Rak jelita grubego - ryzyko rośnie wraz z wiekiem pacjenta

Współczesna medycyna stara się odpowiedzieć na pytania o przyczyny namnażania się komórek w jelicie grubym, które zbijając się w masę, tworzą guza nowotworowego. Dowiedziono, że mutacja w genie supresorowym APC (gen hamujący namnażanie się komórek), odpowiadająca za rodzinną polipowatość jelita grubego, predysponuje do rozwoju raka. Mutacja jest przekazywana z pokolenia na pokolenie, dlatego tak istotny jest wywiad rodzinny. W grupie szczególnego ryzyka znajdują się chorujący na wrzodziejące zapalenie jelita grubego i chorobę Leśniowskiego-Crohna (w mniejszym stopniu). 

Wykazano, że: palenie papierosów, dieta uboga w błonnik, otyłość, a także spożywanie dużych ilości tłuszczów zwierzęcych, zwiększają prawdopodobieństwo zachorowania. 

Do symptomów, które powinny skłonić cię do konsultacji z lekarzem w celu wykluczenia raka jelita grubego, należą:

• obecność krwi w stolcu,
• jadłowstręt i utrata masy ciała,
• ołówkowate stolce,
• trudności z wypróżnieniem,
• zaparcia lub biegunki (czasami naprzemiennie),
• silne bóle i skurcze brzucha,
• parcie na stolec i niemożność wypróżnienia.

W pierwszej kolejności lekarz przeprowadza wywiad z pacjentem, pyta go o czynniki ryzyka choroby, na przykład o to czy w jego rodzinie występowały przypadki tego nowotworu.

Następnie dokonuje badania przedmiotowego brzucha, podczas którego sprawdza się, czy wątroba nie jest powiększona, czy nie czuć guza w badaniu palpacyjnym. Bardzo istotne jest także określenie czy węzły chłonne nie zwiększyły swoich rozmiarów. Czasami wykonywane jest także badanie per rectum i endoskopia, podczas której możliwe jest pobranie wycinka materiału i oddanie go do badań histopatologicznych. 

Do badań obrazowych, które są przydatne w diagnostyce raka jelita grubego, zaliczamy: USG (także endoskopowe), tomografię komputerową, rezonans magnetyczny, pozytonową tomografię emisyjną, wlew do jelita grubego. Wlew polega na wprowadzeniu do organizmu środka kontrastowego i wykonaniu serii zdjęć radiologicznych. Wspomniane wyżej badania endoskopowe to przede wszystkim kolonoskopia, która polega na wprowadzeniu urządzenia przez odbyt, co pozwala na uwidocznienie całego jelita grubego, a także rektoskopia, czyli wziernikowanie odbytnicy, co pozwala pokazać końcowy odcinek jelita, ta metoda zazwyczaj nie wymaga znieczulenia.

Przed wyborem drogi leczenia określa się stopień zaawansowania choroby. Jeżeli u pacjenta nowotwór manifestuje się jako mały polip, jest to wskazanie do wycięcia operacyjnego, bez konieczności usuwania fragmentu jelita. W eliminacji zmian preferuje się metody laparoskopowe, ponieważ minimalizują one stopień ingerencji. Po zabiegu pozostaje niewielka blizna, a pacjent o wiele krócej przebywa w szpitalu. Jeżeli choroba przybiera zaawansowaną postać (nowotwór nacieka wiele organów), zachodzi konieczność przeprowadzenia szerokiej operacji. W większości przypadków onkolog zaleca chemioterapię, której głównym celem jest zmniejszenie wielkości guza, po to, aby jego usunięcie było łatwiejsze. Radioterapia, wykorzystując napromieniowanie, jest stosowana, by przynieść choremu ulgę w bólu.

W Polsce odsetek względnych 5-letnich przeżyć w przypadku raka jelita grubego (wg danych za 2010 rok) wynosił ok. 44 proc. (bez istotnej różnicy pomiędzy kobietami a mężczyznami). Osobom po 50. roku życia, zaleca się badanie na obecność krwi utajonej w kale, okresową kolonoskopię i badanie kontrastowe jelita grubego. 

Zobacz także:

Witold Waszczykowski przyznał, że cierpi na poważną chorobę. Jaką?

Syndrom śmiejącej się kukiełki - z tym urodził się syn Colina Farrella