Przewlekłe zapalenie wątroby typu C. Choroba, którą da się wyleczyć

Do zakażenia wirusem HCV może dojść poprzez bezpośredni kontakt z krwią osoby zarażonej, poprzez stosunek płciowy, a także poprzez kontakt matczyno-płodowy. Istotne jest, że wirus HCV zachowuje swoją zaraźliwość w wyschniętej krwi nawet do kilku dni, jednak szanse na zarażenie się poprzez taki kontakt jest niewielkie. Do zakażenia potrzebny jest kontakt krwi ze świeżą krwią osoby, która jest nosicielem HCV, a w szczególności poprzez:

• przetaczanie krwi oraz produktów krwiopochodnych,
• dializę,
• ekspozycje zawodowe - zranienie igłą lub skalpelem,
• wykonywanie tatuaży, piercingu,
• używanie przedmiotów osobistych - maszynki do golenia, szczoteczki do zębów,
• dożylne wstrzykiwanie narkotyków,
• zabiegi kosmetyczne z użyciem nożyczek, cążek,
• operacje.

Zaledwie u 20 proc. osób, które zaraziły się wirusem HCV, występują objawy ostrego zapalenia wątroby w postaci nudności i wymiotów, bólu brzucha, męczliwości czy świądu skóry. W większości przypadków chorzy nie wiedzą, że zostali zarażeni. Jeśli zapalenie wątroby przebiega objawowo, jest szansa, że wirus zostanie wyeliminowany z organizmu. Szanse na to ma 15 -50 proc. pacjentów.

U pozostałych osób, po upływie 6 miesięcy od zarażenia wirusem, rozwija się przewlekłe zapalenie wątroby typu C. W rozpoznawaniu choroby bardzo duże znaczenie ma świadomość pacjenta, czy wystąpiła sytuacja w której mogło dojść do zarażenia oraz wykonanie odpowiednich badań na obecność wirusa w organizmie. Przewlekłe zapalenie wątroby przez długi czas może nie dawać żadnych objawów, tylko u 30 proc. pacjentów występuje żółtaczka.

W przypadku zarażenia wirusem HCV dochodzi do groźnych zmian w wątrobie, ale również w przewlekłym zapaleniu wątroby może rozwinąć się zapalenie nerek, małopłytkowość czy autoimmunologiczne zapalenie tarczycy.

Ponadto chorobami towarzyszącymi zapaleniu wątroby mogą być choroby skóry (liszaj płaski, rumień guzowaty), pęcherzowe zmiany na skórze pojawiające się po ekspozycji na słońce oraz przebarwienia.

Nieleczone zapalenie wątroby może być przyczyną reumatoidalnego zapalenia stawów, zapalenia wielomięśniowego czy chorób nerwów obwodowych. W przypadku powikłań neurologicznych, nawet po wyleczeniu zapalenia wątroby, zmiany nie ustępują, w przeciwieństwie do innych chorób towarzyszących, które można z powodzeniem leczyć. Jeśli przewlekłe zapalenie wątroby nie zostanie w porę rozpoznane, w ciągu 20 lat prowadzi ono do marskości wątroby lub raka wątrobowo-komórkowego.

Czas wykrycia wirusa HCV ma kluczowe znaczenie w leczeniu. Im szybciej zostanie zdiagnozowane zarażenie, tym szybciej zostanie wdrożona farmakoterapia, a pacjent ma 100 proc. szans na całkowite wyleczenie. Badania pozwalające na wykrycie obecności wirusa to:

• wykrywanie RNA HCV - za pomocą testu RT-PCR już w ciągu 1-3 tygodni od zarażenia można wykryć wirusa. Obecność wirusa w tym badaniu pojawia się okresowo, należy zatem powtórzyć badanie po kilku dniach, by jednoznacznie wykluczyć jego obecność
• badania serologiczne - po upływie 10 tygodni od potencjalnego narażenia, można wykonać badanie na obecność anty-HCV. Wykrywalność w tym okresie szacuje się na 50 - 70 proc, a po upływie 3 miesięcy od zarażenia - 90 proc.

Ponadto zalecane są badania dodatkowe: bilirubina, GGTP, ALT oraz ASP. Te wskaźniki pozwolą ocenić, w jakim stanie znajduje się wątroba i jak funkcjonuje.

Wczesne wykrycie zarażenia HCV pozwala na całkowite wyleczenie pacjenta. W terapii stosowane są leki o bezpośrednim działaniu przeciwwirusowym. Równie istotna jest zmiana stylu życia przez chorego - rezygnacja ze spożywania alkoholu oraz zaprzestanie palenia papierosów, ponieważ zwiększa ono ryzyko rozwoju raka wątroby.

Kluczowe jest również utrzymanie prawidłowej masy ciała oraz wprowadzenie diety. Nie należy spożywać potraw o dużej zawartości tłuszczu, smażonych i ciężkostrawnych. Wszelkie leki oraz suplementy diety przyjmowane przez pacjenta powinny być konsultowane z lekarzem.

Oprócz konieczności wdrożenia natychmiastowego leczenia oraz wykonywania kontrolnych badań na zlecenie lekarza, cały czas należy mieć świadomość, że będąc nosicielem HCV - możemy zarażać innych. W tej chwili na wirusa HCV nie jest dostępna szczepionka, nie ma zatem możliwości uniknięcia zarażenia w sposób inny, jak tylko poprzez zachowywanie szczególnej ostrożności.  

Rodzina oraz bliscy powinni wiedzieć, że mają kontakt z osobą zarażoną. W przypadku skaleczenia lub większego urazu powinni zachowywać szczególną ostrożność w kontakcie z krwią. Należy unikać używania szczoteczki do zębów, maszynki do golenia, nożyczek do paznokci od osoby zarażonej.

W kontaktach seksualnych również zaleca się ostrożność, poprzez stosowanie prezerwatyw - zwłaszcza, jeśli chory miewa przygodne kontakty seksualne.

Ścisłe przestrzeganie zaleceń lekarza, regularne przyjmowanie przepisanych lekarstw, kontrolne badania, unikanie alkoholu oraz stosowanie diety jest kluczowe w całkowitym powrocie do zdrowia.

Aby uniknąć zarażenia wirusem HCV, trzeba pamiętać o podstawowych zasadach:

• należy korzystać tylko z profesjonalnych gabinetów kosmetycznych, w którym stosowane są jednorazowe narzędzia lub są one sterylizowane,
• należy korzystać tylko z jednorazowych igieł i strzykawek do podawania leku, jeśli są ku temu wskazania,
• jeśli mamy do czynienia z krwią - zawsze należy zakładać rękawiczki ochronne, materiały ubrudzone krwią należy wyrzucać do miejsc do tego przeznaczonych, ręce powinny zostać dokładnie umyte po kontakcie z krwią lub innymi wydzielinami,
• w przygodnych kontaktach seksualnych zawsze należy używać prezerwatyw.

CZYTAJ TAKŻE:

Wielu Polaków nie wie, że jest zarażona - prof. Robert Flisiak o przyczynach zapalenia wątroby

Talerz zdrowego żywienia. Proporcje mają znaczenie

Jakie badanie wykonać, by wykryć nowotwór