Pij kwas chlebowy. Serce i jelita podziękują ci za "wiejską oranżadę"
Kwas chlebowy ostatnimi laty powrócił do łask. Napój, którego historia sięga X wieku, przez setki lat był powszechnie przygotowywany przez gospodynie. Ceniono jego walory odżywcze i orzeźwiające. W XX wieku, głównie za sprawą słodkich napojów, o kwasie chlebowym zapominano, ale dziś znów chętnie sięga się po stare receptury na "wiejską oranżadę". Dlaczego warto pić kwas chlebowy i jak zrobić go w domu? Wyjaśniamy.
Czym tak naprawdę jest kwas chlebowy? Musimy przyznać, że nazwa nie brzmi zbyt zachęcająco, jednak nie warto się zrażać przed spróbowaniem. Kwas chlebowy to napój o wielu dobroczynnych właściwościach, którego podstawą jest chleb. Otrzymuje się go w wyniku fermentacji pieczywa. Klasyfikowany jest jako napój bezalkoholowy, jednak należy wiedzieć, że domowy kwas chlebowy zawiera od 0,5 do 2,2 proc. alkoholu. Jak wygląda i smakuje? Ma jasnobrązowy kolor, słodko-kwaśny smak z lekką nutką goryczki, pachnie drożdżami i chlebem. Bywa doprawiany m.in. miętą.
Kwas chlebowy ma długą tradycję. Przygotowywano go już w X wieku, a jego wynalezienie przypisuje się Słowianom. Gościł na stołach uboższych rodzin (był łatwy do zrobienia, ale przede wszystkim tani). Stanowił bazę praktycznie każdej potrawy. Chętnie pijano go podczas upałów (doskonale bowiem nawadnia i gasi pragnienie), a także żniw oraz innych ciężkich prac w gospodarstwie. Kwasem chlebowym zachwycano się również na dworach. Recepturę przekazywano z pokolenia na pokolenie.
Z czasem (XIX wiek) zaczęto produkcję przemysłową kwasu chlebowego, jednakże wiele innych napojów, które zaczynały być szeroko dostępne, zyskało przychylność i tym sposobem o kwasie chlebowym na chwilę zapomniano. Od kilku lat obserwuje się wzrost zainteresowania kwasem chlebowym, co cieszy, gdyż bardzo pozytywnie wpływa na zdrowie.
Dlaczego warto postawić na kwas chlebowy? Powodów jest wiele.
Kwas chlebowy zaliczany jest do grupy produktów określanej mianem "żywności funkcjonalnej". To żywność pochodzenia naturalnego, która wykazuje udokumentowany pozytywny wpływ na zdrowie i funkcjonowanie organizmu ponad ten, który wynika z efektu odżywczego zawartych w niej składników odżywczych uznawanych za niezbędne. Właśnie - co znajdziemy w kwasie chlebowym? Między innymi witaminy z grupy B, w tym witaminę B12, witaminę C, witaminę E, a także selen, mangan czy cynk.
Kwas chlebowy to naturalny probiotyk (zawiera pałeczki kwasu mlekowego) i warto wiedzieć, że uważany jest za jeden z najlepszych produktów probiotycznych. Wpływa pozytywnie na zdrowie przewodu pokarmowego, wzmacnia odporność, poprawia przemianę materii (polecany jest dla osób na diecie odchudzającej), pomaga odbudować prawidłowy mikrobiom jelitowy. Spożywanie kwasu chlebowego łagodzi wzdęcia, zaparcia, a nawet można spotkać się ze stwierdzeniem, że zmniejsza ryzyko raka jelita grubego. Napoje probiotyczne mogą również pomóc zniwelować objawy nietolerancji laktozy, w tym biegunki, oraz zmniejszyć częstość występowania alergii pokarmowych.
Kwas chlebowy wpływa również korzystnie na serce i układ krążenia. Ma zdolność obniżania poziomu "złego" cholesterolu i można go stosować w profilaktyce miażdżycy.
Jak już wspomnieliśmy wyżej, kwas chlebowy jest też świetnym napojem, kiedy dokuczają upały. Jak mówi ludowa przyśpiewka: "Od dawien dawna słynie napój zdrowy: kwas chlebowy, pajda chleba za pazuchę, bukłak kwasu i chłop gotów w pole. W gorącą posuchę". Doskonale gasi pragnienie, nawadnia i orzeźwia. Nie zaszkodzi spróbować i choć raz zastąpić nim zwykłą wodę.
Kwas chlebowy można oczywiście dostać w sklepach (ważne - przed zakupem dokładnie przeczytaj etykietę), ale najlepiej przygotować go samemu - będziesz mieć wtedy pewność, że nie zawiera on zbędnych dodatków i konserwantów.
Można spotkać się z kilkoma sposobami na przygotowanie kwasu chlebowego. Co istotne - chleby, których należy użyć, powinny być dobrej jakości, na zakwasie, bez polepszaczy i spulchniaczy. Najlepszym wyborem jest pieczywo własnego wypieku.
Potrzebujesz:
- 500 g czerstwego chleba razowego,
- 250 g czerstwego chleba żytniego,
- 5 l wody,
- 20 g drożdży,
- 150 g cukru (można też użyć miodu).
Przygotuj większe naczynie. Dawniej używano tych glinianych, jak do kapusty kiszonej. Chleb pokrój w kostkę (możesz go wcześniej włożyć na chwilę do piekarnika, by otrzymać bogatszy bukiet goryczy) i przełóż do naczynia. Zalej chleb gorącą wodą, przykryj gazą i odstaw na 24 godziny w temperaturze pokojowej. Po tym czasie przecedź mieszankę, chleb delikatnie wyciśnij. Do odcedzonej mieszanki dodaj cukier. W osobnej miseczce rozrób drożdże z wodą i odrobiną cukru. Po ok. 15 minutach można je dodać. Wymieszaj całość, przykryj gazą i odstaw w ciepłe i suche miejsce na kolejne 24 godziny. Po tym czasie otrzymany kwas chlebowy (można go przecedzić po raz kolejny) przelej do butelek (2/3 pojemności), a jeśli chcesz uzyskać ciekawszy smak, dodaj kilka sztuk rodzynek, skórkę z cytryny lub miętę. Kwas chlebowy będzie się nadawał do spożycia po upływie co najmniej trzech dni.
Napój przechowuj w lodówce. Spożyj go w ciągu tygodnia.
Domowy kwas chlebowy, ze względu na to, że zawiera alkohol, nie powinien być spożywany m.in. przez kobiety w ciąży, karmiące piersią, a także dzieci.
Nie zaleca się także, by po kwas chlebowy sięgały osoby z marskością wątroby czy wrzodami żołądka.
Jeśli masz inne problemy zdrowotne lub jakiekolwiek wątpliwości, czy na pewno możesz pić kwas chlebowy, skonsultuj się z lekarzem.
CZYTAJ TAKŻE:
Koktajle oczyszczające, odmładzające i odchudzające. Trzy banalne przepisy
Najzdrowszy chleb. Który ma najmniej kalorii? Jakie pieczywo jeść na diecie?
