Depresja poporodowa nie czyni gorszą mamą. Poznaj tę twarz depresji

Depresja poporodowa to trudny i delikatny temat, co nie zmienia faktu, że należy o nim mówić, bo tylko uświadomienie problemu może skłonić kobiety do szukania pomocy. Żeby odkryć tę ,,twarz depresji", należy zapoznać się z jej definicją: depresja poporodowa to stan utrzymujący się powyżej 14 dni, powiązany bezpośrednio z narodzinami dziecka. Najczęściej pojawia się w okresie od 1. do 6. miesiąca po porodzie, chociaż niektóre kobiety chorują nawet kilkanaście miesięcy po ciąży. Ważne, by odróżniać depresję od tzw. "baby blues", czyli smutku poporodowego, dotykającego ponad połowy świeżo upieczonych mam. O ile ,,baby blues’’ ustępuje samoistnie i nie wiąże się z myślami samobójczymi czy długotrwałym obniżeniem nastroju, to depresja jest poważną chorobą wymagającą leczenia.

Ze względu na to, że depresja poporodowa zaliczana jest do najczęstszych powikłań poporodowych, naukowcy, dokładają wszelkich starań, by poznać czynniki, które sprzyjają jej rozwojowi. Niestety wciąż nieznana pozostaje dokładna przyczyna wywołująca ten rodzaj depresji. Udowodnione, że ryzyko zachorowania wzrasta u kobiet, które w przeszłości chorowały na depresję lub gdy występowała ona przy poprzednim porodzie, ewentualnie w czasie ciąży. Ustalono także, że na depresję poporodową częściej zapadają mamy, których poród był ciężki, a pobyt w szpitalu traumatyzujący. Sprzymierzeńcem choroby jest również brak wsparcia w najbliższym otoczeniu i poczucie osamotnienia.

Pierwsze miesiące opieki nad dzieckiem są wyczerpujące i trudne. Płaczący maluch bywa powodem nieprzespanych nocy, które pociągają za sobą przewlekłe zmęczenie. Kiedy jednak podejrzewać depresję? Na chorobę wskazują następujące objawy:

• obniżenie nastroju;
• niemożność przeżywania radości i przyjemności;
• poczucie bezradności;
• nieustające poczucie winy;
• krytyczność względem swojej osoby i podważanie swoich kompetencji jako matki;
• niepokój i drażliwość;
• nieuzasadniony lęk o dziecko i jego zdrowie;
• ataki paniki i lęk;
• zaburzenia snu i apetytu;
• myśli samobójcze;
• obniżenie koncentracji;
• obojętność względem dziecka;
• zmęczenie.

Do rozpoznania depresji poporodowej wykorzystuje się specjalnie przygotowane formularze. Do najbardziej znanych należą: Kwestionariusz rozpoznawania symptomów depresji poporodowej (Postpartum Depression Screening Scale- PDSS) oraz Edynburska Skala Depresji Poporodowej (EPDS). PDSS składa się z 35 twierdzeń, które osoba badana ocenia w pięciostopniowej skali na podstawie swojego samopoczucia z ostatnich dwóch tygodni.

Natomiast w przypadku EPDS, każde twierdzenie oceniane jest w skali od 0 do 3 punktów, przy czym maksymalna liczba punktów do zdobycia wynosi 30. Im wyższy wynik końcowy, tym więcej objawów depresji i większe jest ich nasilenie u osoby badanej. Jeśli kobieta zaznaczy, że ma myśli samobójcze, wymaga natychmiastowej konsultacji psychiatrycznej niezależnie od wyników uzyskanych w obu skalach. 

Bardzo często jednak, kobiety czujące presje macierzyństwa, nie przyznają się do obniżonego nastroju, a zwłaszcza myśli samobójczych czy myśli odnośnie tzw. "rozszerzonego samobójstwa". Dlatego tak ważne jest jak najszybsze zauważenie zmian w zachowaniu kobiety przez osoby z jej otoczenia, by jak najszybciej rozpocząć leczenie. 

Jedno jest pewne; depresja poporodowa wymaga leczenia. Zaniedbanie terapii może być powodem tragedii dlatego, jeśli podejrzewasz u siebie tę chorobę, koniecznie skontaktuj się z lekarzem psychiatrą. W lekkich i umiarkowanych przypadkach depresji leczenie może ograniczać się do psychoterapii - jest to metoda pozwalająca kobietom na karmienie piersią. 

Innymi metodami walki z chorobą są środki farmakologiczne, ewentualnie elektrowstrząsy, które jak należy podkreślić, są bezpieczną formą leczenia dla osób z ciężką depresją. Niektóre pacjentki wymagające całodobowej opieki są hospitalizowane. Pamiętaj, że o tym jaka forma leczenia będzie najbardziej efektywna, decyduje lekarz w porozumieniu z pacjentem. Jeżeli masz taką możliwość, porozmawiaj ze swoim otoczeniem o swoim stanie i odczuwanych emocjach. Ile trwa depresja poporodowa? Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, zły stan psychiczny może utrzymywać się nawet przez pół roku, uniemożliwiając codzienne funkcjonowanie i sprawowanie opieki nad dzieckiem, dlatego tak ważne jest jak najszybsze rozpoznanie choroby i wdrożenie właściwego leczenia.

CZYTAJ TAKŻE: 

Ciężarnym w Polsce należy się dostęp do edukacji

Załamanie nerwowe - czym różni się od depresji?