Epidemia cukrzycy

W tych miejscach na ciele ujawnia się cukrzyca. Zauważysz kilka zmian

Cukrzyca ma wiele wspólnego ze skórą. Pacjenci z przewlekłą hiperglikemią są szczególnie narażeni na wiele dolegliwości lokalizujących się na powierzchni ciała, które w istotnym stopniu mogą utrudnić im codzienne funkcjonowanie. Jakie zmiany skórne najczęściej dotykają cukrzyków? Wyjaśniamy.

Czym jest cukrzyca?

Cukrzyca jest chorobą metaboliczną cechującą się nieustępującą w czasie hiperglikemią spowodowaną zaburzeniem wydzielania i/lub działania insuliny. Kiedy wydzielana jest zbyt mała ilość insuliny, lub kiedy tkanki przestają na nią reagować, dochodzi do zaburzeń metabolizmu węglowodanów, białek i tłuszczy.

Wyróżnia się kilka rodzajów cukrzycy, z czego najważniejsze to: 

Reklama
  • cukrzyca typu 1 - wynika z niedostatecznej produkcji insuliny przez trzustkę w wyniku niszczenia komórek beta tego narządu;
  • cukrzyca typu 2 - występuje zdecydowanie częściej niż cukrzyca typu 1. W przebiegu tej choroby dochodzi do nieprawidłowej i niedostatecznej odpowiedzi tkanek na insulinę.

Cukrzyca, w szczególności typu 2, często przebiega bezobjawowo. Właśnie dlatego w wielu przypadkach jedynym sposobem na jej wykrycie są badania poziomu glukozy we krwi. Chorzy mogą skarżyć się na: częste oddawanie moczu, wzmożone pragnienie, osłabienie czy senność w ciągu dnia. 

Nieleczona cukrzyca prowadzi do rozwoju wielu powikłań, z których najgroźniejszymi są kwasica ketonowa i śpiączka hiperosmolarna.

Zmiany skórne w cukrzycy - zakażenia skóry

Pacjenci chorujący na cukrzycę zdecydowanie częściej niż reszta populacji ulegają zakażeniom skóry. W zależności od tego, jaki patogen wywołuje dolegliwości, można podzielić je na:

  • zakażenia grzybicze - prawie połowa pacjentów z przewlekłą hiperglikemią cierpi na grzybicę międzypalcową stóp. Jeżeli schorzenie nie jest właściwie leczone, może rozprzestrzenić się na inne części ciała, np. pachy, pachwiny, okolice pośladków, a nawet błonę śluzową jamy ustnej i gardła czy kąciki ust. W dalszej kolejności zajęciu może ulec układ pokarmowy, co skutkuje zwykle nieregularnością cyklu wypróżnień, biegunkami, zaparciami, wzdęciami i bólami brzucha;
  • zakażenia bakteryjne - osoby cierpiące z powodu cukrzycy bardzo często zarażają się bakteriami Gram-dodatnimi takimi jak paciorkowce i gronkowce. Przekładać się to może na pojawienie się czyraków, czyli niegroźnych, acz bolesnych zmian skórnych, lub o wiele poważniejszą różę objawiającą się jako lśniące zaczerwienienie. Poza skórną manifestacją róży towarzyszy zwykle wysoka gorączka, sięgająca nawet 40 st. W przypadku niepodjęcia odpowiedniego leczenia róża może przybrać formę pęcherzową lub zgorzelinową. Róża pęcherzowa charakteryzuje się występowaniem na ciele chorego pęcherzy wypełnionych płynem surowiczym, które po ustąpieniu nie pozostawiają blizn. Natomiast róża zgorzelinowa to po prostu szerzące się obszary martwicy, które nawet po leczeniu zmian pozostawiają blizny.

Zmiany skórne w cukrzycy - świąd skóry

Świąd, czyli nieznośne uczucie swędzenia, jest jednym z podstawowych skórnych objawów cukrzycy. Zirytowani pacjenci chcą przynieść sobie ulgę i dlatego drapią powierzchnię ciała, powodując tym samym mikrourazy sprzyjające nadkażeniom bakteryjnym i grzybiczym. Świąd jest stosunkowo wczesnym symptomem cukrzycy, występuje już przy niewielkim podwyższeniu poziomu cukru we krwi. Może być miejscowy lub uogólniony, z czego pierwszy występuje zdecydowanie częściej i dotyczy zwykle  okolicy moczowo-płciowej oraz odbytu. Leczenie tego objawu jest dość uciążliwe, ponieważ świąd słabo reaguje na leki przeciwhistaminowe.

Zmiany skórne w cukrzycy - stwardnienie skóry

Stwardnienie skóry pojawia się na późnym etapie choroby, kiedy glikemia pozostawała nieprawidłowa przez dłuższy czas. Przypadłość ta jest wyjątkowo nieprzyjemna, zwłaszcza wtedy, gdy dochodzi do zespołu sztywnych rąk. Kończyny górne pacjenta stają się sztywne, skóra na nich napięta i zaczerwieniona, przez co zostaje ograniczona ruchomość, a chorzy mają problemy z wykonywaniem codziennych czynności. 

