Kiedy ostatnio badałeś ferrytynę? Niski poziom wyjaśni wiele objawów
Ferrytyna jest białkiem tkankowym magazynującym żelazo, zatem badanie jej poziomu wykonujemy celem zdiagnozowania anemii z powodu niedoboru żelaza oraz stanów wywołanych przeładowaniem żelaza. Co trzeba wiedzieć o badaniu? Jakie objawy pojawiają się, gdy poziom ferrytyny jest zbyt niski lub zbyt wysoki? Wyjaśniamy.
Poniżej podane wartości potraktuj jako orientacyjne. Zawsze korzystaj z norm podanych przez laboratorium, które wykonało analizę poziomu ferrytyny we krwi. Normy ferrytyny dla osób dorosłych wynoszą: dla mężczyzn 15-400 µg/l, a dla kobiet 10-200 µg/l.
U kobiet w ciąży stężenie ferrytyny powyżej 70 μg/l to prawidłowy wynik, który świadczy o tym, że zapas żelaza powinien być wystarczający dla całego okresu ciąży. Jeśli u kobiety jest potwierdzony taki poziom białka, nie ma konieczności dodatkowej suplementacji.
Bezwzględnej suplementacji wymagają od początku te ciężarne, u których poziom ferrytyny wynosi poniżej 30 μg/l. Świadczy to o zapasie żelaza bliskim wyczerpania. U kobiety w ciąży w pierwszym trymestrze z pośrednim stężeniem ferrytyny we krwi wynoszącym 30-70 μg/l wskazana jest rutynowa suplementacja żelaza.
Nie wykonuj oznaczenia ferrytyny w czasie lub wkrótce po ustąpieniu infekcji. Jej poziom podnosi się w czasie stanu zapalnego, więc wynik będzie zafałszowany. Poziom ferrytyny będzie również wysoki w wirusowych zapaleniach wątroby typu B i C. Należy ona do grupy tzw. białek fazy ostrej. Warto, żeby osoby zawodowo mające kontakt ze zwierzętami wiedziały, iż przeciwciała heterofilne HAMA wpływają na wynik, a powstają one po kontakcie z antygenem zwierzęcym.
Co jeszcze warto wiedzieć o badaniu poziomu ferrytyny? Odpowiadamy na najczęściej zadawane pytania.
Czy badanie ferrytyny jest refundowane?
Tak, badanie jest refundowane, o ile masz skierowanie od lekarza POZ.
Ile trzeba zapłacić za badanie poziomu ferrytyny?
Cena oscyluje w granicach 30-50zł, w zależności od miasta oraz tego, czy do punktu pobrań wybierasz się sam (wykonanie badania można umówić w domu).
Jak interpretować wynik badania ferrytyny?
Powyżej normy mamy do czynienia z nadmiarem żelaza, a poniżej normy z niedoborem żelaza w organizmie.
Ferrytyna magazynuje żelazo w organizmie i zabezpiecza komórki przed szkodliwym jego działaniem. Żelazo wchodzi w skład hemoglobiny, uczestniczy w transporcie tlenu i dwutlenku węgla. Krwinki czerwone (erytrocyty, do których produkcji potrzebne jest przede wszystkim żelazo) są rozkładane w układzie siateczkowo-śródbłonkowym w śledzionie i wątrobie. Uwolnione podczas tego rozkładu żelazo może zostać zmagazynowane lub ponownie wykorzystane do budowy kolejnych cząsteczek hemoglobiny.
Badanie ferrytyny jest dużo dokładniejsze niż wykonanie badania laboratoryjnego samego żelaza we krwi.
Jeśli źle się czujesz, np. łatwo się męczysz albo czujesz notoryczne zmęczenie, jesteś ospały, dodatkowo stwierdzasz u siebie zaburzenia koncentracji i podatność na infekcje, wypadają ci włosy, łamią się paznokcie, skóra jest sucha, a w kącikach ust masz zajady, warto byś rozważył oznaczenie ferrytyny, bo wymienione objawy to objawy jej niedoboru.
Niska ferrytyna może być wynikiem anemii, a ta wynikiem złego odżywiania. Dotyczy to zwłaszcza zwolenników diety roślinnej lub cierpiących na zaburzenia wchłaniania, jak w chorobie Leśniowskiego-Crohna czy przy niskim poziomie kwasu solnego w żołądku. Wszędzie tam, gdzie dochodzi do utraty krwi, ferretyna będzie niska, czyli np. przy przewlekłych krwawieniach z przewodu pokarmowego, układu moczowego i dróg rodnych, w zaburzeniach krzepnięcia krwi prowadzących do krwawień.
Zmęczenie, nadmierna pigmentacja skóry oraz nieprawidłowe wartości enzymów wątrobowych we krwi to objawy hemochromatozy, która jest uwarunkowana genetycznie. Dochodzi wówczas do nadmiernego magazynowania żelaza w wątrobie, trzustce i sercu, co prowadzi do uszkodzenia tych narządów.
Jak już wspomnieliśmy, ferrytyna jest białkiem ostrej fazy, czyli jej stężenie w surowicy krwi podnosi się kilkakrotnie w przebiegu zakażeń i chorób przewlekłych.
Wysoki poziom ferrytyny może być następstwem zbyt wysokiej suplementacji żelaza lub występować po licznych przetoczeniach krwi. Poza tym jej wysokie wartości odnotowuje się w reumatoidalnym zapaleniu stawów, toczniu rumieniowatym układowym i u pacjentów leczonych onkologicznie.
Poziom ferrytyny najlepiej zwiększyć dietą bogatą w mięso, np. wołowinę, cielęcinę, a także w ryby i jaja. Warto sięgać po chleb żytni, płatki owsiane, otręby pszenne, kasze, nasiona i ziarna (dyni i słonecznika), orzechy (pistacje, orzechy włoskie) i migdały. Poza tym w diecie warto uwzględnić świeże i suszone owoce, np. poziomki, maliny, porzeczki, śliwki, morele, figi i daktyle. Z warzyw dużo żelaza jest w pietruszce, burakach czy szpinaku oraz grochu, fasoli, soczewicy i soi.
CZYTAJ TAKŻE:
Nie pij, ani nie jedz, jeśli brak ci żelaza. Dosłownie kradną je z jelit
Drętwienie rąk i kłucie w opuszkach palców. To niedobór ważnej witaminy
Magnez brać wieczorem czy rano? Jest duża różnica w działaniu