Przegrywa ze szpinakiem i rukolą, a jest dobra dla serca, mózgu i kości. Jedz garściami

Roszponka warzywna (ale też roszpunka warzywna czy roszpunka jadalna) to roślina z rodziny kozłkowatych wytwarzająca jednolite kolorystycznie, soczyście zielone liście, skupione w dość gęstą i zwartą rozetę. Występuje naturalnie na terenach o klimacie umiarkowanym, m.in. w Europie, Azji i Ameryki Północnej. W Polsce jest rośliną uprawną, ale występuje też w dzikiej formie, na łąkach czy pastwiskach. Świeżo ścięte liście są polecane głównie do konsumpcji bezpośredniej, jako dodatek na kanapki lub składnik sałatek i surówek. W smaku nie są jak rukola. Roszponka ma delikatny, nieco orzechowy profil smakowy z subtelną nutą słodyczy.

Roszponka w ponad 90 proc. składa się z wody i ma mało kalorii. Jedna garść liści roszponki (25 g) to zaledwie 5 kcal. Co jednak istotniejsze - stanowią obfite źródło przeciwutleniaczy, witamin i składników mineralnych.

Roszponka to źródło kwasów fenolowych, flawonoidów, karotenoidów i chlorofilu. Zawiera dużo beta-karotenu, witamin z grupy B (należy wymienić m.in. kwas foliowy, niacynę i ryboflawinę), a także witaminy C i K (garść roszponki zapewnia prawie 12 proc. dobowego zapotrzebowania na witaminę C). Ze składników mineralnych w roszponce znajdziemy m.in. potas, fosfor, żelazo, wapń, cynk i mangan.

W roszponce znajduje się mnóstwo związków bioaktywnych. Dominującą grupę stanowią kwasy fenolowe, następnie glikozydy flawonoidowe i wolne flawonoidy. Roszponka dostarcza też sporej dawki karotenoidów. Najważniejsze właściwości wynikają z ich działania antyoksydacyjnego. Ich rolą jest ochrona komórek i tkanek przed szkodliwym działaniem nadmiernych ilości wolnych rodników tlenowych, które mogą być przyczyną wielu schorzeń, takich jak nowotwory, miażdżyca czy różnego rodzaju stany zapalne.

W roszponce, w porównaniu do innych zielonych warzyw liściastych, znajduje się dużo witaminy C, która także jest silnym antyoksydantem. Co więcej, bierze udział w podnoszeniu odporności organizmu na choroby bakteryjne i wirusowe, w syntezie kolagenu, w metabolizmie tłuszczów, a także we wchłanianiu żelaza (które również znajdziemy w roszponce).

Regularne spożywanie roszponki, m.in. za sprawą witaminy A, może mieć pozytywny wpływ na stan skóry, funkcjonowanie układu odpornościowego i procesy widzenia. Poza tym może pozytywnie wpływać na funkcje poznawcze. Badacze wskazują, że spożywanie ok. jednej porcji dziennie zielonych warzyw liściastych może spowalniać obniżanie funkcji poznawczych postępujących wraz z wiekiem. 

Zielone warzywa liściaste, do których zalicza się roszponka, mają również pozytywny wpływ na pracę układu sercowo-naczyniowego. Regularne spożycie wiązane jest ze zmniejszoną częstością występowania m.in. zawału serca, ale też udaru mózgu.

Zielonolistne warzywa, a więc i roszponka, to główne źródło witaminy K, która jest niezbędna do prawidłowego przebiegu procesu krzepnięcia krwi i wpływa na metabolizm tkanki kostnej. Badania pokazują również, że związki w nich obecne pomagają zapobiegać niealkoholowej stłuszczeniowej chorobie wątroby.

Jak wspominaliśmy, roszponkę najlepiej spożywać na surowo. Liście dodawaj do sałatek, surówek i na kanapki. Warto spróbować i zamienić ulubioną sałatę na roszponkę właśnie.

Roszponka doskonale nadaje się do zielonych koktajli. Będzie wartościowym dodatkiem do wrapów czy omletów. Niektórzy z roszponki przygotowują zupy, a także traktują ją jako dodatek do obiadu, do dań mięsnych.

CZYTAJ TAKŻE: 

Sałatki, które dodają energii i wspierają metabolizm. Połączenia, o których nie miałeś pojęcia

W Azji dodają do zup. Zwalczają bakterie i grzyby, wspomagają trawienie

Sekret długowieczności z warzywniaka. Lubiane warzywo to źródło sulforafanu