"Namawia nas" do jedzenia. Zobacz, jak działa hormon głodu - grelina, i jak ją obniżyć?

Grelina jest hormonem białkowym, który w dużych ilościach wydzielany jest w trzonie i dnie żołądka. Nie trafia do przewodu pokarmowego, a do układu krwionośnego i tkanek docelowych. Jej produkcję zaobserwowano także w innych narządach wewnętrznych: sercu, płucach, nerkach, jelitach, w przełyku oraz okrężnicy. 

Rolą greliny jest wysyłanie sygnału o konieczności spożycia pokarmu. Pobudzając apetyt, kontroluje bilans energetyczny. Chroni także organizm przed nadmierną utratą tkanki tłuszczowej. 

Grelina odpowiada nie tylko za uczucie głodu, ale pełni także inne funkcje: 

• działa przeciwzapalnie, 
• wspiera metabolizm kości, 
• reguluje wydzielanie insuliny w trzustce, 
• obniża ciśnienie tętnicze, 
• reguluje napięcie naczyń krwionośnych, 
• wpływa na funkcjonowanie układu odpornościowego, 
• korzystnie wpływa na pamięć. 

Im więcej greliny produkuje organizm, tym częstsze uczucie głodu, które prowadzi do podjadania, a tym samym - wzrostu masy ciała. Na produkcję hormonu w dużym stopniu wpływa styl życia, jednak przyczyną mogą być także predyspozycje genetyczne oraz zaburzenia metaboliczne. 

Skok w produkcji hormonu zauważalny jest po zakończeniu restrykcyjnej diety. Niska podaż kalorii co prawda redukuje masę ciała, ale organizm "upomina się" o odzyskanie utraconej tkanki tłuszczowej. To właśnie nadmierna produkcja greliny odpowiada za często powracający efekt jojo, zwłaszcza u kobiet. 

Większą produkcję greliny obserwuje się także u osób narażonych na przewlekły stres. 

Zauważono także związek między produkcją greliny a długością snu. Im krótszy sen lub sen przerywany, tym wyższa produkcja greliny. Hormon ten produkowany jest w dużej części w godzinach nocnych, między 20. a 4.rano. U osób, które późno zasypiają i śpią krócej, jest wyższe prawdopodobieństwo podjadania między posiłkami w ciągu dnia.

Niektóre nawyki sprawiają, że produkcja greliny jest wyższa, niż u pozostałych osób. W badaniach zaobserwowano, że u osób, które piją alkohol i palą papierosy, poziom greliny jest wyższy, niż u osób, które nie mają nałogów. 

Zaobserwowano także odwrotny związek. Im wyższy poziom greliny (np. w wyniku zaburzeń metabolicznych), tym chętniej do picia wybierany jest alkohol, niż na przykład woda. 

Nadmierna produkcja greliny sprzyja otyłości. Jednak im niższa masa ciała, tym wyższy poziom greliny, szczególnie zauważalny jest jej wzrost po dużej utracie wagi u osób odchudzających się. Za uczucie głodu odpowiada nie tylko grelina, ale także leptyna - hormon, produkowany w tkance tłuszczowej, który odpowiada za uczucie sytości. 

Udowodniono, że jedną z metod wspomagających hamowanie głodu, jest stosowanie mięty. Życie gumy do żucia czy częstsze mycie zębów może ograniczyć uczucie głodu na jakiś czas, co zmniejsza częstotliwość podjadania między posiłkami. 

Czynnik, który zatrzymuje wydzielanie greliny, to przede wszystkim dieta. Spożycie zbilansowanego posiłku zawierającego węglowodany, ale także białko i tłuszcze zatrzymuje produkcję greliny. 

Aby utrzymać hormon na odpowiednim poziomie, należy spożywać posiłki w odpowiednich, niezbyt długich, odstępach czasowych. W diecie powinny znaleźć się produkty bogate w białko oraz świeże warzywa oraz owoce, bogate w błonnik pokarmowy. 

Kontrola hormonu greliny nie jest łatwa, dlatego osoby, które mają problem z kontrolowaniem masy ciała powinny zasięgnąć rady dietetyka klinicznego, który nie tylko poprowadzi pacjenta przez dietę, ale dobierze ją także pod kątem chorób oraz innych zaburzeń, jakie towarzyszą m.in. cukrzycy czy otyłości. 

U osób, które chorują z powodu otyłości, szacuje się, że zanim dojdzie do operacji bariatrycznej, przechodzą one około 16 terapii leczenia choroby. 

Operacja bariatryczna, polegająca na usunięciu części żołądka (rękawowa resekcja żołądka) sprawia, że ilość produkowanego hormonu głodu spada, co powoduje zmniejszenie apetytu, spożywanie mniejszych porcji posiłków, a tym samym - redukcję masy ciała. 

Operację proponuje się pacjentom, u których inne metody leczenia otyłości nie są skuteczne. 

CZYTAJ TAKŻE:

Najczęściej popełniane błędy w diecie na insulinooporność. Pięć posiłków dziennie to jeden z nich

Otyłość to choroba, jak każda inna. Należy ją leczyć

Tak rozpoznasz insulinooporność. Objawy zauważysz na wadze i po jedzeniu