Dieta wrzodowa. Sprawdź, czego nie wolno jeść przy wrzodach żołądka

Wrzody żołądka to schorzenie układu pokarmowego, które charakteryzuje się powstaniem bolesnych owrzodzeń na ścianie błony śluzowej żołądka. Te owrzodzenia mogą również występować w dolnej części przełyku (wrzody przełyku) lub w początkowym odcinku jelita cienkiego (wrzody dwunastnicy). Wrzody żołądka i wrzody dwunastnicy są zbiorczo określane jako choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy.

Przyczyny wrzodów żołądka są zazwyczaj związane z infekcją bakteryjną Helicobacter pylori, stosowaniem niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), takich jak ibuprofen czy aspiryna, oraz z nadmiernym spożyciem alkoholu. Inne czynniki, takie jak stres, palenie papierosów i niektóre czynniki genetyczne, również mogą zwiększać ryzyko wystąpienia wrzodów.

Objawy wrzodów żołądka mogą obejmować ból brzucha, zgagę, nudności, wymioty, utratę apetytu, a czasem nawet krwawienie z przewodu pokarmowego. W przypadku poważnych wrzodów może dojść do powikłań, takich jak perforacja wrzodu, czyli przekłucie ściany żołądka, co jest stanem nagłym i wymaga natychmiastowej interwencji medycznej.

• Wiele osób zmaga się z wrzodami żołądka. W leczeniu choroby wrzodowej istotną rolę odgrywa dieta.
• Dieta wrzodowa to dieta lekkostrawna. Cierpiący z powodu wrzodów powinni m.in. unikać smażonego, produktów bogatych w błonnik, a także ograniczyć spożycie soli. Ważna jest też temperatura spożywanych posiłków.
• Osoby z wrzodami żołądka mogą bez obaw sięgać po pszenne pieczywo, drób i niektóre słodycze.

Główną przyczyną choroby wrzodowej jest zakażenie Helicobacter pylori. Eradykacja (usunięcie) tej bakterii uznawana jest za najważniejszą metodę leczenia. Bakterii pozbywa się z organizmu po kuracji określonymi antybiotykami i lekami zmniejszającymi wydzielanie soku żołądkowego. Rzecz jasna to, jakie środki i jak często należy je przyjmować, ustala lekarz. 

Ulgę w razie występowania objawów choroby wrzodowej przynoszą też dostępne bez recepty leki zobojętniające treść żołądkową (np. związki magnezu, glinu i wapnia, a także blokery receptorów H2 takie jak famotydyna oraz ranitydyna). Chociaż leki zobojętniające treść żołądkową cieszą się dużym zainteresowaniem wśród pacjentów z chorobą wrzodową, za skuteczniejsze uważa się inhibitory pompy protonowej (IPP), hamujące wytwarzanie kwasu solnego przez komórki okładzinowe żołądka, do których należą m.in.: omeprazol, pantoprazol, esomeprazol.

Leczenie chirurgiczne zarezerwowane jest dla przypadków, w których wrzody powodują powikłania.

Trudno wyobrazić sobie powodzenie terapii bez przestrzegania dość restrykcyjnej diety, unikania używek i przyjmowania niektórych grup leków (zwłaszcza niesteroidowych leków przeciwzapalnych i kwasu acetylosalicylowego).

To, jak ważną rolę w okresie leczenia choroby wrzodowej pełni dieta, nie pozostawia żadnych wątpliwości. Specjaliści zalecają, by była lekkostrawna i nie zawierała dużej ilości produktów pobudzających wydzielanie soku żołądkowego. Osoby cierpiące z powodu cyklicznie nawracających wrzodów powinny unikać również pokarmów bogatych w błonnik. Jednak to nie wszystkie zalecenia, jakich muszą przestrzegać pacjenci dotknięci tą przypadłością. Równie ważne jest:

• ograniczenie stosowania soli - podrażnia ściany żołądka, predysponując do zapaleń;
• zrezygnowanie ze smażenia i pieczenia potraw na rzecz gotowania lub pieczenia bez dodatku tłuszczu;
• jedzenie o regularnych porach, niewielkich porcji, mniej więcej pięć razy dziennie - duża ilość jedzenia przyjęta jednorazowo pobudza wydzielanie soku żołądkowego, nasilając objawy choroby;
• posiłki nie powinny być ani za gorące, ani za zimne - po to, by nie dopuścić do przekrwienia błony śluzowej;
• rozdrabnianie pokarmów poprzez ich miksowanie, mielenie czy przecieranie - w ten sposób łatwiej będzie je trawić;
• spożywanie dużej ilości gotowanych warzyw;
• zaprzestanie palenia tytoniu - używki podrażniają zakończenia nerwowe w uszkodzonej ścianie żołądka;
• używanie w kuchni wyłącznie delikatnych przypraw (np. koperku, majeranku i pietruszki).

Jeśli wrzody żołądka to także twój problem, postaraj się włączyć do swojego jadłospisu chude wędliny i ryby gotowane na parze, zwłaszcza mintaja, dorsza i sandacza. Tłuste mięsa, smalec i sery zalegają w żołądku, dlatego lepiej zamienić je na chude sery śmietankowe i twarogowe. Spożywanie warzyw, zwłaszcza gotowanych (ziemniaki, szpinak, buraki, marchew, dynia), jest jak najbardziej wskazane, przy czym lepiej omijać warzywa strączkowe. Tłuszcz zwierzęcy powinien zostać zastąpiony olejami roślinnymi, np. oliwą z oliwek czy olejem rzepakowym. 

Za pokarmy dobre dla osób z chorobą wrzodową uważa się kisiele, jajka na miękko lub w koszulkach, a z napojów - kompoty. Ból może nasilać się po zjedzeniu zup gotowanych na mocnych bulionach, wypiciu kawy i mocnej herbaty oraz alkoholu. Wrogiem chorego żołądka jest również pieczywo pełnoziarniste, nasilające wzdęcia i uczucie ucisku w żołądku.

Poza wymienionymi wyżej ogólnymi zasadami dotyczącymi diety, jaka powinna być stosowana u osób cierpiących na wrzody, warto wskazać konkretnie, jakie pokarmy uznawane są za bezpieczne dla pacjentów z tym schorzeniem. Należą do nich:

• mleko do 2 proc. tłuszczu, zsiadłe mleko, jogurty naturalne;
• pieczywo pszenne i czerstwe, a także sucharki i kasze, zwłaszcza manna, i jęczmienna;
• mięso - chude, najlepiej drobiowe (kurczak, indyk, bez skóry);
• owoce - dojrzałe, bez skórki, pestek i gotowane, ewentualnie truskawki, morele i brzoskwinie oraz soki z jabłek, bananów, moreli;
• słodycze - kisiele i musy owocowe, kleiki, miód, dżemy o niskiej zawartości cukru, budynie, biszkopty, czerstwe ciasto drożdżowe;
• zupy - krupnik, zupy jarzynowe i zupy krem;
• napoje - słabe herbaty, woda bez gazu, kawa zbożowa.

Jeżeli nie jesteś pewien, jak powinien wyglądać twój plan posiłków, skorzystaj z pomocy dietetyka, który zaplanuje twoją dietę tak, by nie podrażniać żołądka.

CZYTAJ TAKŻE: 

Objawy i leczenie grzybicy układu pokarmowego. Tych produktów unikaj

Jak naturalnie leczyć wrzody żołądka? 

Jak walczyć z nerwicą żołądka?