Nieleczona lub źle leczona zgaga odbije się na zdrowiu. Powikłania są poważne
Jeśli uczucie palenia i pieczenia za mostkiem po zjedzonym posiłku są ci znajome prawdopodobnie, cierpisz na zgagę. Ta nieprzyjemna dolegliwość dotyka aż 10 do 20 proc. społeczeństwa i nie powinna być bagatelizowana. Czym tak właściwie jest zgaga? Jakie są jej przyczyny? Jak można z nią walczyć? Opowiadamy.
Współczesna medycyna definiuje zgagę jako uczucie palenia i pieczenia za mostkiem, a dokładniej w dołku podsercowym. Pacjenci cierpiący z powodu tej dolegliwości zgłaszają różne nasilenie objawów, u niektórych z nich, wspomniane pieczenie może sięgać aż do gardła lub krtani, ewentualnie rozchodzić się po bocznych częściach klatki piersiowej.
Zgaga kojarzona jest przede wszystkim: z chorobą refluksową, błędami dietetycznymi oraz przepukliną rozworu przełykowego. Czasami bywa mylona z objawami niedokrwienia serca, w tej chorobie nieprzyjemne odczucia wyzwalane są zwykle wysiłkiem fizycznym albo niską temperaturą, natomiast zgaga wiąże się ze zmianą pozycji ciała i spożywaniem posiłku. Zgadze niekiedy towarzyszy chrypka, suchy kaszel i odbijanie się kwaśną treścią.
Refluks i przepuklina rozworu przełykowego to niejedyne choroby, w których przebiegu pojawia się zgaga, do innych jednostek łączących się z tą dolegliwością, zalicza się:
- chorobę wrzodową żołądka lub dwunastnicy;
- niestrawność;
- zaburzenia psychiczne, najczęściej o charakterze nerwicy;
- choroby dróg żółciowych;
- nowotwór żołądka;
- alergie pokarmowe.
Zwiększone ryzyko zgagi występuje także u kobiet w ciąży. Na początkowym etapie ciąży do jej rozwoju przyczyniają się zachodzące w organizmie zmiany hormonalne. W wyniku ciąży dochodzi do wzrostu stężenia progesteronu, który sprzyja rozluźnianiu się mięśni przewodu pokarmowego, w tym zwieracza przełyku. W ostatnich miesiącach ciąży do zgagi predysponuje duża macica uciskająca żołądek, co prowokuje przechodzenie treści pokarmowej ku górze.
Zgaga dotyczy także osób zażywających niektóre grupy leków (np. kwas acetylosalicylowy czyli popularną aspirynę czy antybiotyki) i tych którzy przeszli resekcję żołądka.
Dowiedziono, że uczucie pieczenia i palenia w przełyku potęguje: częste picie dużych ilości alkoholu, palenie papierosów, przewlekły stres, niewyspanie, tłusta dieta i wyczerpanie psychiczne.
To, że zgaga uznawana jest za powszechny problem, nie oznacza wcale, że można ją bagatelizować. Poza utrudnieniem codziennego funkcjonowania, zgaga bywa objawem chorób, które wymagają diagnostyki i wdrożenia odpowiedniego leczenia. Jeżeli podejrzewasz u siebie zgagę, zgłoś się do lekarza rodzinnego, który po przeprowadzeniu wywiadu zapewne skieruje cię do gastrologa.
Specjalista podejrzewający zgagę u pacjenta zleca zwykle wykonanie gastroskopii, czyli badania umożliwiającego zobrazowanie stanu śluzówki przełyku, żołądka i dwunastnicy, wszystko po to, by znaleźć przyczynę dolegliwości.
Gastroskopia pozwala na pobranie wycinka, który następnie można poddać badaniu histopatologicznemu, co okazuje się niezwykle przydatne zwłaszcza przy podejrzeniu wrzodów, które mają potencjał do przeistaczania się w zmiany nowotworowe.
Poza biopsją wykonuje się również badanie w kierunku Helicobater pylori można przeprowadzić je także w warunkach domowych. U niektórych pacjentów konieczne okazuje się wykonanie tomografii z kontrastem.
Jeżeli lekarz orzecze, że zgaga nie jest objawem jakiejś choroby wymagającej specjalistycznego leczenia można spróbować załagodzić objawy, stosując leki, np. inhibitory pompy protonowej (omeprazol, pantoprazol), rzadziej blokery receptora histaminowego H2, czy leki zobojętniające.
Preparaty zobojętniające nie wpływają na przebieg choroby oraz nie zapobiegają nawrotowi dolegliwości związanych z refluksem żołądkowo-przełykowym. Powinno się je stosować tylko doraźnie. Blokery H2 działają silniej i dłużej niż preparaty zobojętniające. Zmniejszają wydzielanie kwasu solnego w żołądku przez około 12 godzin. Z kolei leki IPP hamują wydzielanie kwasu solnego przez komórki okładzinowe żołądka.
Ze zgagą, która wynika z błędów żywieniowych można walczyć także za pomocą domowych metod, pijąc herbaty ziołowe np. z rumianku, kolendry, czy babki lancetowatej.
Pomocne będzie także wypicie wody z łyżeczką sody oczyszczonej, której zasadowy odczyn pomoże zneutralizować kwasy żołądkowe.
Jeżeli za powstanie zgagi odpowiada przepuklina rozworu przełykowego, domowe sposoby nie będą skuteczne, a oprócz farmakoterapii w postaci środków zobojętniających kwasy trawienne, konieczne okazać się może podjęcie leczenia chirurgicznego.
Inhibitory pompy protonowej zobojętniają kwaśną treść znajdującą się w żołądku - działają szybko i skutecznie i są dobrze tolerowane, dlatego tak wielu pacjentów decyduje się na ich zakup. Te popularne leki na zgagę, powinno się stosować najkrócej jak to możliwe. Leki dostępne bez recepty mogą być przyjmowane jedynie przez 14-dniowy cykl leczenia do 3 razy w roku.
Dłuższe leczenie powinno być prowadzone pod kontrolą lekarza. Przewlekłe stosowanie IPP zwiększa ryzyko: niedoborów witaminy B12, złamań kości, zakażenia bakterią Clostridium Difficile i zaburzeń składu flory jelitowej, co negatywnie odbija się n a zdrowiu całego organizmu.
CZYTAJ TAKŻE:
Pokazała, jak zmieniła się jej twarz w ciąży. Dotknął ją syndrom ciążowego nosa
Co wolno, a czego nie wolno robić w ciąży? Obalamy mity na temat ciąży
Progesteron - dlaczego jego odpowiedni poziom jest tak ważny?