Znany lekarz: Polakom grozi antybiotykooporność. Ból gardła lecz inaczej

Wyniki badań IPSOS przeprowadzonych w ramach kampanii "Lecz się odpowiedzialnie" pokazują, że ponad 50 proc. Polaków przechodzi infekcje z towarzyszącym bólem gardła co najmniej raz na kwartał, a aż 1/5 doświadcza ich co najmniej raz w miesiącu. Chcąc mieć udany urlop, warto uzbroić się w wiedzę, która pomoże zrozumieć, co powoduje ból gardła, jak mu zapobiegać oraz szybko i skutecznie wyleczyć, by choroba nie zepsuła żadnych naszych planów.

Powszechnie wszystkim znany ból gardła spowodowany jest zazwyczaj stanem zapalnym wywołanym przez wirusy i bakterie. Te pierwsze odpowiadają za zdecydowaną większość przypadków - aż 9 na 10 infekcji gardła ma podłoże wirusowe. Znaczy to, że przeważnie ból w tym obszarze wywołują wirusy, a nie bakterie.

Dlaczego ma to znaczenie? W zależności od rodzaju infekcji różne będzie zalecane leczenie. Zakażenia wirusowe leczy się objawowo. W tym przypadku antybiotyk nie będzie skuteczny, ponieważ działa tylko na bakterie. A one odpowiadają za zdecydowaną mniejszość przypadków bólu gardła.

Mitem jest, że antybiotyki zawsze najszybciej postawią nas na nogi i pozwolą powrócić do wykonywania obowiązków. W większości przypadków stosowanie ich nie wpłynie na zmniejszenie bólu czy rozwój choroby. Co więcej, zażywanie antybiotyków niezgodnie z ich przeznaczeniem, czyli na przykład jako narzędzie do walki z infekcją wirusową, niesie za sobą niebezpieczeństwo rozwoju antybiotykooporności.

Zdaniem lek. med. Michała Sutkowskiego "nadużywanie antybiotyków prowadzi do narastania lekooporności drobnoustrojów, a infekcje układu oddechowego są dominującą przyczyną takiego nadużycia, gdyż w zdecydowanej ich większości antybiotykoterapia nie jest wskazana. Niewłaściwa farmakoterapia stanowi obciążenia budżetowe systemu opieki zdrowotnej oraz nieprawidłowości farmakoekonomiczne".

Warto wiedzieć, że można mieć realny wpływ na kondycję swojego gardła. Zapoznanie się i regularne stosowanie do poniższych wskazówek pomoże uniknąć infekcji, nie tylko podczas wakacyjnego urlopu.

1. Dbaj o odpowiednie nawadnianie organizmu, tak ważne szczególnie latem. To istotne także dla górnych dróg oddechowych. Najlepsza jest czysta woda. Dodatkowo wspomogą cię w tym dobroczynne napary z: rumianku, zielonej herbaty, szałwii czy mięty pieprzowej. Sprawdzi się też szklanka ciepłej wody z łyżeczką octu jabłkowego.
   
2. Nawilżaj błonę śluzową gardła, ponieważ nadmierne przesuszenie może powodować ułatwione wnikanie drobnoustrojów. Bardzo ważna jest odpowiednia wilgotność powietrza w pomieszczeniach, w których przebywasz. Pomogą w tym nawilżacze powietrza, dyfuzory z olejkami aromatycznymi, a przede wszystkim regularne wietrzenie. 
3. Unikaj kontaktu z chorymi. Nie wahaj się prosić o zasłanianie ust podczas kichania lub kaszlenia, jeśli ktoś tego nie robi. W miejscach, w których potencjalnie znajduje się najwięcej osób chorych, przede wszystkim w przychodniach i aptekach, używaj maseczek ochronnych.
4. Wzmacniaj odporność. Stosuj naturalne środki zapobiegające infekcjom. Wykorzystaj czas letni na spożywanie dużej ilości sezonowych warzyw i owoców bogatych w antyoksydanty, np. jagody, maliny, truskawki, szparagi, rzodkiewki. 
5. Dbaj o higienę naczyń, jeśli dzielsz się posiłkami z przyjaciółmi lub dziećmi. Każdy powinien mieć własny bidon z wodą, osobne sztućce i talerze. Co szczególnie ważne w przypadku kontaktu z dziećmi, nie dojadaj po nich posiłków, w których mogą już znajdować się zarazki. Jedz lody łyżeczką i ucz tego swoje dzieci. Taki higieniczny sposób pozwoli Wam na próbowanie od siebie różnych smaków. 
6. Unikaj dużych różnic temperatury. Niekorzystna może być zbyt silna klimatyzacja, ale też częste picie mocno schłodzonych napoi w upały.  
7. Ubieraj się stosownie do pogody. Zarówno przegrzewanie, jak i niewystarczająca liczba warstw może przyczynić się do rozwoju infekcji.
8. Unikaj alergenów. Niekiedy ból gardła mogą wywoływać czynniki zewnętrzne, niekoniecznie związane z tradycyjnie rozumianą infekcją.
9. Unikaj używek. Palenie drażni gardło i powoduje jego suchość, co dodatkowo naraża je na infekcje. Warto wiedzieć, że alkohol również wpływa na podrażnienie błon śluzowych gardła.

