Produkty, które wychładzają organizm. Jedz w gorące dni, unikaj w chorobie
W tradycyjnej medycynie chińskiej pojęcie diety wychładzającej odnosi się do produktów spożywczych, które charakteryzują się właściwościami chłodzącymi. Są one stosowane, aby utrzymać równowagę energetyczną organizmu, zwłaszcza w gorące dni. W trakcie upałów warto sięgać po takie produkty, aby naturalnie schłodzić organizm i złagodzić skutki wysokiej temperatury. Ale nie przesadź z ich ilością i zbilansuj termikę diety - w nadmiarze produkty wychładzające mogą osłabić procesy trawienia.
Termika produktów w medycynie chińskiej odnosi się do ich zdolności do wytwarzania ciepła lub zimna w organizmie. Produkty wychładzające mają działanie chłodzące, co oznacza, że obniżają wewnętrzną temperaturę ciała.
W medycynie chińskiej kluczowe jest utrzymanie równowagi między energią Yin (chłód, zimno, pasywność) a Yang (ciepło, aktywność). Produkty wychładzające zwiększają Yin, co pomaga zbalansować nadmiar Yang w organizmie.
Dieta wychładzająca, a raczej produkty o właściwościach chłodzących są polecane w cieplejszych porach roku lub w klimacie gorącym.
Teoria Pięciu Przemian to system wywodzący się ze starożytnych chińskich obserwacji przyrody. Chińczycy dostrzegli, że podobnie jak pory roku następują po sobie w określonej kolejności, w życiu człowieka można zauważyć cyklicznie powtarzające się fazy. Pięć Przemian: przemiana Drzewa, Ognia, Ziemi, Metalu i Wody posiadają cechy, które wzajemnie na siebie oddziałują w powtarzających się regularnie cyklach.
Każdy produkt, który spożywamy, można przyporządkować do jednego z pięciu smaków zgodnie z teorią Pięciu Przemian oraz określić jego właściwości energetyczne. Zbilansowana dieta powinna zawierać różnorodne smaki i barwy, aby odpowiednio oddziaływać na cały organizm i zapewnić mu pełne odżywienie.
W tradycyjnej medycynie chińskiej wyróżnia się potrawy o różnych właściwościach termicznych:
- gorące (re)
- ciepłe (wen)
- neutralne (ping)
- ochładzające i odświeżające (liang)
- zimne (han)
Tradycja chińska podchodzi do odżywiania bardzo indywidualnie, uwzględniając unikalną równowagę yin-yang każdego człowieka oraz wpływ zmieniających się pór roku i warunków atmosferycznych. Zgodnie z tym podziałem, wiosną i latem mieszkańcy Polski powinni wybierać potrawy ciepłe, neutralne, i wychładzające, natomiast jesienią i zimą zaleca się spożywanie potraw rozgrzewających, które pomagają utrzymać ciepło organizmu.
RE potrawy gorące: masło, ryby wędzone, cebula, pieprz, imbir, curry, chili;
WEN potrawy ogrzewające: fasola biała, ziemniaki, czosnek, por, brzoskwinie, wołowina;
PING potrawy neutralne: fasola czerwona i szparagowa, groch, kapusta, marchew, żyto, wiśnie, winogrona, brązowy ryż, buraki, chleb, łosoś, rodzynki, śliwki;
LIANG potrawy wychładzające: gruszki, kukurydza, arbuzy, grzyby, jabłka, ananasy, pomarańcze, truskawki, rzodkiewki, ryby, pszenica;
HAN potrawy wyziębiające: lody, ogórki, pomidory, sałata, jogurty, banany, tofu.
Warzywa i owoce:
Większość owoców i warzyw charakteryzuje się chłodną lub zimną termiką. Do grupy najbardziej wychładzających zaliczają się owoce tropikalne, takie jak banany, cytrusy (pomarańcze, mandarynki, cytryny, grejpfruty), kiwi, a także arbuzy i melony. Wśród owoców rodzimych wyróżniają się gruszki, jabłka, porzeczki, agrest, rabarbar, truskawki i maliny. Warzywa o zimnej termice to m.in. pomidory, ogórki, szparagi, szpinak, jarmuż, bakłażany, różne rodzaje sałat.
Napoje:
Napoje o chłodzącym działaniu obejmują głównie herbaty zarówno zieloną i czarną, napar z mięty, melisy, mleko sojowe, piwo pszeniczne oraz białe wino. Zimna termika cechuje również wodę.
Nabiał:
Produkty mleczne mają wychładzające działanie, w tym mleko i fermentowane produkty, takie jak jogurt, śmietana, maślanka, kefir i biały ser.
Zboża:
Wśród zbóż ochładzające właściwości ma przede wszystkim pszenica, a także jęczmień i soja.
Pamiętaj!
Stosowanie diety wychładzającej powinno być dobrze zbalansowane, ponieważ nadmierne spożycie produktów chłodzących może prowadzić do osłabienia trawienia, wychłodzenia organizmu, a także do zaburzeń równowagi energetycznej (nadmiar Yin). Jest to szczególnie istotne w chłodniejszych porach roku lub w przypadku osób z natury wychłodzonych.
Źródło:
https://www.takingcharge.csh.umn.edu/five-phases-transformation-or-five-elements
Charakterystyka żywności dla grup narodowościowych, religijnych i społecznych: https://wydawnictwo.pttz.org/wp-content/uploads/pelne_zeszyty/full_1999421S.pdf#page=127
CZYTAJ TAKŻE:
Dodawaj do wody, herbaty i zup. Przyspieszają metabolizm i ułatwiają odchudzanie
Najtańsze źródło witamin. W tej postaci mają więcej potasu i błonnika
