"Choroba bogaczy" ma wiele nazw i jeden ważny objaw. Ból atakuje zwykle w nocy

Dna moczanowa nazywana jest inaczej artretyzmem lub podagrą. To schorzenie, które obejmuje dwa duże palce u nóg, u których rozwija się zapalenie stawów. Szacuje się, że dna moczanowa występuje u 1-2 proc. populacji. Dotyka przede wszystkim mężczyzn (w średnim i starszym wieku). Podagra u kobiet występuje bardzo rzadko, a jeśli już, to głównie po menopauzie.

Ciekawostką jest fakt, że niegdyś dna moczanowa nazywana była "chorobą bogatych" lub "chorobą królów". Wiązało się to z faktem, że schorzenie rozpoznawane było głównie u przedstawicieli arystokracji. Dnę moczanową opisywali w swoich dziełach m.in. Soranus z Efezu i Areteusz z Kapadocji. 

Nazwa "choroby bogaczy" ma swoje uzasadnienie w diecie - osoby z wyższej kasy częściej sięgają po czerwone mięso i owoce morza a one sprzyjają chorobie. 

Główną przyczyną dny moczowej jest nadprodukcja kwasu moczowego, która nie jest możliwa do wydalenia. Wyróżnić można dwa rodzaje artretyzmu: 

Artretyzm pierwotny - związany z odziedziczonym upośledzeniem metabolizmu, które charakteryzuje się produkcją zbyt dużej ilości kwasu moczowego.    

Artretyzm wtórny - związany z chorobami przewlekłymi lub stylem życia, które wpływają na metabolizm i produkcję kwasu moczowego. Chodzi m.in. o choroby nerek, zespół Lescha-Nyhana, a także o niewłaściwą dietę i nadużywanie alkoholu. 

Dodatkowo wyróżnić można pewne czynniki, które zwiększają ryzyko wystąpienia dny moczanowej. To przede wszystkim nadwaga i otyłość, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca i choroba wieńcowa.    

Dna moczanowa może rozwijać się przez kilka lat bezobjawowo. W takim wypadku jedynym sposobem na jej wykrycie jest badanie surowicy krwi na obecność kwasu moczowego, co w przypadku braku objawów dzieje się bardzo rzadko. Wraz z rozwojem artretyzmu pojawić się mogą pierwsze objawy. To przede wszystkim ból dużego palca - zazwyczaj w nocy lub bardzo wcześnie rano. Może pojawić się także w specyficznych sytuacjach, np. po intensywnym wysiłku fizycznym, po spożyciu alkoholu czy potraw zawierających związki purynowe. Ból może przybierać różną intensywność i różny czas trwania. Może ustąpić po kilku godzinach, jednak zdarza się, że może trwać nawet przez tydzień.   

Poza intensywnym bólem, w przebiegu dny moczanowej wystąpić mogą także takie objawy jak obrzęki, zaczerwienienia, napięcie skóry oraz błyszczenie skóry. Dna moczanowa ma specyficzny przebieg. Wyszczególnić można okresy międzynapadowe, ostre napady zapalenie stawów, okresy bezobjawowe oraz okresy zaawansowanej dny moczanowej.     

Tak jak zostało już napisane - diagnostykę dny moczanowej należy rozpocząć od sprawdzenia poziomu kwasu moczowego. Przydatne może być także RTG i USG stawów. Dla potwierdzenia diagnozy zwykle stosuje się także analizę płynu stawowego. Dna moczanowa charakteryzuje się obecnością kryształków moczanu sodu, które widoczne są w pobranym materiale.   

Artretyzm zaliczany jest do chorób przewlekłych, których nie można wyleczyć. Możliwe jest jedynie złagodzenie jego objawów i skutków ubocznych oraz spowolnienie przebiegu choroby. Stosowana terapia opiera się więc przede wszystkim na leczeniu objawowym (np. przeciwbólowym czy przeciwzapalnym), które ma na celu poprawienie komfortu życia pacjenta. W niektórych przypadkach stosuje się także leczenie operacyjne, które polega na usunięciu guzków moczanowych i kamieni nerkowych. 

W przypadku dny moczanowej profilaktyka opiera się przede wszystkim na prawidłowym stylu życia. Warto zadbać o prawidłową wagę i odpowiednią dawkę aktywności fizycznej. 

Niezwykle ważna jest także właściwa dieta - kluczowe jest wyeliminowanie z diety produktów, które zawierają puryny, co mógłby pogłębiać problem powodując i tak już wzmożone odkładanie się kryształków kwasu moczowego w stawach. 

Co wolno jeść osobom chorym na dnę moczanową? Należy postawić na świeże warzywa (poza strączkowymi), sezonowe owoce oraz chude mięsa. Konieczne jest wykluczenie alkoholu, kawy, mocnych herbat i alkoholu.

Czego nie wolno jeść artretykom? Na liście zakazów są: buliony i mięsne wywary, czerwone mięso, śledzie i wędzone ryby. Z jadłospisu należy bezwzględnie wykluczyć także dania typu fast food oraz dania garmażeryjne (m.in. gotowe pierogi, naleśników czy kotlety), a także niektóre warzywa zawierające szczawiany: szpinak, brokuły, kalafior i produkty strączkowe (m.in. groszek zielony, ciecierzyca, soja oraz fasola).

CZYTAJ TAKŻE: 

W jakich produktach znajdują się puryny? 

O czym świadczy drętwienie rąk? 

Zwyrodnienie stawów dopada coraz młodszych. Oto, dlaczego