Czytaj także: Czy lody naprawdę pomogą na ból gardła? Sprawdzamy!

Czasami, pomimo najlepszych starań, nie uda się uniknąć infekcji. Jeżeli dojdzie do bólu, warto dostosować metody leczenia do jego intensywności. Poniższe trzy kroki pomogą c właściwie zareagować:

Na niewielkie podrażnienie, suchość czy drapanie w gardle, mogą wystarczyć domowe sposoby takie jak:

• płukanie gardła roztworem sporządzonym z wody i soli,
• zadbanie o odpowiednie nawodnienie organizmu
• łyżeczka miodu.

Na bardziej dolegliwy ból gardła, któremu towarzyszy dodatkowo stan zapalny, warto stosować tabletki na gardło, ponieważ właściwe postępowanie polega właśnie na leczeniu objawowym. Skuteczne w tym przypadku będą substancje zarejestrowane jako leki, na przykład dostępne bez recepty tabletki z flurbiprofenem, a także inne leki przeciwzapalne i substancje znieczulające miejscowo (np. mentol) oraz antyseptyki (np. amylometakrezol). 

Ból gardła zazwyczaj ustępuje po kilku dniach stosowania leków dostępnych bez recepty. Jeśli jednak nie następuje poprawa lub objawy nasilają się, należy udać się na konsultację z lekarzem. Specjalista zdiagnozuje podłoże bólu i zaleci odpowiednie leczenie. Dysponuje między innymi testami wykrywającymi czy infekcja ma podłoże bakteryjne, czy wirusowe. Antybiotyk jest konieczny jedynie w przypadku infekcji bakteryjnej, ponieważ jego mechanizm działania nie jest skuteczny w zwalczaniu wirusów. Przy przedłużających się objawach infekcji wirusowych, należy kontynuować leczenie objawowe w porozumieniu z lekarzem.

Testy weryfikujące czy infekcja ma charakter wirusowy, czy bakteryjny są również dostępne w aptekach - z łatwością wykonasz je w domu. Dzięki nim dowiesz się, czy infekcja ma podłoże bakteryjne i konieczne jest sięgnięcie po antybiotyk, czy nie.

Pamiętaj: antybiotyk stosuj jedynie na polecenie lekarza i nie przerywaj jego brania, gdy tylko nastąpi poprawa. Wybierz antybiotyk do końca.

Źródła:

Badanie przeprowadzone przez Ipsos na zlecenie firmy Reckitt, n=600 dorosłych Polaków, czerwiec 2022.

Diagnostyka i leczenie wybranych infekcji oraz stanów zapalnych dróg oddechowych. Wytyczne dla lekarzy POZ, Lekarz POZ 5/2021.

CZYTAJ TAKŻE:

Ważny wskaźnik we krwi. Wykrywa stany zapalne, ostrzega przed zawałem i udarem

Zwykłe infekcje odbijają się na mózgu. Mogą prowadzić do choroby Alzheimera i Parkinsona

Niebezpieczne objawy następujące po grypie. Jeśli je masz, dzwoń po karetkę