Bielactwo a cukrzyca

Nie wiadomo do końca, dlaczego u chorych na cukrzycę dochodzi do miejscowego zaniku barwnika skóry. Podejrzewa się, że u podłoża tego zjawiska leżą zaburzenia hormonalne i immunologiczne. Odbarwienia mogą być zlokalizowane na całym ciele, mogą mieć różną wielkość i są dobrze odgraniczone. Występują przede wszystkim na grzbietach stóp i rąk, w okolicach narządów moczowo-płciowych, na głowie, szyi, na powierzchni brodawek sutkowych i pod pachami. Narażone są też te obszary skóry, w których w przeszłości wystąpił uraz lub doszło do długotrwałej ekspozycji na promieniowanie słoneczne. Bielactwu może towarzyszyć przedwczesne siwienie włosów. Dotyka ono nawet 4,5 proc. diabetyków.

Zmiany skórne w cukrzycy - stopa cukrzycowa

Stopa cukrzycowa jest groźnym powikłaniem cukrzycy dotykającym aż do 10 proc. pacjentów z tym schorzeniem. To zakażenie, owrzodzenie oraz destrukcja tkanek miękkich oraz głębokich (np. kości) stopy, która może prowadzić do stałej deformacji, a nawet amputacji kończyny w efekcie postępu zaburzeń naczyniowych i nerwów obwodowych. 

Pacjenci, u których stopa cukrzycowa ma charakter naczyniowy, są obciążeni większym ryzykiem amputacji niż ci z podłożem neuropatycznym. Typ neuropatyczny cechują zaburzenia czucia temperatury, dotyku oraz wibracji. Utrata czucia sprzyja urazom stopy i nadmiernemu przepływowi krwi przez kończynę. Z kolei niedokrwienie powoduje, że kończyna jest zimna, blada, a tętno słabo wyczuwalne. Skóra na stopie staje się cienka, lśniąca i gładka, pozbawiona owłosienia. Ponadto wykazuje zwiększone tendencje do pęknięć i urazów.

Zmiany skórne jako powikłania leczenia cukrzycy

Najczęstszą zmianą skórną po leczeniu cukrzycy insuliną jest lipodystrofia poinsulinowa. Definiuje się ją jako przerost tkanki podskórnej spowodowany podawaniem insuliny w iniekcjach w to samo miejsce. Skóra w miejscu, w którym wielokrotnie wykonywano zastrzyki, jest słabiej unaczyniona i unerwiona. 

Lipohipertrofia zazwyczaj skutkuje wahaniami poziomu cukru we krwi, niewyjaśnioną hipoglikemią oraz zwiększeniem zapotrzebowania na insulinę. Żeby tego uniknąć, należy odstąpić od podawania insuliny w to samo miejsce. Zastrzyki mogą być wykonywane w udo, pośladki, brzuch i ramiona, przy czym minimalny odstęp pomiędzy dwoma wstrzyknięciami insuliny powinien wynosić 1 cm.

Inne zmiany skórne wynikające z cukrzycy

Do rzadszych powikłań skórnych cukrzycy należą:

  • obumieranie tłuszczowate - typowe dla chorych na cukrzycę typu 2. Polega na powstawaniu na skórze czerwonobrązowych blaszek z poszerzonymi naczyniami krwionośnymi. To poważne schorzenie lokalizuje się na przednich powierzchniach podudzi i może grozić powikłaniami martwiczymi;
  • bullosis diabeticorum - występuje u osób długo zmagających się z chorobą. Bullosis diabeticorum to napięte pęcherze wypełnione płynem surowiczym zlokalizowane najczęściej na kończynach dolnych, ewentualnie na grzbietach rąk. Zmiany spowodowane są dużymi wahaniami stężenia glukozy we krwi oraz zwiększoną wrażliwością skóry diabetyków;
  • ziarniniak obrączkowaty - jest charakterystyczny dla młodych osób chorych na cukrzycę typu 1. Cechuje się pojawianiem się obrączkowatych, rumieniowych ognisk umiejscowionych w okolicy stawów. Zmiany stanowią zgrupowania drobnych guzków lub gładkich grudek otoczonych płatami zdrowej skóry.

CZYTAJ TAKŻE: 

10 nietypowych objawów cukrzycy

Przedawkowujesz cukier? Zaczyna się od jelit. Potem rośnie ryzyko otyłości i cukrzycy

Chroni przed rozwojem cukrzycy. Sięgaj po nią codziennie

INTERIA.PL

W serwisie zdrowie.interia.pl dokładamy wszelkich starań, by przekazywać wyłącznie sprawdzone, rzetelne informacje o objawach i profilaktyce chorób, bo wierzymy, że świadomość i wiedza w tym zakresie pomogą dłużej utrzymać dobre zdrowie.
Niniejszy artykuł nie jest jednak poradą lekarską i nie może zastąpić diagnostyki i konsultacji z lekarzem lub specjalistą.

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama