Bąblowica. Choroba, którą możesz przynieść z lasu
Mycie warzyw i owoców to czynność, która powinna być nawykiem każdego z nas, bowiem to właśnie na nich przenosić się mogą rozmaite patogeny, szkodzące zdrowiu. Bąblowica to groźna choroba pasożytnicza, którą można się zarazić przede wszystkim przez spożycie zakażonych jagód czy poziomek z lasu, ale nie tylko. Czym jest bąblowica, jakie daje objawy i czy można ją wyleczyć?
Bąblowica jest chorobą odzwierzęcą, którą wywołuje tasiemiec bąblowcowy. Wyróżnia się bąblowicę jednokomorową oraz wielokomorową.
Bąblowica jednokomorowa występuje najczęściej na terenach wiejskich, na całym świecie. Żywicielami pośrednimi dla larw tasiemca jednokomorowego są świnie, owce oraz krowy. W Polsce najczęściej do zarażenia dochodzi przez psy, które są ostatecznym żywicielem pasożyta. Psy zjadają zarażone mięso pochodzące od świń, a następnie z odchodami wydalają jaja tasiemca. Te z kolei mogą trafić na warzywa czy owoce hodowane w przydomowym ogrodzie. Oprócz tego, jaja mogą znajdować się na brudnych od ziemi rękach ale mogą też zostać przeniesione do organizmu człowieka z sierści psa.
Bąblowica wielokomorowa najczęściej występuje w Europie, Azji i Ameryce Północnej, ponieważ przenoszona jest przez lisy arktyczne i rude. Obecne w lisich odchodach patogeny, pozostawiane w runie leśnym, przedostają się na jagody czy poziomki i tym samym stają się potencjalnym źródłem zarażenia dla człowieka.
Do zarażenia dochodzi poprzez połknięcie jaj bąblowicy. W jelicie wykluwają się pasożyty, a następnie przedostają się do różnych narządów: wątroby, płuc, śledziony, mózgu czy kości. Bąblowica wielokomorowa docelowo zagnieżdża się w wątrobie. Rozwój pasożytów w poszczególnych układach, prowadzi do powstania torbieli. W wątrobie bąblowica wielokomorowa tworzy guz, najczęściej zlokalizowany w prawym płacie tego narządu.
Torbiele wywołane bąblowicą, rosną bardzo powoli w organizmie człowieka, dlatego choroba przez długi czas może nie dawać żadnych objawów. Mogą one osiągnąć bardzo duże rozmiary - ich średnica wynosi od kilku aż do 30 centymetrów.
Jeśli torbiele rosną szybko, mogą wystąpić bóle brzucha, uczucie rozpierania w nadbrzuszu, uczucie wzdęcia czy nudności.
Wraz z powiększającą się średnicą torbieli oraz jej umiejscowieniem, mogą pojawić się nagłe objawy z poszczególnych układów. Pasożyty zlokalizowane w mózgu powodują bóle i zawroty głowy, wymioty oraz nudności. Ze strony układu oddechowego może pojawić się uczucie duszności, kaszel wraz z odpluwaniem krwi, bóle w klatce piersiowej. W przypadku, kiedy pasożyt zajmie kości, może dojść do złamań patologicznych, nie wywołanych żadnym urazem.
Jeśli bąblowica uciska drogi żółciowe, u chorego może rozwinąć się żółtaczka oraz pojawić objawy nadciśnienia wrotnego (wodobrzusze, powiększenie śledziony, obrzęki). Obumarła torbiel bąblowca może wywołać poważną infekcję bakteryjną, a jeśli dojdzie do jej pęknięcia - w przypadku np. urazu mechanicznego - wywołuje objawy ostrego brzucha (silny ból brzucha, twardy w dotyku) a nawet może dojść do wstrząsu anafilaktycznego.
Do wykrycia bąblowicy zazwyczaj dochodzi przypadkiem, przy wykonywaniu badania USG z innego powodu lub RTG klatki piersiowej. Dokładniejszą diagnostykę prowadzi się na podstawie oceny wątroby, parametrów morfologii krwi (wzrost eozynofilii), poziomu bilirubiny. Dodatkowo wykonuje się tomografię komputerową głowy, by ocenić, czy pasożyt zagnieździł się w strukturach mózgu.
Aby wyleczyć bąblowice, pacjent zostaje poddany zabiegowi chirurgicznemu celem usunięcia torbieli. Jeśli są one niewielkie i występują licznie, wprowadza się leczenie zachowawcze albendazolem, lekiem przeciwpasożytniczym. Przy zastosowaniu leczenia farmakologicznego udaje się całkowicie wyleczyć 30 proc. pacjentów, a u pozostałych 70 proc. obserwuje się znaczne zmniejszenie torbieli.
Podstawową zasadą, by uniknąć bąblowicy ale również innych chorób pasożytniczych, jest każdorazowe i dokładne mycie rąk po każdym kontakcie z ziemią. Ponadto każde warzywa i owoce należy przed spożyciem dokładnie myć pod ciepłą wodą. Czasem zwykłe opłukanie jedzenia jest niewystarczające, by pozbyć się ewentualnych jaj pasożytów. Jagody czy poziomki przyniesione z lasu należy dokładnie płukać, najlepiej na sitku i niewielkimi porcjami,.
Należy również zaznaczyć, że jaja bąblowicy są odporne na niskie temperatury, co oznacza, że mogą znajdować się również w owocach mrożonych. Jaja przeżywają w temperaturze minus 20 stopni, a giną dopiero wtedy, gdy temperatura spada do minus 50 stopni.
CZYTAJ TAKŻE:
