Wspomoże trawienie, złagodzi ból i poprawi pamięć. Rozmaryn to nie tylko przyprawa

Rozmaryn pochodzi z obszarów śródziemnomorskich, gdzie rośnie dziko na suchych, skalistych wzgórzach i klifach. Jego nazwa wywodzi się z łaciny: oznacza "rosę morską". Kiedyś dla marynarzy aromat tej rośliny był znakiem, że gdzieś niedaleko jest ląd. Starożytni Grecy i Rzymianie cenili rozmaryn nie tylko za jego walory kulinarne, ale również za właściwości lecznicze i symboliczne. Używano go w ceremoniach religijnych, a także jako naturalny środek do konserwacji żywności. 

Rozmaryn (Rosmarinus officinalis) jest nie tylko aromatyczną rośliną, ale także bogatym źródłem witamin, minerałów i innych cennych składników odżywczych. Lista cennych dla zdrowia składników zawartych w tej roślinie jest długa:  

• Witamina A: rozmaryn zawiera beta-karoten, który w organizmie przekształca się w witaminę A. Witamina A jest niezbędna dla zdrowia oczu, skóry oraz układu odpornościowego. 
• Witamina C: znana ze swoich właściwości antyoksydacyjnych, witamina C wspomaga układ odpornościowy, przyspiesza gojenie się ran i pomaga w produkcji kolagenu, który jest niezbędny dla zdrowia skóry i stawów. 
• Witaminy z grupy B: rozmaryn zawiera kilka witamin z grupy B, w tym: tiamina (B1), wspierajaca układ nerwowy, ryboflawina (B2) niezbędna do produkcji energii i zdrowia skóry oraz pirydoksyna (B6), która pomaga w syntezie neuroprzekaźników i produkcji hemoglobiny. 
• Wapń: pierwiastek niezbędny dla zdrowia kości i zębów, a także dla prawidłowego funkcjonowania mięśni i układu nerwowego. 
• Żelazo: kluczowy składnik hemoglobiny, która transportuje tlen w krwi. Żelazo jest również ważne dla produkcji energii i funkcji układu odpornościowego. 
• Magnez: ważny dla wielu procesów biochemicznych, w tym produkcji energii, funkcji mięśni i układu nerwowego. 
• Potas: kluczowy dla utrzymania równowagi elektrolitowej, prawidłowej pracy serca i funkcjonowania mięśni. 
• Mangan: niezbędny dla metabolizmu, zdrowia kości i ochrony komórek przed stresem oksydacyjnym. 
• Kwas rozmarynowy: silny przeciwutleniacz, który chroni komórki przed uszkodzeniami wywołanymi przez wolne rodniki. Ma również właściwości przeciwzapalne i przeciwdrobnoustrojowe. 
• Karnazol i kwas karnozowy: te diterpeny mają silne właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne. Mogą pomagać w ochronie przed różnymi chorobami przewlekłymi, takimi jak choroby serca i nowotwory. 
• Olejek eteryczny: zawiera różne związki, takie jak cineol, kamfora, borneol i alfa-pinen, które mają właściwości antyseptyczne, przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe. 
• Flawonoidy: Związki te mają działanie przeciwutleniające i przeciwzapalne, wspierają zdrowie układu krążenia i mogą zmniejszać ryzyko niektórych chorób przewlekłych. 

Niektóre z tych związków bioaktywnych w rozmarynie występują w wyjątkowo dużych ilościach, dotyczy to na przykład kwasu rozmarynowego, który wbrew swej nazwie znajdziemy również w szałwii czy mięcie. Jednak w "morskiej rosie" jest go szczególnie wiele. Zawartość witamin, minerałów i kwasów decyduje po pozytywnym wpływie tego ziela na nasze zdrowie.  

Rozmaryn ma długą historię stosowania w medycynie ludowej, a jego właściwości lecznicze zostały potwierdzone naukowo.  Olejek eteryczny z rozmarynu ma silne właściwości antyseptyczne, dzięki czemu może być używany do dezynfekcji ran i łagodzenia infekcji. Kwas rozmarynowy dodatkowo wzmacnia ten efekt, ponieważ działa przeciwzapalnie. Dzięki temu roślina pomaga w leczeniu stawów i przynosi ulgę w bólu. Rozmaryn stymuluje produkcję żółci, co wspomaga trawienie tłuszczów. Z tego powodu jest wykorzystywany szeroko jako przyprawa do ciężkostrawnych dań mięsnych. Jest również skuteczny w łagodzeniu wzdęć i skurczów żołądka. 

