Ważne, gdy wybierasz się w egzotyczną podróż. W tych rejonach ryzyko jest największe
Wakacje to czas wyjazdów i odkrywania nowych miejsc na świecie. W planowaniu odpoczynku warto jednak uwzględnić również to, czy wcześniej nie będzie konieczne zaszczepienie się przeciwko niektórym chorobom. Jakie szczepienia wykonać przed wyjazdem w tropiki? Wyjaśniamy.
Cholera to choroba biegunkowa wywoływana przez bakterie - przecinkowce cholery. Można się nią zarazić, spożywając skażoną bakteriami wodę lub produkty spożywcze. Objawia się obfitą, wodnistą biegunką, która w 80 proc. ma łagodny przebieg, jednak jednocześnie w krótkim czasie może doprowadzić do zagrażającego życiu odwodnienia.
Dostępna w Polsce szczepionka przeciwko cholerze jest szczepionką inaktywowaną, zawierającą martwe bakterie wywołujące cholerę oraz podjednostkę toksyny cholerycznej CTB. Podawana jest doustnie, dwie dawki w odstępie 1-6 tygodni, a następnie dawka przypominająca po dwóch latach. Ochrona po szczepieniu pojawia się po upływie tygodnia od podania dwóch dawek szczepienia podstawowego, dlatego warto je odpowiednio wcześniej zaplanować przed wyjazdem.
Na cholerę powinny zaszczepić się przede wszystkim osoby, które zamierzają wyjechać do krajów Afryki, Azji oraz do Ameryki Środkowej. W tych krajach ilość przypadków tej choroby jest najwyższa.
Dur brzuszny to choroba zakaźna wywoływana przez bakterie Salmonella Typhi. Zachorowanie przebiega kilkuetapowo, a ponadto leczenie trwa długo. Osoby chore początkowo skarżą się na osłabienie, zmęczenie, wzdęcia, wysoką gorączkę i bóle głowy. W późniejszych etapach pojawia się również charakterystyczna wysypka, tzw. różyczka durowa. Durem brzusznym można się zarazić od drugiej chorej osoby, zarówno objawowej, jak i bezobjawowej.
Szczepienie przeciwko durowi brzusznemu sprawia, że choroba przebiega znacznie łagodniej lub zupełnie bezobjawowo, a okres zdrowienia jest zdecydowanie krótszy.
W Polsce dostępne są dwa rodzaje szczepionek przeciwko durowi brzusznemu: inaktywowane i żywe atenuowane. Szczepionka inaktywowana zawiera zabity drobnoustrój i jest podawana poprzez wstrzyknięcia. Natomiast żywa atenuowana ma w składzie żywy, jednak osłabiony szczep pałeczki duru brzusznego i jest podawana doustnie.
Szczepionki inaktywowane podaje się w trzech dawkach, w odstępie 0-1-12 miesięcy. Jest to szczepienie podstawowe, natomiast potem podaje się dawki przypominające co ok. 3-5 lat, aby utrzymać wytworzoną odpowiedź immunologiczną. Z kolei szczepionka żywa podawana jest w postaci kapsułek dojelitowych. Szczepienie podstawowe składa się z trzech kapsułek podawanych w pierwszym, trzecim i piątym dniu. Natomiast przy szczepieniu przypominającym powtarza się ten schemat po ok. trzech latach od zakończenia szczepienia podstawowego.
Szczepionka przeciwko durowi brzusznemu zalecana jest osobom, które:
- są pracownikami służb komunalnych (kanalizacji, oczyszczalni ścieków, wodociągów);
- planują wyjazd do krajów Afryki, Azji Południowo-Wschodniej i Wschodniego Pacyfiku.
Japońskie zapalenie mózgu jest potencjalnie groźną chorobą wirusową przenoszoną przez komary. U zdecydowanej większości (99 proc. chorych) przebiega ono bezobjawowo. Jednak jeden procent osób choruje bardzo ciężko, z objawami zapalenia mózgu i opon mózgowych, niedowładami czy ubytkami neurologicznymi. Ciężki przebieg choroby może wiązać się z obecnością trwałych powikłań, np. padaczki, osłabienia siły mięśniowej, zaburzeń mowy, chodu czy choroby Parkinsona. Śmiertelność przy ciężkim przebiegu wynosi ok. 30 proc.
Szczepienie przeciwko japońskiemu zapaleniu mózgu zmniejsza ryzyko ciężkiego przebiegu choroby. W Polsce dostępna jest inaktywowana szczepionka, zawierająca zabitego wirusa. Podaje się ją w dwóch dawkach w odstępie 28 dni.
Japońskie zapalenie mózgu występuje przede wszystkim w krajach południowo-wschodniej Azji i północno-wschodniej Australii. Szczepionkę zaleca się więc osobom podróżującym do takich krajów jak Japonia, Korea, Chiny, Tajlandia, Wietnam czy Indie oraz Australia.
Żółta gorączka to choroba wirusowa z grupy ostrych gorączek krwotocznych, przenoszona przez komary. U większości osób przebieg jest bezobjawowy lub skąpoobjawowy z objawami grypopodobnymi, nudnościami i gorączką. Jednak u części osób (ok. 12 proc. chorych) choroba przechodzi w postać krwotoczną, która może skutkować uszkodzeniem wątroby, nerek czy poważnymi krwawieniami do przewodu pokarmowego. U około połowy chorych z postacią krwotoczną dochodzi do zgonu po kilku dniach. Obecnie nie ma skutecznego leku na tę chorobę - stosuje się wyłącznie leczenie objawowe.
Szczepienie przeciwko żółtej gorączce zmniejsza ryzyko rozwoju zakażenia i sprawia, że choroba ma przebieg łagodny. W Polsce dostępna jest żywa, atenuowana szczepionka, zawierająca osłabione wirusy. Podaje się jedną dawkę na co najmniej 10 dni przed wyjazdem w tropiki. Nie jest konieczne podawanie dawek przypominających.
Żółta gorączka występuje przede wszystkim w krajach środkowej Afryki oraz Ameryki Południowej i Środkowej. Zaleca się ją więc wszystkim osobom, które udają się w te rejony na wycieczkę.
Źródła:
"Szczepienia.Info", https://szczepienia.pzh.gov.pl/, 27 maja 2024 r., dostęp 18 lipca 2024 r.
Typhoid Fever | Disease Directory | Travelers’ Health | CDC [na:] "Cdc.gov", https://wwwnc.cdc.gov/travel/diseases/typhoid, 2023 r., dostęp 18 lipca 2024 r.
CZYTAJ TAKŻE:
Sposób na biegunkę podróżnych. Klątwa faraona to nagminny problem wczasów pod palmami
O tej porze regularnie pojawiają się w Bałtyku. Tak poznasz, że w wodzie kwitną sinice
Tak objawia się uczulenie na słońce. Może pokrzyżować plany na wakacje
