Akrylamid. Rakotwórcza substancja w jedzeniu
Mięso z grilla, smażone kotlety, grzanki z patelni czy frytki z oleju – kto nie lubi od czasu do czasu rozkoszować się tymi smakami? Okazuje się, że spalenizna, która zdarza się pojawiać na przygotowywanym przez nas jedzeniu, zawiera bardzo toksyczny związek, który w dłuższej perspektywie negatywnie wpływa na nasz organizm. Czym grozi jedzenie spalonego jedzenia i jakie ilości są niebezpieczne?
Amid kwasu akrylowego to związek organiczny, który powstaje na skutek obróbki termicznej jedzenia (smażenia, pieczenia) produktów zawierających węglowodany. Podczas przygotowywania jedzenia w temperaturze przekraczającej 120 stopni Celsjusza, w jedzeniu zachodzą reakcje między aminokwasami a cukrami. W wysokiej temperaturze zewnętrzna powierzchnia jedzenia brązowieje, dzieje się tak w przypadku smażonego mięsa, frytek, chleba czy nawet warzyw, co może być atrakcyjne z perspektywy smaku i aromatu, lecz okazuje się, że właśnie w części przypalony potrwa, znajduje się niebezpieczny akrylamid.
Ten związek chemiczny znajdziemy m. in. w chipsach ziemniaczanych, frytkach, a nawet w chlebie. Występuje on także w dymie papierosa, farbach, klejach i lakierach. Nawet z pozoru zdrowe produkty mogą zawierać akrylamid - kakao, gorzka czekolada a nawet kaszki dla dzieci. Jedzenie, które jest przez nas przygotowywane na oleju lub ogniu, a które uległo przypaleniu, z całą pewnością zawiera ten związek chemiczny i w szczególności należy na nie uważać.
Akrylamid sam w sobie jest neurotoksyną, co oznacza, że przyjmowany w dużych ilościach powoduje uszkodzenia w mózgu, prowadząc do degradacji komórek nerwowych. Jego duża zawartość w organizmie może powodować osłabienie, mrowienie i drętwienie w kończynach górnych i dolnych. Mogą występować również problemy z utrzymaniem równowagi i koordynacją ruchową. Akrylamid blokuje również wytwarzanie ATP, które jest źródłem energii dla komórek ludzkiego organizmu, co doprowadza w konsekwencji do śmierci komórkowej.
Badania wskazują, że akrylamid jest również związkiem, który powoduje choroby nowotworowe, w szczególności raka przewodu pokarmowego. Jest substancją, która bardzo długo odkłada się tkankach - posiada zdolność łączenia się z DNA, co prowadzi do mutacji w obrębie komórek. Akrylamid ma niekorzystny wpływa na serce oraz wywołuje stany zapalne w obrębie całego organizmu.
W badaniach przeprowadzonych na myszach, podanie dużych ilości akrylamidu wywoływało nowotwory tarczycy, gruczołu krokowego oraz macicy. Mutacje komórkowe występowały również w obrębie płuc oraz w skórze.
U osób, które są nałogowymi palaczami oraz spożywają duże ilości żywności przetwarzanej w wysokich temperaturach, wyniki badań biomarkerów wrażliwych na toksyczne działanie akrylamidu, były wyższe niż u osób niepalących, unikających spożywania dużych ilości jedzenia smażonego czy pieczonego.
CZYTAJ TAKŻE:
Kto nie powinien jeść ziemniaków i jak faktycznie wpływają na zdrowie?