Rak odbytu - krwawienie to często pierwszy objaw

Rak odbytu jest nowotworem rozwijającym się z komórek nabłonka wyściełającego końcowy odcinek przewodu pokarmowego (odbyt i kanał odbytu). Komórka, pod wpływem mutacji, zaczyna się niekontrolowanie dzielić, co prowadzi do powstania guza nowotworowego. Rak odbytu najczęściej pojawia się u osób powyżej 50 roku życia. Istnieje kilka znanych czynników ryzyka sprzyjających rozwojowi raka odbytu - infekcja wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), wirusem HIV a u kobiet przebycie raka szyjki macicy, pochwy lub sromu. Dodatkowo ryzyko to jest zwiększone u osób palących papierosy, a także kobiet i mężczyzn, którzy mieli w przeszłości wielu partnerów seksualnych. Objawy raka odbytu

Rak odbytu jest nowotworem niezwykle podstępnym, ponieważ zwykle aż do późnych stadiów nie daje żadnych objawów. Początkowymi objawami są najczęściej pieczenie i ból w okolicy odbytu, a w stolcu i na papierze toaletowym obecna jest świeża krew. Czasami sam pacjent może wyczuć stwardnienie, wynikające z obecności masy guza. W zaawansowanym raku odbytu dołączają się objawy związane ze znacznym wzrostem guza, a niekiedy również z obecnością przerzutów do węzłów chłonnych i odległych narządów:

• bóle w dolnej części brzucha, głównie w miednicy;
• zaburzenia w oddawaniu stolca w postaci zwiększonego parcia na stolec, częstszego oddawania stolca lub zaparć;
• nietrzymanie stolca;
• niedrożność mechaniczna - związana z zatkaniem ujścia odbytu przez guz.

Lekarz może wyczuć guz odbytu w badaniu per rectum - jest to zwykle pierwszy krok, skłaniający do pogłębienia diagnostyki. Dodatkowo wykonuje się również szereg innych badań, takich jak:

• kolonoskopia - pozwala ocenić zewnętrznie wygląd guza, jego kształt, a także czy na jego powierzchni obecne są obszary martwicy i cechy krwawienia.
• biopsja zmiany - wykonywana jest zwykle w trakcie kolonoskopii, polega na pobraniu niewielkich wycinków tkanki guza do badania histopatologicznego, które jest niezbędne do ostatecznego określenia typu nowotworu
• tomografia komputerowa (TK) - mało dokładne badanie, ale pozwala ocenić węzły chłonne w okolicy guza, a także obecność przerzutów odległych do innych narządów;
• rezonans magnetyczny (MR) miednicy mniejszej- pozwala dokładniej niż tomografia komputerowa ocenić guza odbytu, a także okoliczne węzły chłonne.

Terapia raka odbytu zwykle wymaga połączenia technik operacyjnych, radioterapii i chemioterapii. Operacja ma na celu usunięcie guza wraz z okolicznymi węzłami chłonnymi. Ze względu na lokalizację, w trakcie zabiegu najczęściej wyłaniania jest stomia. Jeżeli rak został wykryty we wczesnym stadium, całkowita resekcja guza może być wystarczającym leczeniem.

Niestety, ze względu na swój często bezobjawowy przebieg, duża część raków odbytu jest wykrywana gdy choroba jest już zaawansowana - u tych pacjentów należy dodatkowo wdrożyć radioterapię, czyli napromienianie guza, w połączeniu z chemioterapią. Po zakończeniu leczenia konieczne są regularne kontrole stanu zdrowia co trzy miesiące, a co roku należy wykonać tomografię klatki piersiowej, jamy brzusznej i miednicy.

Rokowanie w raku odbytu zależy głównie od stadium zaawansowania choroby przed rozpoczęciem leczenia i skuteczności terapii. Jeżeli rak został rozpoznany wcześnie, możliwe jest całkowite wyleczenie dzięki doszczętnemu usunięciu nowotworu. Wielu pacjentów dobrze odpowiada na radioterapię i chemioterapię, nawet jeżeli obecne są przerzuty do węzłów chłonnych. Ogólna prognoza jest dobra - pięć lat od momentu zakończenia leczenia przeżywa od 70 do 90 proc. chorych.

Zobacz także:

Mięczak zakaźny - co trzeba o nim wiedzieć?

Kandydoza układowa - czy jest groźna?