Badanie krwi na NFZ - jak często można je wykonywać? Czy można poprosić lekarza o skierowanie?

Badanie krwi to jedno z podstawowych badań, jakie należy wykonać, by sprawdzić stan swojego zdrowia. Krew może nam powiedzieć m.in., czy w organizmie nie toczy się jakiś stan zapalny. Podstawowe badania krwi pokażą, ile mamy erytrocytów, ile leukocytów, jakie jest średnie stężenie i masa hemoglobiny, a także, jaki jest poziom trombocytów. Można również wykonać bardziej zaawansowane badania, sprawdzając poziom glukozy we krwi, czy wykonując lipidogram. Badania możemy wykonać prywatnie, ale również za darmo, na NFZ. Jak często? Jakie badania krwi należy wykonywać co roku?

Badania profilaktyczne powinniśmy wykonywać regularnie, aby sprawdzić, czy wszystko jest w porządku i ewentualnie wcześnie wykryć, że dzieje się coś niedobrego. Wiele badań warto wykonywać raz w roku, by mieć stałą kontrolę nad stanem swojego zdrowia. Wśród nich jest właśnie badanie krwi. Morfologia wykaże ewentualną infekcję, anemię, a nawet chorobę nowotworową (białaczkę). 

Jeśli nie ma wskazań do częstszych badań, co najmniej raz w roku powinniśmy też wykonywać badanie OB. Odczyn Biernackiego mierzy drogę opadania czerwonych krwinek w niekrzepnącej krwi w ciągu jednej godziny. Badanie wykonywane jest zwykle równocześnie z morfologią i służy jako wskaźnik procesów zapalnych, reumatycznych i nowotworowych.

Raz w roku warto wykonywać również następujące badania krwi:

• poziom cukru - nieprawidłowy wynik glikemii może wskazywać m.in. na cukrzycę czy insulinooporność;
• badanie hormonów tarczycy - chodzi konkretnie o badanie TSH, fT3 i fT4. W ten sposób można wykryć m.in. niedoczynność czy nadczynność tarczycy;
• próby wątrobowe - warto wykonywać co roku badanie sprawdzające stan wątroby. Jej formę pomoże ocenić poziom enzymów ASPAT i ALAT;
• lipidogram - sprawdza całkowity poziom cholesterolu (CHOL), ale też poziom dobrego cholesterolu (HDL) i złego cholesterolu (LDL), jak również stężenie trójglicerydów. Dzięki temu badaniu możemy w porę ocenić ryzyko rozwoju miażdżycy czy choroby wieńcowej.

Na wszelki wypadek warto też co roku wykonywać badanie CRP i profil trzustkowy.

Czytaj też: Na co nie dostaniesz skierowania u lekarza rodzinnego? 

Jak często można robić badanie krwi? Niezwykle istotna jest profilaktyka, zatem dorosła osoba powinna wykonywać podstawowe badania co roku lub co dwa lata. Jeśli jednak coś ci dolega (np. maszy cukrzycę), podobne badania warto wykonywać nawet częściej. Zawsze postępuj zgodnie ze wskazówkami lekarza prowadzącego. Jeśli dzieje się coś niepokojącego, zgłoś do niego niezwłocznie. Dużą rolę często odgrywa bowiem czas.

Oczywiście badania można wykonać prywatnie - wówczas są one płatne i w większości przypadków nie wymagają skierowania. Natomiast warto pamiętać, że każda osoba ubezpieczona uprawniona do świadczeń zdrowotnych, zamieszkująca lub przebywająca na terenie Polski, ma prawo do wykonania badań refundowanych przez NFZ (Narodowy Fundusz Zdrowia), bez limitów, jeśli posiada stosowne skierowanie do lekarza.

NFZ może refundować badania z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej - w tym m.in. badania moczu czy badanie ultrasonograficzne (USG) oraz badania krwi. Osobom uprawnionym do świadczeń bezpłatne badania przysługują jednak pod dwoma warunkami:
1/ badania są wykonywane ze wskazań medycznych,
2/ na podstawie ważnego skierowania od lekarza posiadającego aktualną umowę podpisaną z Narodowym Funduszem Zdrowia. 

Ubezpieczenie zdrowotne w Polsce nie przewiduje bowiem badań profilaktycznych bez skierowań. 

Nie istnieje limit na wykonywanie badań krwi przez jednego pacjenta. Morfologię można wykonać tyle razy, ile lekarz uzna to za konieczne.

Jeśli pacjenta coś niepokoi lub chciałby wykonać badania profilaktyczne, zawsze może poprosić lekarza o wystawienie stosownego skierowania. Mowa tu o różnych badaniach - w tym także o badaniach krwi. Lekarz nie ma obowiązku przychylić się do prośby.

Część pacjentów może też skorzystać z Programu Profilaktyka 40 Plus. Po wypełnieniu ankiety na swoim Internetowym Koncie Pacjenta lub w aplikacji mojeIKP otrzyma e-skierowanie na badania laboratoryjne. Ankietę można też wypełnić przez infolinię 989 lub w jednej z przychodni POZ, która uczestniczy w badaniu. Z programu można skorzystać do końca czerwca 2024 roku, przy czym jedna osoba może tylko raz otrzymać e-skierowanie.

Źródła: zdrowie.interia.pl, biznes.interia.pl, pacjent.gov.pl

CZYTAJ TAKŻE:

Sześć rzeczy zakazanych dzień przed pobraniem krwi. Wpłyną na wyniki 

Czy udar może być związany z grupą krwi? Te osoby są narażone 

Kiedy ostatnio badałeś ferrytynę? Niski poziom wyjaśni wiele objawów