Tak "naprawia" się serce z zaburzeniem rytmu. Zabieg likwiduje objawy
Ablacja jest stosunkowo często wykonywaną procedurą, która pozwala pozbyć się arytmii w momencie, gdy leczenie farmakologiczne zawiedzie. Na czym polega ten zabieg? W jaki sposób się przygotować i jak wygląda życie po ablacji? Wyjaśniamy.
Ablacja jest to zabieg, który pozwala w najmniej inwazyjny sposób wyleczyć arytmię w momencie, gdy leczenie farmakologiczne zawiedzie. W trakcie zabiegu wykorzystuje się przezżylny dostęp do serca przy pomocy specjalnych cewników, dzięki czemu okres rekonwalescencji jest możliwie najkrótszy. Jest to również zabieg bezpieczny, w trakcie którego bardzo rzadko dochodzi do rozwoju poważnych powikłań.
Ablacja jest inwazyjną metodą leczenia arytmii, po którą sięga się zazwyczaj w ostateczności. Stosuje się ją u pacjentów z uporczywymi, nawracającymi zaburzeniami rytmu serca, które nie reagują na leczenie farmakologiczne. Jest to również opcja w momencie, gdy pojawiają się trudne do zniesienia objawy uboczne stosowanych leków przeciwarytmicznych. Istnieją jednak typy arytmii, które bardzo dobrze ustępują po zabiegach ablacji, dlatego w ich przypadku jest ona leczeniem pierwszego rzutu. Mowa tu o zespole Wolffa-Parkinsona-White’a czy częstoskurczu nadkomorowym.
W trakcie zabiegu ablacji uszkadza się tkanki, odpowiedzialne za generowanie dodatkowych impulsów elektrycznych i nieprawidłowe bicie serca. Najczęściej w tym celu stosuje się prąd elektryczny o częstotliwości radiowej, którego źródłem jest końcówka elektrody umieszczonej w sercu. W ten sposób niszczy się komórki odpowiedzialne za rozwój arytmii.
Ablacja może być procedurą ratującą życie, dlatego nie ma co do niej bezwzględnych przeciwwskazań, które automatycznie wykluczają chorego.
Istnieją jednak stany i schorzenia, które należy wyleczyć w pierwszej kolejności, przed ablacją. Są to:
- zakrzepica żył głębokich w obrębie żyły udowej, przez którą operator przedostaje się do serca;
- rozwarstwienie aorty;
- obecność zakrzepu w obrębie serca (ryzyko powikłania w postaci udaru mózgu);
- zaburzenia krzepnięcia krwi.
Przed zabiegiem należy stosować się do wszystkich zaleceń lekarza. Standardowo na 6 do 8 godzin nie powinno się jeść ani pić. Poinformuj specjalistę również o wszystkich lekach, które przyjmujesz na stałe. Być może poprosi cię, abyś w dniu badania ich nie przyjmował. Pamiętaj jednak, aby nigdy nie odstawiać leków na własną rękę, a dopiero na wyraźne polecenie lekarza. Prawdopodobnie zostaniesz również poproszony o ogolenie okolic pachwin, które będą miejscem wprowadzania elektrod. Przed zabiegiem pomyśl również, w jaki sposób dojedziesz i wrócisz z miejsca wykonywania zabiegu. Dobrze jest poprosić o to zaufaną osobę, np. kogoś z rodziny.
Po wejściu na salę zabiegową pacjent zostaje podłączony do szeregu urządzeń, dzięki którym możliwe jest monitorowanie tętna, ciśnienia tętniczego czy ilości oddechów. Zostanie również założony dostęp żylny w postaci wenflonu, o ile nie został wprowadzony już wcześniej. Po dezynfekcji okolicy pachwin lekarz ją znieczula, a następnie wprowadza do żył udowych specjalne rurki, zwane koszulkami. Dalej przez koszulki, pod kontrolą RTG, wprowadza się elektrody.
Przy pomocy elektrod generowana jest energia elektryczna, która wywołuje wzrost temperatury w tkance. Dzięki możliwości regulacji temperatury operator może kontrolować zakres ablacji, w wyniku czego zabieg jest precyzyjny, a uszkodzenie tkanki ogranicza się tylko do obszaru arytmogennego. Czasem do wykonania tzw. ablacji epikardialnej potrzebne jest chwilowe znieczulenie ogólne. Cały zabieg trwa ok. 3-4 godziny.
Ablacja jest zabiegiem bezpiecznym, podczas którego bardzo rzadko dochodzi do pojawienia się powikłań. Najczęściej, u 2-3 proc. pacjentów pojawia się krwiak w miejscu wprowadzenia koszulek. Do innych, rzadszych powikłań zalicza się:
- infekcje;
- uszkodzenie zastawek serca;
- przebicie ściany serca;
- zatory i zakrzepy;
- nowe arytmie;
- uszkodzenie naczynia, przez które wprowadzano elektrody.
Większość pacjentów po ablacji jest w stanie wrócić do domu już następnego dnia po zabiegu, chyba, że doszło do pojawienia się poważnych powikłań. Przez kolejne tygodnie należy ściśle przestrzegać zaleceń lekarza i stawiać się na wyznaczone przez niego kontrole. Jazdę samochodem, intensywną aktywność fizyczną czy dźwiganie prawdopodobnie będziesz musiał odstawić na przynajmniej tydzień następujący po zabiegu. Pamiętaj również o dbaniu o ranę, regularną jej dezynfekcję i utrzymywanie jej w czystości. Poinformuj lekarza zawsze, gdy zauważysz jakiekolwiek oznaki infekcji, np. zaczerwienienie, ból czy obrzęk. Większość pacjentów po okresie rekonwalescencji może prowadzić dotychczasowy tryb życia bez jakichkolwiek ograniczeń.
Większość pacjentów poddawanych ablacji dobrze znosi całą procedurę. Niektórzy odczuwają przemijający ból w momencie podawania znieczulenia oraz po zabiegu. Dolegliwości jednak najczęściej ustępują po kilku-; kilkunastu godzinach.
Źródła:
Ablation for Arrhythmias [na:] "www.heart.org", 5 czerwca 2017 r., https://www.heart.org/en/health-topics/arrhythmia/prevention--treatment-of-arrhythmia/ablation-for-arrhythmias dostęp 4 listopada 2023 r.
Yousra Ghzally, I. Ahmed, G. Gerasimon, Catheter Ablation [na:] "Nih.gov", 30 lipca 2023 r., https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK470203/ dostęp 4 listopada 2023 r.
CZYTAJ TAKŻE:
Zimne stopy to nie "taka uroda", a wskaźnik stanu zdrowia. Co oznaczają?