Indyjski odpowiednik kminku. Wspomaga trawienie, zwalcza bakterie i grzyby
W kuchni indyjskiej często sięga się po kurkumę, imbir czy cynamon. To przyprawy dobrze nam znane i chętnie przez nas stosowane, nie tylko ze względu na smak, ale też zdrowotne właściwości. Świat indyjskich przypraw (choć można powiedzieć, że świat przypraw w ogóle) jest tak rozległy, że wciąż mamy wiele do odkrycia. Na przykład w kuchni indyjskiej mamy taką przyprawę jak adżwan, która smakuje jak coś pomiędzy kminkiem a tymiankiem i jest dobra m.in. na trawienie. Jakie właściwości ma adżwan i jak stosować tę przyprawę? Sprawdzamy.
Adżwan to przyprawa szczególnie popularna w kuchni indyjskiej. Jej źródłem jest chropawiec wonny (Trachyspermum ammi) - gatunek rośliny z rodziny selerowatych uprawiany dziś w wielu krajach Azji i Afryki. Nasiona adżwanu, a właściwie owoce chropawca wonnego (wyglądem przypominają nasiona i tak też często są nazywane) z wyglądu przypominają kminek, dlatego też funkcjonują czasami jako kminek koptyjski. Ze względu na dużą zawartość tymolu ich zapach jest bardzo podobny do tymianku, jednak znacznie ostrzejszy. Smak? Jest porównywany do smaku tymianku czy kminku, stąd też inne określenie na adżwan - tymianek indyjski (uznawane jednak za niepoprawne).
Adżwan jest ceniony nie tylko za walory smakowe, ale także za właściwości zdrowotne. Z czego one wynikają? Jak działa adżwan i jak go używać?
Adżwan to szereg związków, które mają właściwości zdrowotne. Należy do nich m.in. tymol, który wykazuje silne działanie antybakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze. Poza tym karwakrol o zbliżonych właściwościach - przeciwdrobnoustrojowych i przeciwutleniających. Nasiona są bogate także w błonnik i minerały, w tym potas, wapń i żelazo, jednak ilość, jaką dostarczymy organizmowi wraz z pożywieniem, dodając adżwan np. do obiadu, będzie w tym przypadku mało znacząca.
Dzięki związkom takim jak tymol i karwakrol adżwan wykazuje silne właściwości antybakteryjne i przeciwgrzybicze. Badania pokazują, że związki te mogą zwalczać m.in. bakterie odpowiedzialne za infekcje przewodu pokarmowego, w tym pałeczkę okrężnicy, czyli Escherichia coli. Badania sugerują również, że adżwan może obniżać poziom cholesterolu i trójglicerydów, a także ciśnienie krwi.
Jednak najbardziej znaną właściwością owoców chropawca wonnego jest wspomaganie trawienia. Sięga się po nie w przypadku wzdęć, gazów i niestrawności - zwykle w postaci płynnej (przygotowuje się z nich napary). Adżwan zwiększa wydzielanie soków żołądkowych i enzymów trawiennych, zapobiega biegunkom i wzdęciom, łagodzi bóle brzucha, bóle menstruacyjne, a także poprawia apetyt. Uważa się, że może pomóc w walce z wrzodami żołądka, jednak konieczne są dalsze badania, by potwierdzić ten efekt.
Adżwan ma również działanie przeciwkaszlowe, łagodzi podrażnienia gardła, pomaga odblokować zatkany nos. Poza tym przynosi ulgę chorym na astmę.
Kminek koptyjski to też związki o właściwościach antyoksydacyjnych i przeciwzapalnych. Może pomóc osobom zmagającym się np. z bólami stawów. Przez niektórych jest wykorzystywany w przypadku bólu zęba. Jeszcze inni sięgają po niego, bo może przyspieszać metabolizm i utratę wagi.
Czasami adżwan jest stosowany w celu łagodzenia stresu i lęku.
Adżwan jest popularny w kuchniach Indii, Pakistanu i innych krajów azjatyckich. Nasiona zazwyczaj są prażone na sucho lub smażone w tłuszczu przed dodaniem do potrawy, co pozwala na uzyskanie subtelniejszego i bardziej złożonego aromatu i smaku. Sprzedawane są albo w całości, albo już zmielone na proszek. Występują też w wielu mieszankach przyprawowych.
Poleca się dodawanie adżwanu do ciężkostrawnych potraw. Jest często wykorzystywany w daniach wegetariańskich - dobrze komponuje się z warzywami strączkowymi i korzeniowymi (m.in. z ziemniakami, fasolą czy soczewicą). Okazjonalnie jest używany jako dodatek do curry. Przyprawia się nim chleby, a także inne wytrawne wypieki. Można go wykorzystać w marynatach do mięs i ryb, a także w daniach z ryżu. Należy jednak pamiętać, że ma on dość intensywny smak, dlatego warto używać go z umiarem.
Owoce chropawca wonnego, jak już wspomnieliśmy, są wykorzystywane też do przygotowania naparów wspomagających m.in. trawienie.
Przyprawę tę powinny omijać m.in. kobiety w ciąży i karmiące piersią.
Przez niektórych owoce chropawca wonnego są uważane za afrodyzjak.
Wyciągi z chropawca stosuje się m.in. do produkcji past do zębów, a także wykorzystuje w farmakologii.
Ze względu na swój intensywny zapach może działać jako naturalny środek odstraszający owady.
CZYTAJ TAKŻE:
Zajadają się w Chorwacji, w Polsce nieznana. Zastąpi szpinak, wspomoże zdrowie
Konkurentka diety śródziemnomorskiej. Uwzględnia owoce, ziemniaki, śledzie
Morskie winogrona to dobry wybór dla tarczycy i serca. Jedzą, by żyć dłużej