie jest skolonizowanych Candidą. Umiejscawia się ona zwykle w obrębie błony śluzowej jelita grubego, pochwy lub dróg oddechowych. U osób zdrowych najczęściej obecność Candidy nie wywołuje żadnych objawów, czasami może spowodować jedynie lokalne zapalenia, na przykład infekcje grzybicze miejsc intymnych. Rozpowszechnieniu zakażenia zapobiega sprawnie działający układ odpornościowy, który jest swoistym strażnikiem, uniemożliwiającym przejście komórek grzyba w głąb tkanek.
W sprzyjających warunkach, to znaczy u osób z upośledzoną odpornością, początkowo niegroźne komórki Candidy, mogą pokonać barierę jelitową i przedostać się przez jelita do krążenia układowego, gdzie z krwią mogą się rozsiać w obrębie całego organizmu. W przekraczaniu bariery jelitowej pomagają komórkom grzyba zaburzenia flory jelitowej, co ma miejsce w przypadku pacjentów poddawanych długotrwałej antybiotykoterapii. Nie można także ignorować wpływu osłabienia układu odpornościowego, co wywołuje dalsze osłabienie bariery jelitowej.
Aby zmniejszyć ryzyko rozwoju infekcji Candidą, warto przestrzegać kilku prostych zasad:
- przejdź na dietę przeciwgrzybiczą to jest pozbawioną cukru, laktozy i węglowodanów opartych o białą mąkę i drożdze,
- noś przewiewną bieliznę, wykonaną z naturalnych materiałów, na przykład bawełny;
- jeżeli stosujesz antykoncepcję hormonalną czy chorujesz na cukrzycę, dbaj szczególnie o higienę okolic intymnych;
- podczas antybiotykoterapii przyjmuj preparaty probiotyczne lub jedz dużą ilość jogurtów czy kefirów;
- jeżeli przyjmujesz leki immunosupresyjne lub masz obniżoną odporność z innych przyczyn, regularnie kontroluj stan swojego zdrowia i w razie pojawienia się jakichkolwiek niepokojących objawów, skontaktuj się ze swoim lekarzem.
Czytaj także:
Candida auris. Lekooporny grzyb, który wywoła pandemię w najbliższej przyszłości
Jarzębina. Naturalny sposób na grzybicę
