Wychłodzenie i wyziębienie - jak postępować?
Wyróżnić można pięć stadiów wychłodzenia organizmu. Wyziębienie lekkie to stan, gdy temperatura ciała osiąga 32-35 st. Celsjusza. Nie zagraża on życiu - wychłodzony jest świadomy i jest w stanie samodzielnie poszukać miejsca, w którym mógłby się ogrzać. Sytuacja komplikuje się przy niższych temperaturach. Przy temperaturze ciała wynoszącej 24-28 st. wyziębiony może potrzebować reanimacji. Pierwsza pomoc jest niezwykle istotna. W trakcie ujemnych temperatur nawet krótka drzemka na przystanku może mieć bardzo poważne konsekwencje. Tylko w listopadzie i grudniu ub.r. z powodu wychłodzenia organizmu zmarły w Polsce 24 osoby.
Wychłodzenie organizmu (inaczej hipotermia) to stan, w którym temperatura ciała spada poniżej 36 st. Celsjusza. Lekka hipotermia, właśnie w okolicy 36 st., zazwyczaj skutkuje katarem, kaszlem lub gorączką. W przypadku silnego wychłodzenia organizmu, czyli gdy temperatura ciała spada poniżej 28 st., robi się bardzo niebezpiecznie. To sytuacja zagrażająca życiu. Najszybciej do wychłodzenia dochodzi w lodowatej wodzie.
Co jest przyczyną wychłodzenia organizmu?
W zdecydowanej większości przypadków do hipotermii dochodzi zimą. Wyziębienie wynika z nieprawidłowego (zbyt cienkiego) ubrania oraz długotrwałego przebywania w bardzo niskiej temperaturze. Na hipotermię szczególnie narażone są osoby z zaburzeniami termoregulacyjnymi, a także przewlekle chorzy. Do wychłodzenia organizmu bardzo często dochodzi również podczas wspinaczek górskich, zwłaszcza na dużych wysokościach.
Inną grupą, która zagrożona jest hipotermią, są osoby w kryzysie bezdomności. Nie należy być obojętnym na ich los, zwłaszcza podczas bardzo niskich temperatur.
Wyróżnić można pięć stadiów hipotermii. Poniżej przedstawiamy objawy, jakie im towarzyszą.
- Pierwsze stadium wychłodzenia organizmu - temperatura ciała osiąga 32-35 st. Pojawiają się dreszcze, osłabienie i zawroty głowy. Wychłodzony jest przytomny i zwykle jest na siłach, aby samodzielnie znaleźć miejsce, gdzie mógłby się ogrzać;
- Drugie stadium wychłodzenia organizmu - temperatura ciała osiąga od 28 do 32 st. Pojawiają się zaburzenia świadomości, mowy i koordynacji. Wychłodzony ma problem z nawiązaniem kontaktu z innymi osobami i traci poczucie czasu. Wymaga pomocy;
- Trzecie stadium wychłodzenia organizmu - temperatura ciała osiąga 24-28 st. Wystąpić mogą takie objawy jak ledwo wyczuwalny oddech i brak reakcji źrenic na światło. Wychłodzony może wymagać reanimacji;
- Czwarte stadium wychłodzenia organizmu - temperatura ciała spada poniżej 24 st. Następuje zatrzymanie krążenia;
- Piąte stadium wychłodzenia organizmu - zgon.
W sytuacji podejrzenia hipotermii niezwykle ważna jest odpowiednia pomoc.
W przypadku osoby nieprzytomnej, w oczekiwaniu na przyjazd pogotowia ratunkowego, należy wykonać masaż zewnętrzny serca i sztuczne oddychanie. Po przywróceniu czynności życiowych poszkodowanego konieczne jest przeniesienie go do ciepłego pomieszczenia. Jeśli to niemożliwe, należy ogrzać go w inny sposób, np. dodatkową kurtką. W przypadku lekkiego wychłodzenia wystarczające jest rozgrzanie wyziębionego, np. ciepłym napojem lub suchym ubraniem.
Czego nie należy robić? Kiepskim pomysłem jest nagłe ogrzewanie, np. poprzez umieszczenie wyziębionego w wannie z gorącą wodą. Pomoc powinna przebiegać stopniowo, co pozwoli uniknąć szoku termicznego. Warto unikać również nadmiernego i nagłego pocierania skóry w celu rozgrzania, ponieważ może doprowadzić to do uszkodzenia naskórka.
CZYTAJ TAKŻE:
Krioterapia. Leczenie zimnem dobre nie tylko dla stawów
Czego nie wolno robić zimą w górach? Oto największe zagrożenia