Nefropatia. Dotyczy nawet połowy chorych na cukrzycę

Uważa się, że do wystąpienia cukrzycowej choroby nerek (czyli uszkodzenia nerek wynikającego z powikłań cukrzycy) przyczyniają się czynniki genetyczne. Poza nimi uszkodzeniu nerek sprzyjają:

• spożywanie za dużej ilości soli i białka;
• niewyrównana hiperglikemia;
• palenie papierosów i spożywanie nadmiernej ilości alkoholu;
• nadciśnienie tętnicze;
• zaburzenia lipidowe.

Jak często występuje nefropatia? Okazuje się, że może ona dotyczyć nawet połowy chorych na cukrzycę.

W nefropatii cukrzycowej wyróżnia się pięć stadiów zaawansowania choroby. Ustala się je na podstawie uszkodzenia nerek i wartości eGFR, czyli przesączania kłębuszkowego. Pierwsze trzy stadia, zwykle nie wiążą się z wystąpieniem żadnych objawów, chociaż zdarza się, że towarzyszy im nadciśnienie tętnicze. Z kolei stadia IV i V, mogą powodować:

• obrzęki;
• zwiększoną męczliwość;
• osłabienie;
• ziemiste zabarwienie skóry.
  

Przy rozpoznaniu cukrzycy typu 2 powinno się sprawdzić, czy nie występuje mikroalbuminuria. W przypadku rozpoznania cukrzycy typu 1, badania należy wykonać po pięciu latach. Badania na mikroalbuminurię, wykonuje się z: dobowej zbiórki moczu, ocenia się wtedy też klirens kreatyniny, można przeprowadzić również czasową zbiórkę moczu, w przygodnej zbiórce moczu mierzy się zaś stosunek albumin do kreatyniny. Badanie ogólne moczu ma na celu wykluczenie infekcji układu moczowego.  

Należy pamiętać, że czynniki takie jak: nadciśnienie tętnicze, niewydolność serca, tocząca się infekcja, czy wysiłek fizyczny mogą skutkować chwilowym zwiększeniem wydalania albumin wraz z moczem. W celu określenia funkcji nerek oznacza się stężenia kreatyniny i mocznika w surowicy krwi. Określa się również wskaźnik filtracji kłębuszkowej, czyli GFR- im jest mniejszy, tym większy jest stopień niewydolności nerek.

Ostateczne rozpoznanie nefropatii cukrzycowej, może zostać postawione, gdy przez przynajmniej sześć miesięcy w przynajmniej dwóch badaniach moczu wykrywa się zwiększone wydalanie albuminy. Niezbędne jest także wykluczenie innej choroby nerek, na przykład: kłębuszkowego zapalenia nerek, zmian śródmiąższowych, lub zwężenia tętniczek nerkowych.

Aby nie dopuścić do rozwoju cukrzycowej choroby nerek, należy kontrolować poziom glukozy we krwi. Poza tym warto zadbać o unormowanie ciśnienia tętniczego, zbilansowanie diety, która nie powinna zawierać solonych produktów, odradza się również palenie papierosów i picie nadmiernej ilości alkoholu. Lekami stosowanymi w spowalnianiu postępu nefropatii cukrzycowej, są: inhibitory konwertazy angiotensyny i blokery receptora angiotensyny. Specjalistami zajmującymi się leczeniem tej przypadłości są diabetolog i nefrolog.

U chorych na nefropatię cukrzycową, zwłaszcza wtedy gdy choroba nie jest prawidłowo leczona, może zajść konieczność przeprowadzenia dializ. Do metod leczenia nerkozastępczego zalicza się hemodializę, dializę otrzewnową albo przeszczepienie nerki.

Najważniejszym krokiem w zapobieganiu rozwoju nefropatii cukrzycowej jest kontrolowanie cukrzycy i nadciśnienia tętniczego - czyli regularne badania, wizyty u specjalisty i przyjmowanie leków zgodnie z zaleceniami. Do podstawowych badań, które powinno się wykonać, należą: pomiar glukozy i wydalania albumin z moczem. Warto odstawić alkohol i zrezygnować z palenia papierosów. Jeśli eGFR obniży się poniżej 60 ml//min/173 m2 należy pilnie udać się do nefrologa.

CZYTAJ TAKŻE: 

10 nawyków, które pomogą obniżyć ciśnienie

Stopa cukrzycowa. Kiedy występuje?