Zmiany na skórze nasilają się po jedzeniu. To typowy sygnał choroba Duhringa
Czy na twojej skórze występują swędzące, pęcherzykowo-grudkowe zmiany, które nasilają się po zjedzeniu określonych pokarmów? Jeśli tak, to może być choroba Duhringa, nazywana także skórną postacią celiakii. Podobnie jak ona ma bezpośredni związek ze spożyciem glutenu i wymaga jego eliminacji z diety. Nie oznacza to wcale, że diagnoza musi przewrócić całe życie do góry nogami. Obecnie wybór produktów bezglutenowych jest coraz większy, a zamienniki makaronów, pieczywa czy słodyczy smakiem nie odbiegają znacznie od swoich pierwowzorów, dlatego pacjenci przestrzegający zaleceń lekarza mogą cieszyć się wysoką jakością życia. Czym dokładnie jest choroba Duhringa? Jakie są jej przyczyny i objawy? Czy można ją leczyć? Tłumaczymy.
Opryszczkowate zapalenie skóry (inaczej choroba Duhringa lub zespół jelitowo-skórny) to choroba autoimmunologiczna, czyli taka, której patogeneza polega na niewłaściwym działaniu układu odpornościowego - komórki tego układu rozpoznają tkanki własnego organizmu jako obce i dążą do ich eliminacji. Wbrew swojej nazwie nie ma nic wspólnego z wirusem opryszczki, poza podobieństwem zmian skórnych do tych występujących w opryszczce.
Choroba Duhringa nie jest zakaźna. Jej podłoże genetyczne pokrywa się z celiakią, dlatego schorzenie często określa się jako skórną postać celiakii.
Zespół jelitowo-skórny daje o sobie znać zwykle pomiędzy 14. a 40. rokiem życia, chociaż rozpoznaje się go również u młodszych dzieci. Choroba występuje często w tych samych rodzinach, w których pojawiają się przypadki celiakii. W literaturze medycznej można znaleźć opisy bliźniąt jednojajowych, z których jedno chorowało na celiakię z zanikiem kosmków jelita cienkiego, a drugie na chorobę Duhringa, co bezsprzecznie dowodzi, że opryszczkowate zapalenie skóry ma związek z genetyką.
Pacjenci z chorobą Duhringa, podobnie jak chorzy na celiakię, częściej od zdrowej części populacji zmagają się z innymi przypadłościami natury autoimmunologicznej takimi jak RZS, toczeń trzewny, miastenia, cukrzyca typu 1, zespół Sjogrena i zapalenie tarczycy.
Jak wygląda opryszczkowate zapalenie skóry? Wykwity występujące u pacjentów są drobne, zaczerwienione i układają się symetrycznie. Najczęściej lokalizują się na: łokciach, kolanach, pośladkach, łopatkach, twarzy oraz owłosionej skórze głowy. Bywają bardzo swędzące, co prowadzi do rozdrapań przekształcających się w trudno gojące rany lub strupy.
Poza typowymi dla tej choroby pęcherzykowo-grudkowymi zmianami na skórze u 10 proc. pacjentów występują również dolegliwości ze strony układu pokarmowego związane z zanikiem lub uszkodzeniem kosmków jelitowych. U dzieci dochodzi zwykle do zaburzeń wchłaniania, natomiast u dorosłych do niedoborów witaminowych, kalorycznych i mineralnych, co w konsekwencji może przyczynić się do rozwoju osteoporozy i niedokrwistości.
W razie wystąpienia niepokojących zmian skórnych należy jak najszybciej zgłosić się do dermatologa. Właściwe rozpoznanie jest niezwykle ważne. Jak już zostało wspomniane, pacjenci, u których zdiagnozowano opryszczkowate zapalenie skóry mają większe prawdopodobieństwo zachorowania na inne choroby autoimmuologiczne, dlatego istotne jest jak najszybsze wdrożenie leczenia i monitorowanie pod kątem innych schorzeń.
Żeby potwierdzić lub wykluczyć chorobę, wykonuje się specjalne badanie poziomu przeciwciał przeciwko endomysium mięśni gładkich (IgAEmA). Jeżeli da ono dodatni wynik, zalecane jest wykonanie biopsji, po to, by określić nasilenie zmian w jelicie cienkim. Biopsji poddaje się także zdrową skórę - najczęściej z pośladka.
Podstawą leczenia choroby Duhringa, podobnie jak w przypadku celiakii, jest ścisłe przestrzeganie diety bezglutenowej. Odstawienie glutenu nie oznacza niestety, że zmiany skórne od razu znikną - czasem trwa to nawet od sześciu do ośmiu miesięcy. Dla ograniczenia uciążliwych dolegliwości należy unikać również pokarmów bogatych w jod takich jak ryby lub owoce morza, ponieważ mogą nasilać objawy skórne. Przy bardzo uciążliwych dolegliwościach, nieustępujących po wprowadzeniu restrykcji dietetycznych, należy rozważyć leczenie farmakologiczne. Podstawową metodą farmakoterapii jest doustne stosowanie sulfonów (dapson), które szybko usuwają objawy skórne oraz uczucie świądu.
Przebieg choroby jest wieloletni, nawrotowy, z okresami zaostrzeń i remisji, czasem może utrzymywać się przez całe życie. Na szczęście stosowanie się do zaleceń lekarza i regularne kontrole powodują, że pacjenci z tą przypadłością cieszą się wysoką jakością życia.
Do produktów bogatych w gluten, a zatem takich, których powinny unikać osoby cierpiące na opryszczkowate zapalenie skóry, należą m.in. pieczywo, kasza, makaron, ciasta i wszystko, co w swoim składzie zawiera zboża takie jak pszenica, żyto, jęczmień czy owies.
Żeby zminimalizować ryzyko powstawania zmian skórnych, zaleca się spożywanie naturalnych pokarmów: warzyw i owoców, mięsa, soi, kukurydzy i orzechów. W sklepie należy zwracać uwagę na oznaczenia. Etykiety powinny zawierać informację, że dany produkt jest pozbawiony glutenu, albo posiadać licencjonowany znak przekreślonego kłosa.
Oczywiście początki są trudne, a ustawienie jadłospisu często napawa przerażeniem, dlatego pomocna może okazać się wizyta u dietetyka, który podpowie, co jeść, a z czego zrezygnować, i rozpisze plan posiłków.
CZYTAJ TAKŻE:
Maria w dniu 35. urodzin wyła z bólu. Łukasz diagnozy szukał 37 lat. Kim są schorowani 30+?
