Uważaj, nim dodasz do ciasta. Może być bardzo zdrowa albo trująca

Cytrusy są zdrowe i bardzo smaczne - najlepsze w grudniu, dlatego kojarzą nam się z Bożym Narodzeniem. Świątecznym wypiekom cytrusowy aromat nadaje otarta lub kandyzowana skórka. Dodaje się je nie tylko ze względu na świeży zapach i walory smakowe. Jakie wartościowe dla zdrowia substancje zawiera skórka pomarańczowa i cytrynowa?

Skórka owocu cytrusowego składa się z dwóch warstw. Albedo to biała, miękka warstwa wewnętrzna. Jest gorzkawa, więc nie dodajemy jej do ciast. Flawedo to żółta lub pomarańczowa warstwa zewnętrzna. Mocno nasycona olejkami eterycznymi, nadaje deserom orzeźwiający aromat.

Owoce cytrusowe znane są z wysokiej zawartości witaminy C, która znajduje się nie tylko w miąższu, ale również w skórce. Poza tym znajdziemy w nij również witaminy A i B. Olejki eteryczne zawarte w skórkach cytrusów są źródłem flawonoidów, czyli substancji, które opóźniają procesy starzenia się komórek organizmu. Substancje takie jak rutyna, limonen czy salvestrol Q40 działają ochronnie. 

Flawedo nasycone jest naturalnymi substancjami przeciwgrzybiczymi i antybakteryjnymi - skórka ma za zadanie chronić owoc przed zepsuciem.

Cytrusy nie rosną w naszym klimacie - są to owoce importowane z krajów półkuli południowej. Największe plantacje cytryn i pomarańczy znajdują się w Ameryce Południowej. Część importowanych owoców trafia do nas również z Hiszpanii i Portugalii, rzadziej z południowych Włoch. Amerykańskie uprawy na wielką skalę to produkcja konwencjonalna z wykorzystaniem chemicznych środków ochrony roślin - w tym pestycydów.

Owoce przeznaczone na eksport zbierane są zanim dojrzeją - muszą przetrwać trwającą kilka tygodni podróż morską do Europy. Aby owoce nie psuły się podczas transportu są spryskiwane konserwującymi fungicydami - między innymi bardzo groźnym dla zdrowia imazalilem. Skórki cytrusowe pokrywane są woskami szelakowymi lub polietylenowymi. Aby chronić owoce przed pleśnią, stosuje się również orto-fenylofenolan sodu.

Po zbadaniu owoców okazało się na szczęście, że substancje te nie przenikają do miąższu, za to kumulują się w skórce. Czy to oznacza, że popularny dodatek do deserów jest szkodliwy dla zdrowia? Niestety tak, nawet dokładne umycie owocu nie pomoże. 

Niektórzy uważają, że cytrusy należy parzyć, co również jest błędem. Naszym wrogiem nie są bakterie, które wysoka temperatura neutralizuje, a substancje chemiczne, które pod jej wpływem wnikają głębiej.

Skoro nie mycie i parzenie skórki pomarańczowej odpada, to czy mamy zrezygnować z tego tradycyjnego dodatku do świątecznych ciast? Absolutnie nie - rozwiązania są dwa.

Pierwsze to moczenie cytrusów najpierw w kwaśnym, a potem zasadowym roztworze. Zaczynamy od wody z octem jabłkowym lub sokiem z cytryny. Moczymy w nim owoce przez kilka minut, a następnie zanurzamy je w roztworze sody oczyszczonej i wody (łyżka stołowa na litr chłodnej wody). Mieszamy, by soda rozpuściła się i moczymy owoców przez kilkanaście minut. Potem wystarczy owoce opłukać czystą wodą i są gotowe do spożycia. W sklepach ekologicznych możesz też kupić gotowe preparaty do usuwania substancji chemicznych z owoców i warzyw. 

Drugie rozwiązanie to kupowanie owoców z upraw ekologicznych. Nie będą wyglądać tak pięknie, jak woskowane cytrusy z konwencjonalnych plantacji, ale z pewnością będą zdrowsze. Jak rozpoznać ekologiczne pomarańcze i cytryny? Jedynym gwarantem, że owoce pochodzą z uprawy wolnej od chemii jest tzw. ekoliść, czyli potwierdzenie uzyskania przez plantatora obowiązującego w UE certyfikatu. Oczywiście takich oznaczeń jest więcej, warto zwrócić uwagę również na Ecocert, który przyznawany jest w krajach poza UE.

W sklepach znajdziesz gotowe dodatki do ciast o cytrusowym aromacie: cukier ze skórką cytrynową, kandyzowane skórki pomarańczy i cytryny. Wprost idealne do przyprawiania i ozdabiania świątecznych wypieków. Niestety na opakowaniach tych produktów nie znajdziesz informacji, z jakich upraw pochodziły pomarańcze i cytryny oraz czy przed obróbką skórki zostały wyczyszczone z wosków i chemicznych substancji grzybobójczych.

To oznacza, że skórki w opakowaniu pochodzą z konwencjonalnych upraw. Zatem po czyste i bezpieczne skórki pomarańczowe i cytrynowe trzeba udać się do sklepu z żywnością ekologiczną lub przygotować je samodzielnie.

Większość z nas zna jej smak z czasów dzieciństwa. Święta u babci zawsze pachniały piernikiem i smażoną skórką pomarańczową. Przepis na domową skórkę pomarańczową jest łatwy, a wypieki będą smakować lepiej z tym właśnie dodatkiem.

Składniki: 3 ekologiczne pomarańcze, 30 ml wody, 150 g cukru.

Przygotowanie:

Pomarańcze dokładnie umyj. Obieranie skórki ułatwi wyparzenie owoców. Obierz pomarańcze ze skórki i dokładnie oddziel białą warstwę od pomarańczowej. Pomarańczową skórkę posiekaj w drobną kostkę i umieść w rondelku z cukrem i wodą. Podgrzewaj na wolnym ogniu, aż skórka zacznie się smażyć. Mieszaj jeszcze przez 20 minut, po czym ściągnij rondel z palnika. Smażoną skórkę przełóż do słoika ze szczelnym zamknięciem. Przechowuj w lodówce lub innym chłodnym miejscu.

CZYTAJ TAKŻE: 

Ma trzydzieści razy więcej witaminy C niż cytryna. Zbija cukier, odchudza, powstrzymuje raka

10 niesamowitych korzyści soku ze świeżo wyciśniętej pomarańczy