Gronkowiec złocisty. Połowa ludzi jest nosicielem tej bakterii. Atakuje narządy i skórę
Gronkowce mają zdolność do wywoływania licznych infekcji w wielu narządach organizmu człowieka. Ze względu jednak na fakt, że obecne są na naszej skórze, najczęściej spotykane są zakażenia skóry i jej przydatków. Gronkowiec złocisty wytwarza również toksynę, która może być przyczyną wielu problemów ze zdrowiem. Jakie zakażenia wywołuje gronkowiec złocisty? Dowiedz się, jak przebiega ich diagnostyka i leczenie.
Gronkowiec złocisty jest bakterią bardzo szeroko rozpowszechnioną w środowisku. Aż 10 do 50 proc. naszej populacji każdego dnia ma styczność z nimi styczność - gronkowce naturalnie kolonizują jamę nosową i skórę człowieka, jednak najczęściej nie wywołują one objawów infekcji. Ważną cechą gronkowców jest również ich zdolność do produkowania enterotoksyn, których spożycie może wywoływać zatrucia. Są także powszechne w środowisku szpitalnym, dlatego często są przyczyną zakażeń u pacjentów hospitalizowanych. Obecnie dużym problemem są szczepy gronkowców oporne na antybiotyki (MRSA, VRSA), które wywołują ciężkie w leczeniu infekcje i lokalne epidemie w szpitalach.
Gronkowce mają zdolność do wywoływania licznych infekcji w wielu narządach organizmu człowieka. Ze względu jednak na fakt, że obecne są na naszej skórze, najczęściej spotykane są zakażenia skóry i jej przydatków. To właśnie gronkowce są przyczyną:
- czyraków (zapalenie okolic mieszka włosowego),
- jęczmienia (zapalenie gruczołów łojowych w obrębie powieki) czy
- zapalenia mieszków włosowych (tzw. truskawkowe nogi).
Mogą również wywoływać infekcje skóry i tkanki podskórnej (cellulitis), ropnie i być przyczyną zakażenia ran pooperacyjnych.
Objawy zgłaszane przez pacjentów mogą różnić się w zależności od rodzaju infekcji, jednak najczęściej w zakażonej okolicy pojawia się obrzęk i zaczerwienienie, którym towarzyszy silny ból, a czasem również gorączka. U noworodków i małych dzieci gronkowce mogą także wywoływać zespół oparzonej skóry (w skrócie SSSS), w którym to nie bakteria, a jej toksyny prowadzą do masywnego złuszczania się naskórka. Mimo dramatycznego przebiegu większość dzieci po odpowiednim leczeniu powraca w pełni do zdrowia.
Gronkowiec złocisty ma zdolność wywoływania również poważnych infekcji narządów wewnętrznych. Na te często ciężkie w przebiegu zakażenia najbardziej narażone są osoby przewlekle chore, z osłabioną odpornością i często hospitalizowane. Gronkowce mogą lokalizować się m.in. w płucach, sercu, układzie moczowym, stawach i kościach, a także w mózgu prowadząc do rozwoju poważnych zapaleń i powstania ropni w narządach. Najniebezpieczniejsza jest jednak sepsa gronkowcowa, czyli przedostanie się bakterii do krwi. Może ona prowadzić do rozwoju wstrząsu septycznego i śmierci chorego.
Toksyny gronkowca mogą także wywoływać zatrucia po zjedzeniu skażonej żywności - najczęściej wieprzowiny i szynek. Jego objawy zwykle nie różnią się od tych spotykanych w innych zatruciach bakteryjnych - pojawiają się nudności, wymioty, biegunka i osłabienie. Jest jednak kilka sposobów na to, aby uchronić przed zatruciem siebie oraz bliskich. Zawsze przed rozpoczęciem gotowania umyj ręce - zmniejszasz wtedy ryzyko przeniesienia gronkowca z dłoni na jedzenie. Trzymaj także produkty spożywcze, które łatwo się psują (w szczególności mięso) w lodówce w odpowiednio niskiej temperaturze.
Większość gronkowcowych infekcji skóry lekarz będzie w stanie rozpoznać już podczas badania w trakcie wizyty. W przypadku dużych ran oraz przy zakażeniach narządów wewnętrznych konieczne jest wykonanie posiewu materiału pobranego ze zmiany skórnej, moczu lub krwi. Hodowla pozwala również określić wrażliwości bakterii na antybiotyki i wykryć zakażenia szczepami opornymi (MRSA, VRSA). Pacjentom z zakażeniem układowym wykonuje się także badania dodatkowe, jak morfologia krwi, stężenie CRP, OB, prokalcytoniny i badania obrazowe (RTG, tomografię komputerową), aby ocenić stan ogólny chorego i ryzyko wstrząsu septycznego.
Niezależnie od lokalizacji, leczenie infekcji gronkowcowych opiera się na terapii antybiotykami. W zakażeniach skóry antybiotyki można podawać zarówno ogólnie, jak i miejscowo w postaci kremów, maści lub aerozoli. Pomocne są również środki odkażające i maści ichtiolowe. Czasami przy ciężkich, nieustępujących mimo leczenia infekcjach może być konieczne chirurgiczne nacięcie i drenaż, np. dużego czyraka. Przy zakażeniach narządów wewnętrznych konieczna jest intensywna antybiotykoterapia ogólna - dożylna lub doustna.
CZYTAJ TAKŻE:
