Jedz jak jaskiniowiec. Czym jest dieta paleo?

Dieta peleo (inaczej dieta paleolityczna lub dieta człowieka epoki kamiennej) nawiązuje do jadłospisu naszych przodków. Żywienie opierało się wówczas na tym, co ówczesny człowiek był w stanie samodzielnie pozyskać. Badania wskazują, że poszukiwanie pożywienia w naturze pozytywnie wpływało na zdrowie. Nasi przodkowie znacznie rzadziej mieli problemy z chorobami układu sercowo-naczyniowego, a także cukrzycą, nowotworami czy zespołem metabolicznym.

Za ojca diety paleo uważa się doktora S. Boyda Eatona z uniwersytetu Amory w Atlancie. Amerykanin w 1985 roku sformułował teorię, według której dieta naszych przodków jest najbliższa potrzebom naszego organizmu. Inną ważną postacią jest Loren Cordain, który opracował założenia diety paleo. To amerykański propagator diety oraz autor licznych książek na jej temat.

Czy współczesny człowiek jest w stanie odtworzyć dietę epoki kamiennej? W pewnym stopniu tak. Głównym założeniem diety paleo jest rezygnacja z wysoko przetworzonych potraw. Zamiast tego, do jadłospisu włącza się produkty pozyskiwane w możliwe jak najbardziej naturalny sposób. Najlepiej szukać ich w ekologicznych marketach i u lokalnych dostawców.

Należy pamiętać jednak o jeszcze jednym istotnym czynniku. Samodzielne zdobywanie jedzenia wiązało się ze specyficznym trybem życia, którego nieodłącznym elementem była aktywność fizyczna. Stałe przemieszczanie się w poszukiwaniu jedzenia praktycznie całkowicie wykluczało u naszych przodków otyłość. Dieta paleo będzie skuteczna tylko wtedy, gdy uzupełniona zostanie o odpowiednie ćwiczenia.

Mówiąc ogólnie, dieta paleo to dieta niskowęglowodanowa, która opiera się na produktach o wysokiej zawartości białka. Podstawą diety jest mięso, ryby, owoce morza, warzywa i owoce, tłuszcze nierafinowane, orzechy i nasiona.

Podstawą diety paleo są mięso, ryby i warzywa oraz tłuszcze. Warto pamiętać jednak, że nasi prapraprzodkowie nie mieli dostępu do mięsa codziennie, jedli go tylko wtedy, gdy udało się im coś upolować. Na co dzień postawą diety były owoce, orzechy, kiełki i zielenina. 

• mięso - kurczak, indyk, kaczka, gęś, królik, zając, baranina, konina, dziczyzna,
• ryby - śledź, łosoś, sola, flądra, tuńczyk, sardynka, pstrąg, dorsz, halibut,
• owoce morza, jajka, orzechy, nasiona,
• owoce - jabłka, śliwki, limonki, cytryny, pomarańcze, banany, gruszki, brzoskwinie, ananasy, grejpfruty, jagody, owoce leśne,
• warzywa - marchew, pietruszka, seler, sałata (każdy gatunek), kalafior, brokuły, burak, bakłażan, jarmuż, szpinak, koper włoski,
• grzyby - pieczarki, boczniaki, shitake, podgrzybki, prawdziwki, rydze, kurki, borowiki, maślaki, kanie, opieńki,
• oleje nierafinowane,
• słonina, smalec, łój gęsi, masło.

W niewielkiej ilość spożywać można również olej rzepakowy, olej kokosowy, miód, wino oraz kawę i herbatę. W przypadku napojów, najlepszym rozwiązaniem jest jednak woda oraz napary ziołowe.

Dieta paleo jest bardzo restrykcyjna. Produkty mleczne i zbożowe są całkowicie wykluczone z jadłospisu. Z talerza osoby na diecie paleo muszą zniknąć:

•    produkty mleczne,
•    oleje rafinowane,
•    sól,
•    przetworzone dania i produkty,
•    produkty zbożowe - kasze, ryże, pieczywo, makarony,
•    nasiona roślin strączkowych,
•    cukier prosty, wszelkie słodycze,
•    orzeszki ziemne,
•    produkty o dużej zawartości skrobi, np. ziemniaki.

Dieta paleo wywołuje sporo kontrowersji. Dietetycy podkreślają, że jest niezgodna z zasadami Talerza Zdrowego Żywienia. Diety nie rekomenduje także Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej, które zwraca uwagę na słabe zbilansowanie diety, co doprowadzić może do niedoborów witaminowych i poważnych zaburzeń metabolicznych. Długotrwale stosowana dieta jaskiniowców doprowadzić może także do wysokiego poziomu cholesterolu we krwi, chorób nerek i wątroby oraz osteoporozy i złamań kości. Dieta paleo opiera się głównie na spożywaniu mięsa, dlatego nie sprawdzi się w przypadku wegetarian i wegan. 

Mimo licznych wad, dieta paleolityczna ma jednak kilka zalet. To przede wszystkim wyeliminowanie z codziennego jadłospisu wysoko przetworzonej żywności, a także cukru, soli i tzw. pustych kalorii. Ponadto, większość zalecanych w diecie paleo produktów jest bezglutenowa i charakteryzuje się niskim indeksem glikemicznym, dzięki czemu pozwala szybko zrzucić nadmiarowe kilogramy. 

Planując dietę najlepiej skonsultować się wcześniej z doświadczonym dietetykiem, który uwzględni nasz stan zdrowia oraz wagę i zaproponuje najkorzystniejsze rozwiązanie.

CZYTAJ TAKŻE: 

Czym jest Talerz Zdrowego Żywienia? Jedz tak, a zachowasz sylwetkę i zdrowie

Dieta w hashimoto i niedoczynności tarczycy. Wyklucz trzy grupy produktów 

Ranking najzdrowszych diet. Jedna wciąż nie ma sobie równych