W starożytnej Grecji studenci nosili wieńce z rozmarynu podczas egzaminów, wierząc, że poprawia on pamięć. Współczesne badania potwierdzają, że aromat rozmarynu może poprawiać funkcje poznawcze, a także redukuje stres i poprawia nastrój. To zioło jest bogate w przeciwutleniacze, które pomagają neutralizować wolne rodniki i chronić komórki przed uszkodzeniami. Stosowany zewnętrznie rozszerza naczynia włosowate, poprawiając ich działanie. Ponieważ rozmaryn wspomaga wydzielanie insuliny i obniża poziom glukozy, śmiało może być polecany diabetykom.  

Rozmaryn jest niezwykle ceniony w kuchni za swój intensywny, ziołowy smak, który doskonale komponuje się z wieloma potrawami. Przez wspomaganie procesów trawiennych od stuleci jest dodawany jako przyprawa do potraw mięsnych - doskonale pasuje do jagnięciny, kurczaka, wołowiny i wieprzowiny. Można go dodawać do marynat, pieczeni i grilla. 

Jednak zastosowania rozmarynu w kuchni nie warto ograniczać tylko do mięs. Pieczone ziemniaki, marchewki, dynia i inne warzywa zyskują na smaku, gdy dodamy do nich to zioło w postaci świeżej lub suszonej. Dodany do potraw kapustnych czy roślin strączkowych, rozmaryn złagodzi ich działanie wzdymające. Przyprawę można dodawać do ciasta na chleb, focaccię i inne wypieki. Świetnie nadaje się do aromatyzowania oliwy z oliwek i octów, których można później używać jako dressingi do sałatek. 

Napar z tego zioła jest wyjątkowo prosty w przygotowaniu, a jego regularne spożywanie wesprze nasze zdrowie na wielu polach. Przepis na napar jest krótki: dwie łyżeczki suchego rozmarynu lub jego trzy świeże gałązki zalej szklanką wrzątku. Przykryj całość, a po 10 minutach przecedź, by usunąć liście. Możesz dodać do napoju odrobinę startego świeżego imbiru, który świetnie się komponuje z "rosą morską" i również ma wiele właściwości zdrowotnych. Napar z rozmarynu można pić 2-3 razy dziennie. 

Jest on szczególnie polecany w przypadku problemów trawiennych, zmęczenia, bólów głowy oraz w celu poprawy pamięci i koncentracji. Można go również wykorzystać do płukania gardła, ponieważ złagodzi ból i pomoże zwalczyć infekcję.  

Napar z rozmarynu może być również wykorzystywany jako płukanka do pielęgnacji włosów. Wzmocni on włosy, zapobiegnie ich wypadaniu i pomoże w walce z łupieżem. Wystarczy po umyciu włosów przepłukać je naparem. Wykorzystany jako tonik do twarzy napar z rozmarynu zadziała antyseptycznie i przeciwzapalnie, przynosząc wymierne efekty w walce z trądzikiem.  

W sklepach zielarskich i w niektórych aptekach dostępny jest olejek z rozmarynu. Ma on również właściwości pielęgnacyjne i lecznicze. Wmasowywany w stawy zadziała przeciwzapalnie i złagodzi ból. Dodany do peelingu pomoże zredukować cellulit. Jego zapach jest szeroko wykorzystywany w aromaterapii, ponieważ łagodzi stany napięcia nerwowego i pomaga przy migrenach. Ceniony jest za to, że kojąc nerwy, nie powoduje wzmożonej senności.  

Olejek z rozmarynu może być również wykorzystywany do inhalacji, gdzie pomoże przy schorzeniach gardła, zatok, oskrzeli i płuc. Działa wspomagająco w leczeniu, pomaga zwalczyć infekcje bakteryjne i wirusowe, a przy okazji wspiera odporność.  

Mimo że rozmaryn wspiera pracę układu pokarmowego, powinny z niego zrezygnować osoby z chorobą wrzodową jelit i żołądka. W tych wypadkach ostra przyprawa może zadziałać drażniąco. Pacjenci z nadciśnieniem powinni z umiarem korzystać z dobrodziejstw tej rośliny, ponieważ może ona podnosić ciśnienie. Innym przeciwwskazaniem do używania rozmarynu jest ciąża i karmienie piersią. Nie należy go również podawać w formie naparów małym dzieciom. Natomiast olejek z rozmarynu może podrażnić skórę, dlatego lepiej najpierw zastosować test na małym fragmencie skóry. Jeśli wystąpią podrażnienia, należy taki olejek rozcieńczyć z innym, łagodniejszym. 

CZYTAJ TAKŻE:

Koi śluzówki i jelita. Herbatę tymiankową pij też dla odporności i zdrowia nerek

Mówią, by jeść siedem każdego dnia. Chronią serce, hamują rozwój bakterii

Filiżanka przed snem ułatwi zasypianie. Wypity rano - pobudzi metabolizm i wesprze nerki