Spis treści:
- Wrzodziejące zapalenie jelita grubego - co to za choroba?
- Wrzodziejące zapalenie jelita - objawy
- Rozpoznanie wrzodziejącego zapalenia jelita grubego
- Czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego da się wyleczyć?
- Wrzodziejące zapalenie jelita grubego - dieta
- Wrzodziejące zapalenie jelita grubego a rak
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego - co to za choroba?
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (colitis ulcerosa, CU), należy do grupy nieswoistych zapaleń jelit, co oznacza, że w przebiegu choroby układ immunologiczny jest przewlekle aktywowany, a jego komórki naciekają błonę śluzową i podśluzową jelita cienkiego lub odbytnicy. WZJG ma zazwyczaj naprzemienne okresy remisji i wznowy. Przy czym epizody zaostrzeń mogą mieć przebieg łagodny, umiarkowany lub ciężki, a nawet zagrażający życiu. Wciąż nieznana jest dokładna przyczyna schorzenia. Uważa się, że pewną rolę w jego rozwoju odgrywają: predyspozycje genetyczne i immunologiczne. Co ciekawe, z badań kliniczno-kontrolnych wynika, że osoby z wyciętym wyrostkiem robaczkowym przed 20 rokiem życia rzadziej chorują.
Wrzodziejące zapalenie jelita - objawy
WZJG ograniczone jest do błony śluzowej odbytnicy lub odbytnicy i okrężnicy, prowadząc w części przypadków do powstania owrzodzeń. To, jak bardzo nasilone będą odczuwane przez pacjentów dolegliwości, w dużej mierze zależy od stopnia zajęcia jelita przez zapalenie. Dominującym objawem colitis ulcerosa jest biegunka, często krwista. Stolec może być oddawany nawet 20 razy na dobę, z drugiej strony mogą występować zaparcia, często naprzemiennie z biegunkami. Do innych choroby należą:
- utrata wagi;
- bóle brzucha;
- osłabienie;
- gorączka;
- niedokrwistość;
- osłabienie perystaltyki.
Z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego mogą współwystępować: objawy oczne, choroby dermatologiczne (np. rumień guzowaty, piodermia zgorzelinowa) i zapalenie stawów.
Rozpoznanie wrzodziejącego zapalenia jelita grubego
Rozpoznanie colitis ulcreosa, wymaga wizyty u lekarza, zwykle gastrologa. Specjalista przeprowadza dokładny wywiad z pacjentem, w trakcie którego padają pytania o objawy i ogólny stan zdrowia. W diagnostyce WZJG mają znaczenie także: badania krwi i kału, endoskopia jelita grubego z pobraniem wycinków, wlew kontrastowy jelita grubego oraz USG i RTG jamy brzusznej.
Czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego da się wyleczyć?
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego o ciężkim przebiegu może prowadzić do wystąpienia zagrażających życiu powikłań, dlatego nie ulega wątpliwości, że choroba wymaga leczenia. W farmakoterapii wykorzystuje się: leki hamujące działanie układu odpornościowego, glikokortykosteroidy, preparaty kwasu 5-aminosalicylowego oraz leki biologiczne. Ciężkie rzuty choroby wymagają pobytu w szpitalu, zwłaszcza gdy utrzymujące krwawienie, prowadzi do niedokrwistości w związku z którą konieczne jest przetoczenia krwi lub dochodzi do toksycznego rozdęcia okrężnicy mogącego skutkować pęknięciem jelita.
Zabiegi chirurgiczne są przeprowadzane u pacjentów, u których zażywanie leków nie przynosi oczekiwanych rezultatów, zwykle polegają na usunięciu fragmentu jelita grubego. Celem leczenia jest wygojenie błony śluzowej. W trakcie remisji dąży się do jej utrzymania, czyli zapobiegania rzutom choroby. Pacjentom zaleca się unikanie stresu, a także przyjmowania antybiotyków doustnych i niesteroidowych leków przeciwzapalnych.
Zobacz również:
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego - dieta
Choroby układu pokarmowego zwykle wymagają utrzymywania specjalnej diety, nie inaczej jest w przypadku colitis ulcreosa. Pacjentom zaleca się spożywanie 5-6 posiłków dziennie w regularnych odstępach czasu, przy czym ostatni z nich powinien zostać spożyty nie później niż 3 godziny przed snem. Ważne by pokarmy były lekkostrawne, nie tłuste, gotowane, a nie smażone, oraz zawierające niewiele błonnika. W czasie nasilenia objawów należy wybierać jasne pieczywo kasze drobnoziarniste: kasza manna, krakowska, jęczmienna perłowa, kasza jaglana, ryby, ryż biały długoziarnisty, płatki ryżowe, płatki owsiane, płatki pszenne (o ile dobrze się je toleruje). Dokładny plan żywienia należy omówić z dietetykiem klinicznym, który uwzględni wszystkie parametry zdrowotne i przygotuje adekwatne propozycje menu.
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego a rak
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego niesie za sobą zwiększone ryzyko rozwoju raka jelita grubego. Z tego względu pacjenci powinni co określony czas poddawać się kolonoskopiom diagnostycznym. Przewlekły stan zapalny jest bowiem czynnikiem predysponującym do rozwoju raka jelita grubego. Im dłużej trwa choroba i im słabiej jest kontrolowana, tym ryzyko wystąpienia raka jest wyższe. Co ciekawe, o ile rak jelita grubego w populacji ogólnej występuje zwykle po 60 r.ż., to u pacjentów dotkniętych colitis ulcreosa przypada zwykle na 2 i 3 dekadę życia.
W odróżnieniu od choroby Leśniowskiego-Crohna będącej inną nieswoistą chorobą zapalną jelit we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego istnieje znacznie mniejsza tendencja do powstawania przetok okołoodbytniczych, perforacji i ropni jelit.
CZYTAJ TAKŻE:
Markery nowotworowe. Jakie badania warto wykonać?
Poznaj objawy raka żołądka. Nadzieja we wczesnym rozpoznaniu
