Ważne, by szybko go rozpoznać. Na objawy udaru reaguj natychmiast
Dobra pogoda na urlopie to bez wątpienia jeden z warunków udanych wakacji. Długie opalanie, uprawianie sportu na plaży, praca w ogrodzie, spacery bez nakrycia głowy - te wszystkie aktywności zwiększają narażenie na udar cieplny. Nagłe osłabienie, przyspieszenie tętna, gorączka i zawroty głowy, to tylko niektóre z objawów, które skutecznie mogą pokrzyżować letni wypoczynek. Jak rozpoznać udar cieplny? Co robić, gdy do niego dojdzie? Dowiedz się więcej, by uniknąć przykrych konsekwencji wypoczynku w promieniach słonecznych.
Udar cieplny to reakcja organizmu na długotrwałe przebywanie w wysokiej temperaturze, zwłaszcza w warunkach zwiększonej wilgotności i obniżonego ruchu powietrza. Dochodzi do niego wtedy, kiedy temperatura ciała przekracza 40 stopni i zawodzą mechanizmy termoregulacji. W tkankach i komórkach zachodzą zmiany wynikające z denaturacji białek i uszkodzenia błon komórkowych. Udar cieplny zagraża przede wszystkim małym dzieciom i osobom starszym. Jednak może przydarzyć się również młodym ludziom, szczególnie w czasie intensywnego wysiłku fizycznego. Tacy pacjenci narażeni są na rabdomiolizę, czyli rozpad mięśni szkieletowych i uszkodzenie nerek.
Poza wymienionymi już sytuacjami, udar cieplny może wystąpić również:
- podczas wykonywania prac na otwartej przestrzeni - np. w trakcie pielenia ogródka, malowania płotu, żniw lub sianokosów;
- w gorące parne dni - kiedy trudno znaleźć chłodne i zacienione miejsce;
- w trakcie kąpieli wodnych i parowych;
- w wyniku przebywania w pomieszczeniach bez przewiewu - co często dotyczy pracowników różnych zakładów, np. hut, pralni, a nawet nie klimatyzowanych biurach i sklepach.
Udar cieplny wiąże się z objawami, które trudno jest przeoczyć. Początkowo widoczne są dolegliwości związane z zaburzeniami funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego (utrata równowagi, niewyraźna mowa, mroczki przed oczami) i znacznego stopnia odwodnieniem. Wówczas wyraźnym zmianom ulega stan skóry - staje się wyschnięta i gorąca oraz silnie zaczerwieniona, zwłaszcza w okolicach twarzy, szyi i na klatce piersiowej. W ciężkich przypadkach zaczerwienienie ustępuje miejsca bladości, dochodzi do przyspieszenia pracy serca, omdlenia, utraty przytomności, drgawek, a nawet wstrząsu.
Do innych objawów, które mogą świadczyć o udarze cieplnym, należą:
- intensywne pocenie się;
- zaburzenia koncentracji;
- splątanie;
- zwiotczenie mięśni;
- nudności;
- majaczenie;
- biegunka.
Udar cieplny wymaga wezwania pomocy medycznej - robi się to dzwoniąc pod numer 112 lub 999. Pacjenta należy przenieść lub przeprowadzić w chłodniejsze, zacienione miejsce. Jeśli dana osoba jest przytomna, powinna ustawić się w pozycji półsiedzącej z dostępem do świeżego powietrza. Należy podawać jej chłodną niegazowaną wodę lub sok owocowy. Do głowy i karku warto przykładać wilgotne i chłodne kompresy. Większe okłady można umieścić na pachwinach, szyi i pachach. Temperaturę ciała trzeba mierzyć co kilka minut aż do przyjazdu pogotowia. Nie powinno się zbyt radykalnie obniżać temperatury - optymalna wartość to 38,3˚C.
W przypadku pacjenta nieprzytomnego należy zastosować pozycję boczną ustaloną. Z kolei przy stwierdzeniu braku oddechu, niezwłocznie trzeba przystąpić do resuscytacji krążeniowo-oddechowej aż do momentu przybycia karetki Temperatury ciała nie powinno zmniejszać się poprzez podawanie leków przeciwgorączkowych, ponieważ grozi to uszkodzeniem wątroby.
Udar cieplny może prowadzić do obrzęku mózgu, zaburzeń krzepnięcia, a w najgorszym przypadku śmierci. Poza dziećmi i seniorami, w grupie podwyższonego ryzyka powikłań znajdują się kobiety w ciąży i w połogu. Może im grozić poronienie, poród przedwczesny lub niedotlenienie płodu, co może skutkować uszkodzeniem mózgu nienarodzonego dziecka.
Pierwsze objawy udaru cieplnego mogą pojawić się nawet po ok. 3 godzinach i mogą przedłużać się przez nawet kilkanaście godzin. Oczywiście nie powinno się zwlekać z wezwaniem pomocy medycznej, ponieważ jest to stan zagrożenia życia i wielu pacjentów może wymagać hospitalizacji.
W gorące dni należy wybierać zacienione miejsca i unikać długotrwałego przebywania w pełnym słońcu. Trzeba pamiętać o nakryciu głowy i piciu odpowiedniej ilości płynów - lepiej również zrezygnować z alkoholu. Osobom szczególnie zagrożonym udarem cieplnym zaleca się pozostanie w klimatyzowanym pomieszczeniu w południe kiedy ekspozycja na słońce jest największa. Wskazane jest, by nosić lekkie i przewiewne ubrania, które odsłaniają ciało i pozostają przy tym przepuszczalne dla powietrza. Zachowanie rozsądku i przestrzeganie powyższych zasad, może uchronić cię przed spędzenie urlopu na szpitalnym łóżku.
CZYTAJ TAKŻE:
Wywołują ból stawów, kaszel albo wykwity skórne. Rzut nadchodzi w wakacje
Urlop w ciepłych krajach nie dla każdego. Z tymi chorobami musisz uważać
