Niedoceniany skarb z polskich lasów. Dobry dla serca, jelit i nerek
Jesienią warto wybierać się do lasu nie tylko na grzyby. W lesie możemy bowiem natrafić też na dziką różę (bogate źródło witaminy C), głóg (o korzystnym wpływie na układ sercowo-naczyniowy) czy kalinę koralową. Ta ostatnia, choć często przez nas pomijana, może nam posłużyć do przygotowania zdrowych przetworów na zimę. Co zawierają owoce kaliny koralowej? Jakie mają właściwości?
Jest takie imię, ale jest też taka roślina, a w zasadzie rośliny. Kalina to rodzaj roślin zaliczany do rodziny piżmaczkowatych, w obrębie którego wyróżnia się ok. 200 gatunków. W Polsce dziko rosną dwa gatunki - kalina koralowa i kalina hordowina, ale w przydomowych ogrodach czy w parkach można spotkać inne gatunki, uprawiane jako rośliny ozdobne dla efektownych kwiatostanów czy barwnych owoców. Krzewy rosną na wysokość 1-5 metrów, posiadają liczne kwiatostany, najczęściej w kolorze białym, ale też fioletowym, zielonym, różowym czy czerwonym. Niektóre, np. kalina koralowa, rodzą jadalne owoce. Wykorzystywane są przede wszystkim do przygotowywania przetworów, m.in. dżemów i soków.
Jak podpowiadają leśnicy, kalinę koralową najłatwiej poznać po charakterystycznych białych kreskach na szarawej korze. Jej owoce to pestkowce o lśniącym, szkarłatnoczerwonym kolorze. Dojrzewają w sierpniu i wrześniu, ale pozostają na krzewach przez kilka miesięcy.
Owoce kaliny koralowej są jadalne, ale zaleca się unikanie spożywania ich na surowo. Niepoddane obróbce mają właściwości słabo trujące. Wskazuje się, by przemrozić je przed wykorzystaniem (po przemrożeniu tracą swoją gorycz; gorycz zanika także pod wpływem wysokiej temperatury). Nadają się na dżemy, marmolady, konfitury czy soki. Na sklepowych półkach można znaleźć herbaty stanowiące mieszankę suszonych kwiatów, owoców i kory kaliny koralowej.
Nie rezygnujmy ze zbierania owoców ze względu na ich zapach (jest specyficzny, niezbyt przyjemny, a wywołany jest obecnością kwasu walerianowego oraz jego związków) - są to owoce zdrowe i smaczne pod postacią przetworów.
W owocach znajduje się wiele ważnych dla organizmu związków, w tym przeciwutleniacze, m.in. flawonoidy. Z witamin warto wymienić witaminę C, a także witaminę E. Poza tym kalina koralowa stanowi źródło kwasu foliowego, żelaza, potasu czy magnezu. Podkreśla się również obecność olejków eterycznych, kwasów organicznych i garbników.
Działanie prozdrowotne mają nie tylko owoce, ale także kora i kwiaty kaliny koralowej.
Kalina koralowa wykazuje działanie przeciwzapalne, ma właściwości wzmacniające naczynia krwionośne, działa silnie rozkurczająco i przeciwbólowo. Stosowanie kory kaliny może przynieść ulgę kobietom uskarżającym się na bolesne miesiączkowanie, a także zbyt obfite krwawienia. Preparaty z kaliną w składzie redukują też dolegliwości związane z menopauzą.
Wyciąg z kory, kwiatów lub owoców wykazuje działanie przeciwutleniające, przeciwstarzeniowe, przeciwcukrzycowe czy moczopędne. Zawartość fitosteroli pomaga obniżać cholesterol i ciśnienie krwi. Flawonoidy, obecne w roślinie, działają wspomagająco na pracę serca oraz zapobiegają chorobom sercowo-naczyniowym.
Przetwory z kaliny są polecane podczas przeziębienia i profilaktycznie, dla wzmocnienia odporności. Związki zawarte w owocach kaliny mają działanie wykrztuśne i napotne. Sok, z odrobiną miodu, skutecznie łagodzi kaszel.
Kwiaty kaliny zawierają substancje czynne, które pozytywnie wpływają na przewód pokarmowy. W owocach znajdziemy też błonnik, który przyczynia się do regulacji pracy jelit, przeciwdziała zaparciom i zapobiega nadmiernemu objadaniu się. Mówi się także o działaniu ochronnym kaliny pod kątem cukrzycy, jednak potrzeba kolejnych badań.
Kalinie koralowej przypisuje się też działanie uspokajające.
Kalina koralowa może wywoływać objawy alergii u osób uczulonych. Z tego powodu alergicy powinni zachować ostrożność - zarówno przy spożywaniu owoców i przetworów z nich przygotowanych, jak i podczas kontaktu z samym krzewem w okresie pylenia.
CZYTAJ TAKŻE:
Jedz, gdy czujesz, że "coś cię bierze". Zatrzyma też młodość, obniży cukier
Grecy i Włosi się nim zajadają, a Polacy nie. Obniża cholesterol i ciśnienie
Pożywne i zdrowe. Zupa to jesienią najlepszy posiłek na poprawę odporności i metabolizmu
