Chrapanie. Problem zdrowotny i rodzinny, który da się wyleczyć

Chrapanie to bardzo powszechna dolegliwość. Jak pokazują badania, problem ten dotyczyć może nawet 25 proc. mężczyzn i 10 proc. kobiet. Skąd tak duża różnica? Wiele wskazuje na to, że kluczowa jest budowa szyi. Mężczyźni mają znacznie więcej tkanek oraz mięśni niż kobiety. Trzeba wiedzieć również, że problem ten stosunkowo rzadko występuje u dzieci. U maluchów chrapanie może pojawić się w przypadku niedrożności nosa lub powiększenia migdałków.  

Nie ma wątpliwości, że chrapanie jest zwykle niezwykle uciążliwe dla partnerów i partnerek chrapiących i jest jedną z podstawowych przyczyn, przez które decydują się na spanie w osobnych łóżkach. Nic dziwnego. W niektórych przypadkach głośność chrapania może osiągać bowiem nawet 90 decybeli. Dla porównania, przeciętny odkurzacz emituje hałas na poziomie około 65 dB. Taki hałas znacząco obniża jakość snu. Jak pokazują badania, przez chrapanie partnera można tracić każdej nocy 1-1,5 godziny snu.

Zdarza się również, że w sypialni pojawia się dodatkowy hałas. Chrapiący często mają bowiem problem także z bruksizmem, czyli zgrzytaniem zębami.  

Chrapanie może wynikać z wielu przyczyn. Zdarza się również, że dolegliwość ta towarzyszy innym chorobom. 

Możliwe przyczyny chrapania to:   

• krzywa przegroda nosowa,   
• niedrożność nosa,
• powiększenie migdałków,
• alergie,
• nadwaga lub otyłość,
• nałogowe palenie,
• nieodpowiednia pozycja podczas snu  - spanie na wznak lub nieodpowiednia poduszka,
• wady w budowie górnych dróg oddechowych,
• infekcje układu oddechowego,    
• przerost nasady języka lub języczka,
• obniżone napięcie mięśni gardła i języka, 
• długotrwale stosowanie leków uspakajających, 
• duży wysiłek fizyczny,
• zmęczenie, 
• spożycie sporej ilości alkoholu.   

Chrapanie bardzo często występuje także u kobiet w ciąży. Może mieć to związek ze zwiększeniem wagi przyszłej mamy lub opuchlizną kanałów nosowych.   

Warto pamiętać jednak, że samo chrapanie nie jest chorobą i w wielu przypadkach nie stanowi żadnego zagrożenia dla zdrowia. Istotne jest jednak odróżnienie chrapania od bezdechu sennego, który jest niebezpiecznym i zagrażającym życiu stanem. Jak odróżnić oba stany? Bezdech wiąże się z trudnością w nabraniu powietrza do płuc. Towarzyszyć mu mogą takie objawy jak niespokojny sen, wybudzanie się, problemy z oddychaniem i dławienie się. Opisywane objawy nie występują podczas chrapania.   

Leczenie chrapania przede wszystkim zależy od przyczyny. W wielu przypadkach chrapanie można ograniczyć lub zlikwidować poprzez redukcję wagi, odpowiednią poduszkę, pozycję snu czy rezygnację ze spożywania alkoholu. Niezbyt głośne chrapanie wyeliminować można również za pomocą dostępnych w aptece kropli i sprayów.

W przypadku infekcji czy niedrożności nosa, chrapanie zwykle mija samoistnie wraz z powrotem do zdrowia. W sytuacji, gdy chrapanie wynika z wad w budowie górnych dróg oddechowych czy krzywej przegrody nosowej, jedynym rozwiązaniem może być odpowiednia operacja. Z kolei u pacjentów z problemami związanymi z językiem lub podniebieniem wykonać można zabiegi zmniejszenia masy podniebienia oraz języka.    

Jeśli chrapaniu towarzyszy bezdech senny, pacjentowi proponuje się specjalną maskę do snu - aparat CPAP, który wspomaga oddychanie. Koszt aparatu to około 2-2,5 tys. zł. Dla ubezpieczonych pacjentów sprzęt jest jednak częściowo refundowany w ramach NFZ. CPAP uważany jest za najnowocześniejszy i najbardziej skuteczny aparat dla pacjentów z bezdechem sennym. 

Wiele osób próbuje radzić sobie z chrapaniem tzw. domowymi sposobami. Do najpopularniejszych metod zaliczyć można doszycie piłeczki tenisowej do piżamy, która zapobiec ma... spaniu na plecach. 

Inną metodą jest aromaterapia. W terapii wykorzystać można olejek z lawendy (ułatwia zasypianie), olejek z ziela tymianku (łagodzi gardła, krtań i struny głosowe), olejek z eukaliptusa (rozrzedza śluz) i majeranku (działa wykrztuśnie). Olejki można dodać do kąpieli lub wykorzystać specjalny dyfuzor.     

Aleksandra Chruścielewska

Zobacz także:

Łykasz magnez? Sprawdź prawidłową dawkę dla wieku i płci

Nadciśnienie tętnicze. Jakie są normy i jak prawidłowo mierzyć ciśnienie?