Mózg starszy nawet o dwa lata. Naukowcy wskazują, co postarza i odmładza mózg
Wiele już wiadomo na temat tego, co szkodzi mózgowi i co przyspiesza jego starzenie. Przyczynia się do tego m.in. alkohol, nawet w niewielkich ilościach. A co może opóźniać ten proces? Wyniki najnowszych badań mogą być dla nas cenną wskazówką. Naukowcy sprawdzili, które substancje obecne we krwi, a pochodzące z jedzenia, pomagają zachować młody mózg. Jak zauważają, wiele z nich występuje w popularnej diecie.
Mózg to centrum dowodzenia ludzkiego organizmu, a przy tym najbardziej skomplikowana jego część, mająca przed nami wciąż wiele tajemnic. Steruje wszystkimi procesami zachodzącymi w organizmie, pozwala na odbieranie, przetwarzanie i generowanie bodźców. To dzięki niemu widzimy, słyszymy, czujemy, gromadzimy i przetwarzamy informacje. Niestety starzeje się tak samo jak całe ciało. Ale tak jak np. w przypadku skóry, tak i w przypadku mózgu możemy wymienić, co ten proces jeszcze przyspiesza.
Co działa destrukcyjnie na mózg? Przede wszystkim mózgowi nie służą: alkohol i inne używki (prowadzą do obumierania komórek nerwowych, pogarszają procesy poznawcze, zwiększają ryzyko chorób neurodegeneracyjnych; badania wykazały, że 50-latek pijący średnio dwa piwa dziennie ma mózg o 10 lat starszy niż niepijący rówieśnicy), zarwane noce (już jedna bezsenna noc postarza ludzki mózg średnio o rok do dwóch lat) i stres (stresujące doświadczenie może postarzyć mózg nawet o cztery lata). Do tej listy warto dodać jeszcze coś, co dzisiaj obserwujemy niemal z każdej strony: bezrefleksyjne przeglądanie stron internetowych czy social mediów.
Eksperci, pytani o to, co służy mózgowi, wymieniają badania, w tym regularne kontrolowanie poziomu cukru, cholesterolu oraz mierzenie ciśnienia, unikanie używek, dbanie o dobry i odpowiednio długi sen, aktywność fizyczną, rozwijanie się i trenowanie swojego mózgu (poprzez rozwijanie swojego hobby czy uczenie się języków) oraz oczywiście odpowiednią dietę. I właśnie jeśli o dietę chodzi, nowe badanie sygnalizuje, jakie określone składniki odżywcze mogą odgrywać kluczową rolę w opóźnianiu starzenia się mózgu.
To, co jemy, ma znaczenie dla mózgu, a wyniki nowych badań dostarczają na to kolejnych dowodów. Opublikowano je na łamach "Nature Aging". Odpowiadają za nie specjaliści z Centrum Mózgu, Biologii i Zachowania Uniwersytetu Nebraski w Lincoln oraz Uniwersytetu Illinois w Urbana-Champaign.
W badaniu wzięło udział 100 zdrowych poznawczo osób w wieku 65-75 lat. W kwestionariuszach wskazywali oni wiek, płeć, podawali wymiary ciała, a także informowali o uprawianej aktywności fizycznej. Następnie pobierano od nich krew, by zmierzyć stężenie obecnych w niej różnych związków. Uczestnicy przeszli także ocenę funkcji poznawczych, zostało wykonane u nich również badanie obrazowe (rezonans magnetyczny).
Analizy ujawniły dwa sposoby starzenia się mózgu - przyspieszone i wolniejsze niż oczekiwano. Osoby, których mózg starzał się wolniej, miały we krwi inny profil składników odżywczych. Pokrywa się on ze składnikami odżywczymi występującymi w diecie śródziemnomorskiej, którą powiązano już wcześniej ze zdrowym starzeniem się mózgu.
"Nasze badanie wskazuje na konkretne biomarkery żywieniowe, które można pozytywnie powiązać z lepszymi zdolnościami poznawczymi i zdrowiem mózgu" - wskazuje prof. Aron Barbey, współautor publikacji, która ukazała się w "Nature Aging".
Za korzystne uznano: kombinację kwasów tłuszczowych (w tym kwasu wakcenowego, alfa-linolenowego, eikozapentaenowego, eikozadienowego i lignocerynowego), przeciwutleniacze i karotenoidy, w tym cis-luteinę, trans-luteinę i zeaksantynę, dwie formy witaminy E i cholinę.
Jak zwracają uwagę badacze, znaczna ilość tych związków występuje w składnikach diety śródziemnomorskiej. Zakłada ona spożywanie dużych ilości warzyw i owoców, pełnoziarnistych produktów zbożowych i nasion roślin strączkowych, obecność zdrowych, roślinnych źródeł tłuszczu (oliwy, orzechów), a także rekomenduje częstsze spożywanie ryb i owoców morza, a średnie spożycie produktów mlecznych.
Barbey zauważył, że poprzednie badania dotyczące związku między odżywianiem a starzeniem się mózgu opierały się głównie na kwestionariuszach dotyczących częstotliwości spożywania posiłków, które zależą od wspomnień uczestników. Ich badanie, jak podkreśla, jest jednym z pierwszych i największych, które łączy obrazowanie mózgu, szczegółową analizę krwi i potwierdzone oceny funkcji poznawczych.
Naukowcy zapowiadają dalsze kroki. "Kolejny krok będzie obejmował przeprowadzenie randomizowanych, kontrolowanych badań. Wyizolujemy w nich poszczególne substancje odżywcze powiązane z korzystnym działaniem na zdolności poznawcze oraz zdrowiem mózgu i będziemy podawać je w formie nutraceutyków (to środki spożywcze łączące w sobie wartości żywieniowe i cechy środków farmaceutycznych - red.). Pozwoli nam to definitywnie ocenić, czy zwiększenie poziomu tych związków prowadzi do poprawy możliwości kognitywnych i struktury, funkcji oraz metabolizmu mózgu" - zapowiedział prof. Barbey.
Źródła:
https://neurosciencenews.com/mediterranean-diet-brain-aging-26144/
CZYTAJ TAKŻE:
Pamięć zaczyna szwankować z wiekiem. Rób codziennie, a nie odczujesz takiej różnicy
"Popcornowe mózgi" to plaga współczesnych czasów. Te objawy świadczą o problemie
Po udarze mózgu może rozwinąć się demencja. Ryzyko jest znaczne