Kto nie powinien jeść grzybów? W tych przypadkach zastanów się dwa razy

Szacuje się, że całkowita liczba gatunków grzybów występujących na świecie może wynosić nawet pięć milionów. Opisanych jest jednak zaledwie ok. 140-150 tys. Poznany i zidentyfikowany został więc zaledwie niewielki procent całości. Grzyby są bowiem niezwykle różnorodne i obejmują zarówno mikroskopijne drożdże, jak i duże grzyby kapeluszowe. Większość z nich pozostaje niejadalna lub trująca, a zdatny do spożycia jest tylko niewielki odsetek.

Z punktu widzenia przydatności do spożycia przez ludzi grzyby podzielić można na jadalne, niejadalne oraz trujące. 

Grzyby niejadalne to takie grzyby, których owocniki nie są trujące dla człowieka, jednak nie nadają się do spożycia ze względu na nieprzyjemny smak, zapach, twardy miąższ, ciężkostrawność lub inne czynniki. Do grzybów niejadalnych zalicza się choćby gąskę białawą i czarnołuskową, aksamitówkę złotą, gołąbka lepkiego czy mleczaja rudego.

Grzyby trujące to z kolei takie grzyby, które zawierają substancje toksyczne w ilościach szkodliwych dla ludzi. Ich spożycie może spowodować nawet śmierć. Do tej kategorii należą takie gatunki jak m.in. muchomory (sromotnikowy, plamisty, czerwony i jadowity), piestrzenica kasztanowa, borowik szatański czy zasłonak rudy. Uwaga - część grzybów trujących i jadalnych jest do siebie bardzo podobna.

Grzyby leśne mają bardzo zróżnicowany wpływ na nasz organizm, zależnie od gatunku i zawartych w nich związków. Od wieków były wykorzystywane w medycynie ludowej różnych kultur, które korzystały z szeregu właściwości zdrowotnych. I to na wielu poziomach. 

Przede wszystkim grzyby leśne znane są ze swoich właściwości immunostymulujących. Wiele gatunków, takich jak np. shiitake czy maitake, zawiera związki beta-glukanowe, które wzmacniają układ odpornościowy i wspierają organizm w walce z infekcjami. Inne gatunki, jak dla przykładu grzyby reishi, mogą redukować stany zapalne, ale też obniżać ciśnienie krwi i poziom cholesterolu. Nie trzeba jednak szukać wśród tak "egzotycznych" grzybów, by zapewnić organizmowi takie korzyści. 

Grzyby leśne co do zasady są ponadto bogate w antyoksydanty. Te z kolei pomagają w walce z wolnymi rodnikami, czyli cząsteczkami, które mogą uszkadzać komórki i prowadzić do rozwoju chorób przewlekłych (w tym również raka). 

Jedną z największych zalet grzybów dla wielu osób pozostaje fakt, iż są niskokaloryczne, co czyni je idealnym dodatkiem do diety dla dbających o linię. Grzyby leśne są ponadto bogate w białko, a to oznacza, że świetnie sprawdzają się przy dietach wegetariańskiej i wegańskiej. W grzybach znajdziemy również witaminy z grupy B, które wspierają układ nerwowy, sercowo-naczyniowy i immunologiczny, a także poprawiają kondycję skóry i włosów. 

Co ważne, grzyby są jednym z niewielu roślinnych źródeł witaminy D, niezbędnej choćby dla zdrowia kości. Z kolei mineralne bogactwo grzybów obejmuje m.in. selen, potas, miedź i żelazo. 

Grzyby uznawane są za żywność funkcjonalną. Podkreśla się ich właściwości przeciwnowotworowe, ochronne dla serca i naczyń, obniżające poziom złego cholesterolu, działanie przeciwcukrzycowe, przeciwwirusowe i przeciwbakteryjne.

Mimo wielu niekwestionowanych korzyści zdrowotnych i odżywczych, grzyby leśne nie są odpowiednie dla każdego. Unikać ich powinny zwłaszcza osoby z alergiami na grzyby (efektem może być wysypka, problemy z oddychaniem bądź obrzęki), a także osoby cierpiące na choroby przewodu pokarmowego (powodem jest ich ciężkostrawność). Grzyby nie będą dobrym wyborem dla osób z chorobami wątroby, trzustki, pęcherzyka żółciowego i nerek. Grzybów nie powinny jeść dzieci. Niektórzy lekarze wskazują, że grzyby leśne nie powinny pojawić się w menu dzieci poniżej 12. roku życia (ze względu na bardziej wrażliwy układ trawienny). Inaczej wygląda kwestia spożywania grzybów hodowlanych takich jak np. pieczarka. Grzyby leśne nie są wskazane również dla osób starszych. 

Pomimo swoich ogromnych zalet (są niskokaloryczne oraz bogate w białko, witaminy z grupy B i minerały), grzyby wymagają ostrożnego podejścia. Nie tylko przez osoby z problemami trawiennymi, alergiami oraz dzieci, ale każdego z nas. Bardzo łatwo bowiem o pomyłkę podczas grzybobrania, ponieważ wiele trujących gatunków wygląda niemal identycznie jak jadalne.

Zalecana jest więc daleko idąca ostrożność. Jeśli nie jesteśmy pewni, jakie grzyby zbieramy, warto skonsultować się z ekspertem lub korzystać tylko z pewnych źródeł, np. sklepów, gdzie mamy pewność co do jakości i bezpieczeństwa kupowanych produktów.

CZYTAJ TAKŻE: 

Domowy ocet, który zwalcza wolne rodniki, wspiera jelita i pomaga chudnąć. Stosuj na czczo

Pomoże odzyskać energię i płaski brzuch. Poznaj zasady diety oczyszczającej jelita

Ma mnóstwo wapnia i zdrowych bakterii. Czy maślankę można pić także na noc?