Wiele osób nie wie, że choruje. Pierwsze objawy astmy bywają mylące

Astma to schorzenie charakteryzujące się przewlekłym zapaleniem dróg oddechowych o heterogennym podłożu - niejednorodne i wielopostaciowe. 

Dychawica była znana już starożytnym Egipcjanom, a po raz pierwszy nazwał ją Hipokrates, do dziś uważany za ojca medycyny. Opisy astmy występują w "Odysei" Homera (w księdze XV. w opisie śmierci Hektora oraz w księdze X., w której opisywany jest pościg Odyseusza i Diomedesa za Dolonem), a także w liście Seneki do Lucjusza. 

Astma może wystąpić w każdym wieku, ale zwykle rozpoczyna się we wczesnym dzieciństwie. Objawy i obturacja oskrzeli mają zmienne nasilenie oraz charakter napadowy. Podczas napadu astmy następuje niekontrolowany skurcz oskrzeli i zwężenie dróg oddechowych, przez co przepływ powietrza jest znacznie utrudniony. Przedłużający się stan zapalny w przebiegu tej choroby może prowadzić do trwałych zmian w drogach oddechowych i utrwalenia obturacji oskrzeli. Z tego powodu bardzo ważna jest szybka diagnoza i ustalenie odpowiedniego leczenia - tylko w ten sposób można zminimalizować ryzyko zaostrzeń.

Zanim definicja astmy przybrała swoją współczesną postać, podejrzewano, że choroba ma podłoże emocjonalne i pacjenci cierpią z powodu braku tchu w momencie silnego wzburzenia. Osoby dotknięte dychawicą leczono gimnastyką, psychoterapią, masażami i medytacją z niezbyt zadowalającym skutkiem. Dopiero XIX wiek przyniósł pierwsze ważne osiągnięcia w poszukiwaniu przyczyn choroby. Zaczęto wiązać napady astmy z pyłkami traw oraz obecnością poduszek z pierzem w sypialni. Pod koniec XIX wieku rozpoczęto badania nad alergenami.  

Przyczyny astmy podzielone są na dwie grupy: alergiczne i niealergiczne.

Astma alergiczna jest typowa dla wieku dziecięcego i wywołuje ją ekspozycja na różne alergeny wziewne, do których należą m.in. pyłki traw, drzew, sierść zwierząt czy też roztocza. Drugim rodzajem jest astma niealergiczna, która najczęściej rozwija się u dorosłych i nie jest związana z niekorzystnym działaniem alergenów. Jej przebieg oraz odpowiedź na leczenie jest gorsze niż w astmie alergicznej. 

Nie ma jednej przyczyny, która jest odpowiedzialna za rozwój dychawicy niealergicznej, jednak niektóre czynniki mogą predysponować do powstania choroby, np. predyspozycja genetyczna, otyłość, płeć żeńska, częste infekcje układu oddechowego w dzieciństwie, palenie tytoniu, a także kontakt z dymem papierosowym. 

Astma w większości przypadków ma podłoże alergiczne, ale przyczyny jej występowania mogą być różnorakie. Zdarza się, że schorzenie początkowo przypomina inne choroby związane z układem oddechowym. Osoby, które zauważą u siebie pewne zmiany, powinny udać się do lekarza w celu przeprowadzenia dokładnej diagnostyki. 

Do wstępnych zwiastunów astmy należą:

• problemy z nabraniem głębokiego oddechu,
• trudności z oddychaniem podczas aktywności fizycznej,
• utrzymujący się przez dłuższy czas suchy kaszel,
• charakterystyczny świszczący dźwięk podczas wydechu,
• wybudzanie w nocy z powodu duszności i kaszlu,
• sapanie.

Astma należy do schorzeń, których przebieg jest zmienny u różnych pacjentów, co oznacza, że objawy chorobowe mogą być w niektórych przypadkach łagodne, a w innych ciężkie. U większości chorych, dzięki odpowiedniemu leczeniu, astma jest dobrze kontrolowana i nie daje o sobie znać w czasie normalnego funkcjonowania. Często jednak dochodzi do zaostrzeń choroby, podczas których dolegliwości ulegają nasileniu i mogą wymagać nawet przyjęcia do szpitala ze względu na pogłębiającą się niewydolność oddechową.

Do najczęstszych objawów astmy oskrzelowej zgłaszanych przez chorych należą:

• świszczący oddech - najbardziej charakterystyczny symptom,
• duszność (głównie podczas wydechu),
• suchy kaszel, który pojawia się zwłaszcza w nocy lub wcześnie rano,
• uczucie ściskania w klatce piersiowej.

Oprócz powyższych objawów lekarz podczas osłuchiwania pacjenta może odkryć w płucach charakterystyczne obustronne świsty, a także furczenia i wydłużony wydech.

Objawy astmy bywają często wywołane i nasilane przez różne infekcje lub czynniki środowiskowe, do których zalicza się przede wszystkim:

• grypę, przeziębienie lub inne infekcje górnych dróg oddechowych,
• zanieczyszczenia powietrza,
• wdychanie dymu papierosowego,
• opary różnego rodzaju środków chemicznych,
• kontakt z zimnym powietrzem,
• uprawianie sportów. 

Niestety, astma oskrzelowa jest chorobą przewlekłą, co oznacza, że całkowite wyleczenie nie jest możliwe. 

Leczenie dychawicy w większości przypadków pozwala na pełną kontrolę objawów, co bardzo korzystnie wpływa na codzienne funkcjonowanie osób zmagających się z tym problemem zdrowotnym. Terapia astmy dobierana jest zależnie od stopnia ciężkości schorzenia i polega głównie na stosowaniu leków drogą wziewną, dzięki czemu lek trafia bezpośrednio do dróg oddechowych. Celem farmakoterapii w przebiegu astmy jest przede wszystkim działanie przeciwzapalne oraz szybki rozkurcz mięśni oskrzeli podczas napadów. 

CZYTAJ TAKŻE: 

Tyle powinien trwać kaszel w infekcji. Ból czy krew to mogą być zwiastuny raka

Przyspieszony oddech i jego niebezpieczne skutki

Pozycje, które pozwolą nam szybko odzyskać oddech