Masz dnę moczanową? Tych napojów unikaj, a oddalisz widmo objawów

Dna moczanowa (znana także jako podagra lub artretyzm) jest jedną z najczęstszych przyczyn zapalenia stawów w krajach rozwiniętych. Jej przyczyną jest nadmierny poziom kwasu moczowego we krwi, który następnie tworzy kryształki i odkłada się w obrębie stawów. W leczeniu dny moczanowej, poza lekami łagodzącymi napad i obniżającymi poziom kwasu moczowego we krwi, bardzo duże znaczenie ma dieta. Należy unikać produktów z dużą zawartością puryn, przede wszystkim mięsa i podrobów. Warto też mądrze wybierać napoje, ponieważ wiele popularnych produktów może być ich źródłem.

Na rozwój dny moczanowej najczęściej współdziała wiele różnych czynników. Ryzyko napadów zwiększają m.in.:

• czynniki genetyczne, historia dny moczanowej w rodzinie;
• podwyższony poziom kwasu moczowego we krwi;
• błędy dietetyczne, m.in. dieta bogata w produkty mięsne zawierające wysokie stężenie puryn, które w organizmie przekształcają się w moczany;
• otyłość;
• insulinooporność;
• nadciśnienie;
• cukrzyca;
• zaburzenia lipidowe;
• choroby nerek i serca;
• niektóre leki, np stosowane w terapii nowotworów złośliwych chemioterapeutyki, niektóre leki przeciwnadciśnieniowe (np. tiazydy);
• inne choroby, w tym nowotwory, białaczki, chłoniaki, łuszczyca.

Na liście napojów, których lepiej unikać przy skłonnościach do napadów dny moczanowej, znajduje się alkohol oraz wszelkie napoje owocowe, zawierające spore ilości fruktozy.

Nadużywanie alkoholu jest uważane za jeden z kluczowych czynników ryzyka rozwoju dny moczanowej. Wśród różnych typów napojów wyskokowych piwo najmocniej, bo aż ok. 2,5-krotnie zwiększa ryzyko napadu dny moczanowej. Na drugim miejscu plasują się napoje wysokoprocentowe, np. wódka, whisky czy gin. Wino z kolei podnosi to ryzyko w niewielkim stopniu, zaledwie o 5 proc. Z tego powodu jednym z podstawowych zaleceń dla osób z dną moczanową jest rezygnacja w jak największym możliwym stopniu ze spożywania alkoholu.

Słodzone napoje gazowane to kolejna grupa, której osoby z dną moczanową powinny unikać. Tego typu trunki zawierają duże ilości fruktozy, która jest w organizmie metabolizowana do puryn, z których następnie powstaje kwas moczowy. Jego nadmierne ilości u osób predysponowanych i osób z dną moczanową mogą odkładać się w stawach, wywołując atak choroby. W jednym z badań mężczyźni, którzy spożywali każdego dnia dwie lub więcej porcji takich napojów mieli aż o 85 proc. większe ryzyko napadu dny moczanowej w porównaniu z próbą kontrolną, która ich nie spożywała. 

Soki owocowe, a w szczególności sok pomarańczowy, również nie są dobrym wyborem dla osób z dną moczanową. Podobnie, jak napoje gazowane zawierają dużą ilość fruktozy, która w organizmie przekształca się ostatecznie do kwasu moczowego. Największe ilości tego związku ze wszystkich owoców mają pomarańcze. 

Z tego powodu osoby z dną moczanową powinny zrezygnować z picia soków pomarańczowych pod każdą postacią. Niestety tyczy się to zarówno soków pasteryzowanych w kartonach, butelkowanych oraz świeżo wyciskanych. Mniejsze ilości fruktozy zawierają m.in. soki owocowe z jabłek, które można spożywać w umiarkowanych ilościach.

Picie napojów energetycznych, zwanych powszechnie energetykami, zawierających słodziki i kofeinę, może nasilać objawy dny moczanowej. Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że mogą one zawierać w swoim składzie duże ilości węglowodanów prostych, w tym fruktozy. A jak już wcześniej wspomniano, cukier ten przekształcany jest w pierwszej kolejności do puryn, a następnie przemienia się w kwas moczowy. Picie energetyków może więc podnosić poziom kwasu moczowego we krwi i tym samym sprzyjać napadom dny moczanowej.

Status kawy w debacie dotyczącej dozwolonych i zakazanych napojów w dnie moczanowej do tej pory nie jest do końca jasny. Niektóre badania wykazały, że pita regularnie w umiarkowanych ilościach może zmniejszać ryzyko napadów dny. Z kolei inni badacze nie zgadzają się z tymi danymi. Jeżeli więc jesteś fanem kawy i nie wyobrażasz sobie rozpocząć bez niej dnia, zapytaj się swojego lekarza, czy w twoim wypadku jej picie będzie bezpieczne.

Czytaj także:Jak pozbyć się nadmiaru kwasu moczowego z organizmu?

Osoby z dną moczanową powinny wybierać napoje pozbawione fruktozy i syropu glukozowo-fruktozowego. Do przykładowych dozwolonych trunków zalicza się:

• wodę, dla urozmaicenia można dodać np. plasterek cytryny bądź miętę i zrobić orzeźwiający napój;
• mleko;
• przetwory mleczne niedosładzane, np. jogurty naturalne, kefiry, maślanka;
• herbata czarna, zielona, biała, herbatki ziołowe;
• sok jabłkowy, wiśniowy

Źródła:
Ardy Fenando, Manjeera Rednam, Rahul Gujarathi, Widrich J., Gout [na:] "Nih.gov", https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK546606/

Can the foods you eat help to control gout? [na:] "Mayo Clinic", https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/nutrition-and-healthy-eating/in-depth/gout-diet/art-20048524, 2022 r.

CZYTAJ TAKŻE: 

Siarka organiczna pomoże w dnie moczanowej i stanach zapalnych stawów

Pij przy dnie moczanowej, na złogi w jelitach i odchudzanie. Zdrowsza od maślanki!

Dna moczanowa. Pierwszy atak zapamiętasz do końca życia