Taki objaw wybudza cię w nocy? Organizm chce cię ostrzec!
Kładąc się do snu, wszyscy liczymy, że uda nam się przespać całą noc, a rano obudzimy się wypoczęci. Niestety często albo mamy trudności z zaśnięciem, albo nagle wybudzamy się w środku nocy i nie możemy ponownie zasnąć. Jedną z możliwych przyczyn nocnych pobudek mogą być hipniczne bóle głowy, zwane też budzikowymi bólami głowy. Występują tylko w nocy i skutkują przebudzeniem. Co je wywołuje i jak sobie z nimi radzić?
Hipniczne bóle głowy, nazywane też budzikowymi bólami głowy, są rzadkim rodzajem bólu głowy, który występuje tylko podczas snu i który ze snu wybudza - co tłumaczy nawiązanie do budzika. To, że pojawiają się wyłącznie w nocy, odróżnia je od innych rodzajów bólów głowy, w tym migreny czy klasterowego bólu głowy, które mogą zakłócać sen, ale mogą wystąpić o każdej porze dnia.
Hipniczne bóle głowy często dokuczają o tej samej porze kilka nocy w tygodniu, choć niektórzy doświadczają ich każdej nocy. Osoby, które cierpią na tego rodzaju ból głowy, zwykle budzą się z jego powodu więcej niż 10 razy w ciągu miesiąca. Ból może trwać od 15 minut do nawet czterech godzin.
Budzikowy ból głowy częściej występuje u osób po 50. roku życia. Bardziej narażone są kobiety niż mężczyźni. Szacuje się, że hipniczne bóle głowy dotykają mniej niż 1 proc. społeczeństwa.
Naukowcy nie mają pewności co do tego, co wywołuje hipniczne bóle głowy. Uważa się, że nie są one spowodowane znanym schorzeniem. Często dokuczają w fazie snu REM, w której występują szybkie ruchy gałek ocznych, i możliwe, że obszar mózgu zaangażowany w przetwarzanie bólu zostaje wtedy aktywowany, co skutkuje reakcją bólową.
Hipniczne bóle głowy mogą być również związane z produkcją melatoniny - hormonu, który odpowiada za regulację dobowego cyklu snu i czuwania. Jej wydzielanie następuje po zmroku, a światło wywiera wpływ hamujący. Z racji tego, że budzikowe bóle głowy pojawiają się nocami o tej samej porze, niektórzy badacze uważają, że mogą występować zakłócenia w produkcji melatoniny, które powodują, że poziom melatoniny nocą jest niższy, a to skutkuje nocnymi bólami głowy. Są dowody, które wspierają tę teorię. Jak wskazuje Sleep Foundation, zaobserwowano, że w leczeniu hipnicznych bólów głowy skuteczny jest lit, który znajduje zastosowanie także w leczeniu innych chronobiologicznych zaburzeń snu, i który pomaga zwiększyć poziom melatoniny.
Objawy budzikowego bólu głowy to:
- tępy lub pulsujący ból, który dotyczy jednej lub obu stron głowy,
- budzenie się w środku nocy z powodu bólu głowy, kilka razy w miesiącu,
- mdłości,
- wrażliwość na światło lub dźwięki,
- łzawienie oczu,
- wydzielina z nosa.
Ból głowy, który wybudza ze snu, można opisać jako tępy, pulsujący, przeszywający lub palący. Może wystąpić z jednej strony głowy lub z obu stron (częstsza jest lokalizacja obustronna). Hipniczne bóle głowy mogą mieć różne nasilenie. Jedna na trzy osoby doświadcza silnych ataków bólu głowy.
Budzikowy ból głowy pojawia się nocami kilka razy w miesiącu, zwykle o tej samej porze - najczęściej między 1 a 3 w nocy. Jak już wspomnieliśmy, ból może dokuczać kilkanaście minut, ale i kilka godzin. Średnio doskwiera przez 90 minut. Niektórzy odczuwają dodatkowe objawy takie jak nudności czy wrażliwość na światło lub dźwięki.
Jak zauważa The Migraine Trust, jedna na trzy osoby z hipnicznym bólem głowy ma historię migreny. U większości ostatni atak migreny miał miejsce na lata przed wystąpieniem budzikowego bólu głowy.
Zwykle upływa długi okres między wystąpieniem pierwszych objawów hipnicznego bólu głowy a zdiagnozowaniem problemu. Średnio cały proces trwa ok. siedmiu lat - zauważa Sleep Foundation.
Jeśli uważasz, że cierpisz z powodu hipnicznych bólów głowy, zgłoś się do lekarza. Specjalista będzie chciał dowiedzieć się m.in., od jak dawna dokuczają ci nocne bóle głowy, a także, jakie są twoje wzorce snu i nawyki (pomocne może być prowadzenie dziennika bólów głowy z wyszczególnieniem objawów). Następnie skoncentruje się na wykluczeniu innych możliwych przyczyn bólu głowy, np. wysokiego ciśnienie krwi, niskiego poziomu cukru we krwi, migreny, bezdechu sennego, depresji, infekcji, guza mózgu czy nadużywania leków.
Aby wykluczyć inne schorzenia, lekarz może zlecić inne badania takie jak badanie krwi, badanie polisomnograficzne (rejestruje najistotniejsze procesy, jakie zachodzą w ludzkim organizmie w czasie snu), rezonans magnetyczny czy tomografię komputerową mózgu.
Oficjalne kryteria diagnostyczne hipnicznego bólu głowy obejmują: nawracający ból głowy rozwijający się tylko podczas snu i powodujący przebudzenie, który występuje dłużej niż 10 dni w miesiącu, przez co najmniej trzy miesiące, i który trwa od 15 minut do czterech godzin.
Za najskuteczniejszą metodę leczenia hipnicznych bólów głowy, co może wielu zaskoczyć, uważa się przyjmowanie kofeiny przed snem. Wypicie filiżanki kawy w przypadku tej dolegliwości może pomóc przespać noc. Kawa niesie również najniższe ryzyko wystąpienia działań niepożądanych w porównaniu z innymi opcjami leczenia. Do leków stosowanych przy hipnicznym bólu głowy zaliczają się m.in. lit, indometacyna czy flunaryzyna, ale ze względu na możliwość wystąpienia uciążliwych skutków ubocznych nie są one pierwszym wyborem.
Suplementy z kofeiną i środki przeciwbólowe zawierające kofeinę także mogą być skuteczne w łagodzeniu hipnicznych bólów głowy, jednak długotrwałe ich przyjmowanie może skutkować ich nadużywaniem i przewlekłymi bólami głowy.
U większości pacjentów budzikowe bóle głowy ustępują wraz z podjęciem leczenia.
CZYTAJ TAKŻE:
Nadciśnienie, demencja i otyłość. Jakość snu ma wpływ na nasze zdrowie
